Για τελευταία φορά σήμερα οι Βρετανοί ξύπνησαν ως πολίτες της ΕΕ και τα πρωτοσέλιδα του Τύπου αντικατοπτρίζουν τον ενθουσιασμό των υποστηρικτών του Brexit, αλλά και τον φόβο όσων ήθελαν να παραμείνουν στην Ένωση.
Παράλληλα, τα ανάμεικτα συναισθήματα αποτυπώνονται με τον καλύτερο τρόπο και στις δημοσκοπήσεις, καθώς σε αυτές υποδηλώνεται ότι σχεδόν το 53% των βρετανών ψηφοφόρων επιθυμεί την παραμονή της χώρας στην ΕΕ.
«Οι δημοσκοπήσεις με ερώτημα πώς θα ψήφιζαν οι πολίτες σε ένα άλλο δημοψήφισμα εξακολουθούν να δείχνουν -όπως συνέβαινε και στη διάρκεια των δύο προηγούμενων ετών- ότι το αποτέλεσμα ενός δημοψηφίσματος για το Brexit, αν το δημοψήφισμα διενεργούνταν σήμερα, θα ήταν διαφορετικό από εκείνο που προέκυψε από την κάλπη τον Ιούνιο του 2016» δήλωσε ο Τζον Κάρτις, πολιτικός επιστήμονας στο πανεπιστήμιο Strathclyde.
Στο δημοψήφισμα για το Brexit το 2016 το 52% των ψηφοφόρων ψήφισε υπέρ της εξόδου της χώρας από την ΕΕ. Η πλειοψηφία των πολιτών στη Σκωτία και στη Βόρεια Ιρλανδία ψήφισε κατά της εξόδου.
«Η μητέρα των δημοσκοπήσεων, βασισμένη στις έξι πιο πρόσφατες δημοσκοπήσεις για το πώς θα ψήφιζαν οι Βρετανοί σε ένα άλλο δημοψήφισμα, εμφανίζει επί του παρόντος το ποσοστό της παραμονής στο 53%, κατά μέσον όρο, και της εξόδου στο 47%»» ανέφερε ο Κάρτις σε ανάλυσή του.
Η ομιλία του Τζόνσον
Το βράδυ της Παρασκευής, λίγο πριν η χώρα εγκαταλείψει την Ευρωπαϊκή Ενωση, στον βρετανικό λαό θα απευθυνθεί ο πρωθυπουργός του Ηνωμένου Βασιλείου,
Σύμφωνα με το Bloomberg, ο Μπόρις Τζόνσον σημείωσε σε ανάρτησή του στο Facebook ότι η έξοδος από το μπλοκ «θα είναι μία σπουδαία στιγμή για τη χώρα μας», μία εποχή «ελπίδας και ευκαιρίας».
«Θα γιορτάσω με τρόπο που ελπίζω να σέβεται το μέγεθος του γεγονότος, που δικαιολογεί το εκπληκτικό κατόρθωμα που έχει επιτύχει η Βρετανία, αλλά και τα συναισθήματα όλων μας γι’ αυτό που κάνουμε» είπε.
Ο βρετανός πρωθυπουργός θα μιλήσει στις 22:00 τοπική ώρα (00:00 ώρα Ελλάδας), την ώρα που ένα ρολόι το οποίο θα μετρά αντίστροφα τον χρόνο θα προβάλλεται στον τοίχο της επίσημης κατοικίας του στην Ντάουνινγκ Στριτ κατά την τελευταία ώρα πριν το Brexit στις 23:00 (τοπική ώρα, 01:00 του Σαββάτου ώρα Ελλάδας).
«Η δουλειά μας ως κυβέρνηση, η δική μου δουλειά, είναι να ενώσω τη χώρα και να την προχωρήσω μπροστά», θα πει ο Τζόνσον, σύμφωνα με αποσπάσματα της ομιλίας του που έχουν δημοσιευθεί από το γραφείο του.
«Και το πιο σημαντικό πράγμα που πρέπει να πούμε σήμερα είναι ότι αυτό δεν είναι ένα τέλος αλλά μία αρχή», πρόκειται να τονίσει.
«Αυτή είναι η στιγμή που ξημερώνει και σηκώνεται η αυλαία σε μία νέα πράξη», θα επισημάνει ο Τζόνσον. «Είναι μία στιγμή πραγματικής εθνικής ανανέωσης και αλλαγής».
Σόου με φώτα και λέιζερ καθώς και άλλες εκδηλώσεις είναι προγραμματισμένες από την κυβέρνηση Τζόνσον στην Ντάουνινγκ Στριτ, ενώ ο επικεφαλής του κόμματος του Brexit Νάιτζελ Φάρατζ πρόκειται να διοργανώσει μια «Γιορτή του Brexit» στην Πάρλιαμεντ Σκουέρ.
Αποφασιστική και νηφάλια η ΕΕ στις διαπραγματεύσεις
Το Ηνωμένο Βασίλειο παραμένει «ένας εταίρος, μια φίλη χώρα», όμως η ΕΕ θα είναι «πολύ νηφάλια και πολύ αποφασιστική» στις διαπραγματεύσεις της με το Λονδίνο, δήλωσε ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ.
«Το μήνυμα που δίνουμε γι’ αυτή τη διαπραγμάτευση, η οποία θα διεξαχθεί για να οργανωθεί η μελλοντική σχέση ανάμεσα στην Ευρώπη και τη Βρετανία, είναι πολύ απλό: επιθυμούμε να διατηρήσουμε την πιο στενή δυνατή σχέση σε όλους τους τομείς, όμως όσο περισσότερο η Βρετανία θα θελήσει να αποκλίνει από τις ευρωπαϊκές προδιαγραφές, τόσο λιγότερο θα έχει πρόσβαση στην ευρωπαϊκή εσωτερική αγορά» προειδοποίησε, μιλώντας στο RTL.
«Όταν δεν ανήκεις πια στη λέσχη της Ευρωπαϊκής Ένωσης, υπάρχουν συνέπειες» υπογράμμισε.
«Η Βρετανία δεν είναι ένας αντίπαλος, είναι ένας εταίρος, είναι μια φίλη χώρα», όμως «είμαστε πολύ νηφάλιοι και πολύ αποφασιστικοί: αν η Βρετανία θελήσει να αναπτύξει μια στρατηγική ντάμπινγκ για να επιχειρήσει να βλάψει τις ευρωπαϊκές οικονομίες, δεν θα το δεχθούμε» επέμεινε.
Το Λονδίνο επιθυμεί να ολοκληρωθούν αυτές οι διαπραγματεύσεις για τον καθορισμό των μελλοντικών σχέσεών του με την ΕΕ στα εμπορικά ζητήματα, στα ζητήματα ασφαλείας ή στην αλιεία σε χρόνο-ρεκόρ, πριν από το τέλος του χρόνου, και αποκλείει οποιαδήποτε παράταση της μεταβατικής περιόδου πέραν του 2020.
«Είναι μια σύντομη προθεσμία» υπογράμμισε ο Σαρλ Μισέλ. «Ξέρουμε πως υπάρχει μια δυνατότητα, εφόσον τα δύο μέρη το επιθυμούν, και είναι πολύ νωρίς για να μπορέσουμε να το πούμε σήμερα, να παραταθεί η περίοδος των διαπραγματεύσεων. Θα δούμε ποια στάση θα υιοθετήσουμε ανάλογα με τις εξελίξεις».
«Το γεγονός ότι για πρώτη φορά από τη δημιουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, μια σημαντική χώρα, η Βρετανία, αποφασίζει να την εγκαταλείψει, είναι μια μάλλον θλιβερή στιγμή» σχολίασε ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου. Πάντως, εκτιμά, «η συνθήκη του διαζυγίου που υπογράφηκε πριν από λίγο καιρό ηχεί σαν ξυπνητήρι για την Ευρωπαϊκή Ένωση».
Οι ευρωπαϊκές χώρες «είναι έτοιμες να σηκώσουν ακόμη περισσότερο τα μανίκια για να επιχειρήσουν περισσότερο να συνεργασθούν, να δουλέψουν μαζί για να γίνουν αύριο οι πρωταθλητές της πράσινης οικονομίας (…), για να προοδεύσουμε περισσότερο σε ό,τι αφορά την ψηφιακή ατζέντα και (…) να ελέγχουμε πολύ περισσότερο την ασφάλειά μας» διαβεβαίωσε.
Η επόμενη ημέρα
Ωστόσο, τι ακριβώς αλλάζει από τη μία μέρα στην άλλη; Οι αλλαγές αφορούν βρετανούς πολίτες, αλλά και ευρωπαίους που έχουν σχέση με το Ηνωμένο Βασίλειο.
«Ας ξεκινήσουμε με τα διαβατήρια. Είμαι βρετανός πολίτης και το διαβατήριό μου είναι μπορντό, όπως όλων των Ευρωπαίων πολιτών Στο εξής, όποιος υποβάλει αίτηση για ένα νέο διαβατήριο θα πάρει το μπλε όπως ανακοίνωσε η βρετανική κυβέρνηση» εξηγεί ο δημοσιογράφος Τζακ Πάροκ, όπως μεταδίδει το Euronews.
Και θα πρέπει οι βρετανοί πολίτες να συμμετάσχουν στην ουρά των πολιτών εκτός ΕΕ κατά τους ελέγχους διαβατηρίου;
Κατά τη διάρκεια της μεταβατικής περιόδου, οι Βρετανοί θα μπορέσουν να συνεχίσουν να χρησιμοποιούν τη συνήθως πιο ταχύτερη γραμμή της ΕΕ. Αυτό τελειώνει όμως στις 31 Δεκεμβρίου και είναι ασαφές τι θα συμβεί στη συνέχεια.
Ιατροφαρμακευτική ασφάλεια
Και τι θα συμβεί με τα δικαιώματα ιατροφαρμακευτικής ασφάλειας των Βρετανών που ζουν στις ευρωπαϊκές χώρες, όπως η Ισπανία;
«Στην περίπτωση των συνταξιούχων από τη Βρετανία, που έχουν ζήσει και εργαστεί στο Ηνωμένο Βασίλειο, οπότε έχουν εκεί πληρώσει την κοινωνική ασφάλειά τους, στην ουσία απλώς εξάγουν τις συντάξεις και τα οφέλη της υγειονομικής τους περίθαλψης όταν πηγαίνουν. Προς το παρόν, γι αυτό υπάρχει εγγύηση για συμφωνία εφ όρου ζωής, υπό τον όρο ότι αυτοί οι συνταξιούχοι είναι εγγεγραμμένοι στο σύστημα και θέλουν να παραμείνουν εκεί. Όπως επίσης και τα άτομα με αναπηρίες» είπε η Λόρα Σιλντς από το Red Thread EU.
Υπήρξε πολλή σύγχυση σχετικά με το ζήτημα αυτό, επειδή είχαν πει ότι όλα αυτά δε θα ίσχυαν ύστερα από έξι μήνες.
Όσοι Βρετανοί διαθέτουν ευρωπαϊκή κάρτα υγείας θα μπορούν να έχουν πρόσβαση σε δωρεάν υγειονομική περίθαλψη στις χώρες της ΕΕ – όπως και οι Ευρωπαίοι ταξιδιώτες στο Ηνωμένο Βασίλειο.
Φοιτητές
Οι Ευρωπαίοι και Βρετανοί φοιτητές που έχουν κλείσει μια θέση σε πανεπιστήμιο για τον Σεπτέμβριο είτε στην ΕΕ είτε στο Ηνωμένο Βασίλειο -σύμφωνα πάντα με το Euronews- θα πληρώσουν τα συνήθη δίδακτρα. Αλλά μετά το 2021 θα μπορούσαν να κοστίζουν έως και 30 χιλιάδες ευρώ για τους Ευρωπαίους φοιτητές, αφού θα σπουδάσουν στη Βρετανία ως διεθνείς φοιτητές.
Και με το roaming τι θα γίνει; Θα υπάρξουν αλλαγές;
Για το 2020 θα παραμείνει ως έχει, αλλά από την 1η Ιανουαρίου 2021, οι βρετανοί χρήστες κινητών τηλεφώνων θα μπορούσαν να χρεώνονται στην Ευρώπη και αντίστροφα.
Το Ηνωμένο Βασίλειο μπορεί να αρχίσει διαπραγματεύσεις για εμπορικές συμφωνίες με άλλες χώρες, όπως οι ΗΠΑ, οι οποίες θα τεθούν σε ισχύ μετά το 2021. Αλλά θα χάσει τη θέση της στο τραπέζι εδώ στις Βρυξέλλες.
Το Ηνωμένο Βασίλειο εγκαταλείπει επισήμως λοιπόν την ΕΕ, ωστόσο υπάρχουν ακόμη πολλά που πρέπει να αποφασιστούν και να τεθούν υπό διαπραγμάτευση πριν από την 31η Δεκεμβρίου όταν τελειώνει η μεταβατική περίοδος. Κατά την περίοδο αυτή, πολλά θα κριθούν και πολλά θα παραμείνουν σε μεγάλο βαθμό τα ίδια.