Το Associated Press διαπίστωσε «ασυνήθιστη επίδειξη αρμονίας στον κατακερματισμένο κόσμο της ελληνικής πολιτικής σκηνής». Η ελβετική «Neue Zürcher Zeitung» κατέγραψε «πολιτική επιτυχία για τον έλληνα Πρωθυπουργό» και η γερμανική «Frankfurter Rundschau» σχολίασε την «ιστορική εκλογή στην Ελλάδα». Δύο «συμβολισμούς» ξεχώρισε και ο Κυριάκος Μητσοτάκης στο πρόσωπο που ίδιος επέλεξε για την Προεδρία της Δημοκρατίας: την ενότητα του έθνους και τη μετάβαση σε μια νέα εποχή.
Οπως και να το δει κανείς, η πρωθυπουργική επιλογή της ανώτατης δικαστού Κατερίνας Σακελλαροπούλου για το ανώτατο πολιτειακό αξίωμα δεν περιορίζεται στη διακομματική συμφωνία των 261 ψήφων και στη μία ώρα κοινοβουλευτικής διαδικασίας της περασμένης Τετάρτης. Γιατί πέρα από την ένωση ευρύτερων δυνάμεων στο κοινοβούλιο γύρω από τη νέα ένοικο της Ηρώδου Αττικού, το «μοντέλο Σακελλαροπούλου» δείχνει πολλά για την επόμενη μέρα. Η
δη ρίχνει πολλαπλά σινιάλα σε τρεις κατευθύνσεις – στην κοινωνία, στην αντιπολίτευση αλλά και στο εσωτερικό της ΝΔ – όσον αφορά την πορεία που χαράζει ο Πρωθυπουργός στο πολιτικό σκηνικό.
Οι ελιγμοί
Ηταν μάλιστα η δεύτερη κίνηση θεσμικής αξίας – μετά τη νομοθέτηση της ψήφου των Ελλήνων του εξωτερικού από τον τόπο διαμονής τους – στην οποία επέλεξε να προχωρήσει ο Κυριάκος Μητσοτάκης διεκδικώντας ευρύτερη αποδοχή μέσα στο πρώτο επτάμηνο διακυβέρνησής του. Για τον ίδιο, συνολικά το 2020 πρέπει να είναι «χρονιά ακόμη πιο ανοιχτής σκέψης και τολμηρότερου έργου», όπως έχει πει, χωρίς τον διχασμό, το ψέμα και τις παλιές πρακτικές.
Με άλλα λόγια, χωρίς το «παρελθόν» ή και το δίπολο «Δεξιά ή Αριστερά», που έχει ξεπεραστεί, κατά το μητσοτακικό μότο, από το «μπροστά ή πίσω». Αυτή τη ρήξη με το «παλιό» και μια προσήλωση στην ανάδειξη προσώπων ανεξαρτήτως ιδεολογικού φάσματος δείχνει ο Πρωθυπουργός ότι θέλει να αναδεικνύει στα μάτια του πολιτικού συστήματος και της κοινωνίας. Με την «προοδευτική» επιλογή Σακελλαροπούλου έμεινε μακριά από προβεβλημένα πολιτικά πρόσωπα, όχι μόνο αιφνιδιάζοντας την αξιωματική αντιπολίτευση αλλά και γνωρίζοντας ότι τα κριτήριά του θα ενοχλούσαν ενδεχομένως την παραδοσιακή δεξιά πτέρυγα της ΝΔ. «Είναι προφανές ότι υπάρχουν πολλά άξια στελέχη που προέρχονται από τον πολιτικό χώρο, όμως δεν περιορίζονται μόνο σε αυτόν.
Και ο Πρωθυπουργός θα μπορούσε να επιλέξει πρόσωπο από τον παραταξιακό χώρο της ΝΔ, όμως στα μείζονα θα διεκδικεί ευρύτερη αποδοχή» σχολίαζαν κυβερνητικές πηγές, δείχνοντας πολλά και για το μέλλον. Δεν είναι η πρώτη φορά, μάλλον ούτε η τελευταία, που ο Μητσοτάκης δείχνει τη διάθεση ελιγμού πέρα από τις εσωκομματικές ομάδες και τις ισορροπίες στη βάση της ΝΔ. Εξάλλου έχουν προηγηθεί επιλογές προσώπων – πολιτικών και τεχνοκρατών – προερχόμενων από την Κεντροαριστερά ακόμα και για τη στελέχωση του πυρήνα της κυβέρνησής του. Σε μια μηχανή στην οποία κανείς δεν έχει μόνιμη θέση, όπως σημειώνει κάθε τόσο ο Πρωθυπουργός, ως μια υπενθύμιση – έστω και πλαγίως – ότι έχει ανά πάσα στιγμή την πρωτοβουλία για μικρές ή μεγαλύτερες, τύπου ευρύτερου ανασχηματισμού, αλλαγές.
Το ακροατήριο
Από το Μαξίμου εκτιμούν επιπλέον ότι το «μοντέλο Σακελλαροπούλου» απευθύνεται και σε ένα κεντρώο, προοδευτικό ακροατήριο και σε μια κοινωνία που, κατά τον Κυριάκο Μητσοτάκη, «είναι πια ώριμη για αλλαγές». Η χρονική συγκυρία στην οποία ο Πρωθυπουργός βγήκε μπροστά με μια υπερκομματική και συναινετική επιλογή παίζει τον ρόλο της. Και αυτό γιατί η κυβέρνηση έχει μπροστά της διάπλατα ανοιχτές προκλήσεις, όπως η διαχείριση του Προσφυγικού-Μεταναστευτικού, τα ζητήματα της ασφάλειας και τα εθνικά θέματα. Κρίσιμα κεφάλαια, δηλαδή, που συνοδεύονται συχνά με κριτική για «δεξιές εξάρσεις».
Στις στιγμές εντάσεων στο πολιτικό σκηνικό ο Πρωθυπουργός επιστρατεύει τον μετριοπαθή λόγο, σε μια προσπάθεια να… αποχρωματίσει πολιτικά την ατζέντα. Δεν είναι η ασφάλεια – όπως λέει – δεξιά, κεντρώα ή αριστερή πολιτική, «είναι θέμα ελευθερίας». Το δύσκολο Προσφυγικό-Μεταναστευτικό είναι «ευρωπαϊκό ζήτημα» και βαθιά κοινωνικό, ενώ στα εθνικά είναι πρώτο ζητούμενο η εθνική ενότητα. Και η ίδια η Κατερίνα Σακελλαροπούλου μίλησε για τις δύσκολες συνθήκες που επικρατούν σε παγκόσμιο επίπεδο και τις προκλήσεις του 21ου αιώνα, επισημαίνοντας ως προτεραιότητα την εμπέδωση στο σύνολο της κοινωνίας ενός κλίματος ηρεμίας, ασφάλειας και εμπιστοσύνης.
Παράθυρο στο μέλλον
«Στα μεγάλα μπορούμε τελικά να συμφωνήσουμε» ήταν το κεντρικό μήνυμα Μητσοτάκη μετά την εκλογή της νέας Προέδρου. «Ξημερώνει νέα Ελλάδα, ανοίγει παράθυρο στο μέλλον» ήταν η δεύτερη διάσταση της πρωθυπουργικής δήλωσης. Πίσω από τις πρωθυπουργικές λέξεις υπάρχει η επιδίωξη του Κυριάκου Μητσοτάκη να συνδεθεί – έστω και συμβολικά – με το οριστικό κλείσιμο ενός δεκαετούς κύκλου κοινωνικο-οικονομικής κρίσης και με την αφετηρία μεγάλων πολιτικών αλλαγών και μεταρρυθμίσεων στην καθημερινότητα.
Ο ίδιος μίλησε άλλωστε για την εποχή που «ο τόπος μας αφήνει πίσω την κρίση και κάνει πράξη την εθνική του αναγέννηση». Και συνεργάτες του απέδιδαν στο πρόσωπο της Κατερίνας Σακελλαροπούλου έντονο συμβολισμό. «Ο Πρωθυπουργός με την επιλογή του αφήνει το δικό του αποτύπωμα για το πώς αντιλαμβάνεται την Ελλάδα της νέας εποχής» έλεγαν. «Επελέγη με βάση την επιτυχή επαγγελματική και δημόσια διαδρομή της, χωρίς να προέρχεται από τον πολιτικό χώρο της ΝΔ» εξηγούσαν, σημειώνοντας ότι μετά την προεδρική εκλογή ανοίγει ο δρόμος για την απρόσκοπτη συνέχιση του κυβερνητικού έργου. Ανάμεσα σε άλλα, πάντως, στα χέρια του Πρωθυπουργού (του Υπουργικού Συμβουλίου για την ακρίβεια) περνά το προσεχές διάστημα ακόμα μια επιλογή προσώπου: του διαδόχου της Σακελλαροπούλου στην ηγεσία του Συμβουλίου της Επικρατείας.
