Κατά τα δημοσιογραφικά κλισέ, οι κυβερνήσεις καλούνται να εξουδετερώσουν νάρκες, να κερδίσουν στοιχήματα, να μη διαψεύσουν προσδοκίες, να δώσουν μάχες με τον χρόνο και τους πολιτικούς αντιπάλους τους. Πίσω από τις τυποποιημένες εκφράσεις κρύβεται συνήθως η ουσία.
Για την κυβέρνηση του Κυριάκου Μητσοτάκη, εν προκειμένω, οι «νάρκες», τα «στοιχήματα» και οι «μάχες» καραδοκούν σε πολλαπλά επίπεδα μέσα στους μήνες της άνοιξης – και των μεγάλων αποφάσεων.
Η συμπλήρωση 200 ημερών διακυβέρνησης έχει σηματοδοτήσει την… ώρα της αλήθειας για το κυβερνητικό επιτελείο, με βάση στοχεύσεις και προτεραιότητες που το ίδιο έχει θέσει για να «υπογράψει» την οριστική έξοδο από την κρίση και μια νέα κανονικότητα στο 24ωρο του πολίτη. Μετά τα πρώτα δείγματα γραφής του Μαξίμου, κατά τα οποία διαφάνηκε σημαντική επένδυση και στους συμβολισμούς, μπαίνουν σε τροχιά εφαρμογής οι άξονες του «τολμηρού», κατά τον Πρωθυπουργό, «αλλά ρεαλιστικού» σχεδίου για τη χώρα.
Πολιτικοί επιστήμονες συνηθίζουν να εμπλουτίζουν με λέξεις τη γνωστή φράση «πολιτική είναι η διαχείριση των συμβόλων» του Φρανσουά Μιτεράν. Αλλοι μιλούν για διαχείριση προσδοκιών, άλλοι για ελπίδες και άλλοι για κινδύνους. Εν ολίγοις, για όσα έχει πλέον μπροστά της η κυβέρνηση, ιδίως μετά τη συμπλήρωση του πρώτου τριμήνου του 2020, από τη διαχείριση του Προσφυγικού-Μεταναστευτικού ως την οικονομία και τα θέματα καθημερινότητας.
Φτάνουν τα κονδύλια και ο χρόνος για πέντε κλειστές προσφυγικές δοµές ως τον Ιούλιο;
Πρωί Πέμπτης ο υπουργός Μετανάστευσης Νότης Μηταράκης αποχωρούσε από το Μαξίμου. Η επίσημη ατζέντα δεν περιελάμβανε το Προσφυγικό-Μεταναστευτικό, ήταν μέρα οικονομίας (με επίσκεψη του επιτρόπου Πάολο Τζεντιλόνι), ΚΥΣΕΑ και ασφάλειας.
Υπήρξε ωστόσο εσωτερική σύσκεψη – μία από τις πολλές του τελευταίου διαστήματος – για τα «πού» και «πότε» των πέντε αυστηρά φυλασσόμενων δομών στα νησιά και των περίπου 10 ελεγχόμενων κέντρων στην ενδοχώρα.
Η κυβέρνηση αναγνωρίζει ότι οι ασκήσεις επί χάρτου για τις δομές πρέπει να περάσουν στην πράξη άμεσα, πιθανώς εντός της νέας εβδομάδας. Πρώτο βήμα, οι ανακοινώσεις για τις ακριβείς τοποθεσίες των κλειστών προαναχωρησιακών κέντρων – συνολικής χωρητικότητας έως και 25.000 ανθρώπων – σε Λέσβο, Χίο, Κω, Λέρο και στη Σάμο όπου θα ανοίξει το πρώτο κέντρο. Δεύτερο βήμα, η διεκδίκηση ευρωπαϊκού χρήματος.
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης έχει διαμηνύσει ότι «χρειαζόμαστε χρηματοδότηση και υποστήριξη» και αντίστοιχες συζητήσεις έχει κάνει ήδη στις Βρυξέλλες η ηγεσία του νέου υπουργείου. Υπό την πίεση του χρόνου πια και με φόντο τις διαφωνίες των νησιωτών, η κυβέρνηση δηλώνει ότι μπορεί να προχωρήσει ο σχεδιασμός με χρονοδιαγράμματα: κατασκευή-εξπρές των δομών (σε 4-6 μήνες), 200 επιστροφές την εβδομάδα, αυστηρή φύλαξη συνόρων. Και από την πλευρά του το οικονομικό επιτελείο διεκδικεί να μην υπολογίζεται κονδύλι 200 εκατομμυρίων ευρώ για τις προσφυγικές ροές από τον – κατά πρόγραμμα – υπολογισμό του στόχου για τα πλεονάσματα.
Θα βγει από το συρτάρι το σχέδιο «τάξη στο κέντρο»;
«Η λέξη κανονικότητα προέρχεται από τη λέξη κανόνας. Και θα εφαρμοστεί και στους δρόμους». Είναι λόγια του Πρωθυπουργού, τον περασμένο Δεκέμβριο, όταν εξήγγειλε την κατάθεση νομοσχεδίου για την «κατανομή» των διαδηλώσεων με βάση τον όγκο τους και την επιβάρυνση στο κέντρο της πόλης. Και πράγματι, σε 18 άρθρα και πέντε κεφάλαια ενός σχεδίου νόμου «χτίστηκε» σχέδιο δράσης για να μην παραλύει κάθε τόσο η οικονομική ζωή του κέντρου και να μην ταλαιπωρούνται οι εργαζόμενοι και οι επισκέπτες στις μετακινήσεις τους λόγω μικρών συγκεντρώσεων διαμαρτυρίας.
Μόνο που ο «αστυνομικός διαμεσολαβητής», ο «οργανωτής» κάθε πορείας, η «ψηφιακή πλατφόρμα» ενημέρωσης των πολιτών και οι υπόλοιπες προϋποθέσεις βρίσκονται σε ένα συρτάρι. Φαίνεται πως η κυβέρνηση αναζητεί τον κατάλληλο – πολιτικό – χρόνο για την προώθηση των ρυθμίσεων, που πάντως… επιχείρησαν και άλλες κυβερνήσεις, οπισθοχωρώντας τελικά. Μένει να φανεί εάν ο Πρωθυπουργός, ιεραρχώντας τις προτεραιότητες του 2020, αποφασίσει να κάνει αποφασιστικό βήμα α λα «αντικαπνιστικό νόμο», θεωρώντας την κοινωνία ώριμη – όπως έχει πει – για αυτές τις αλλαγές.
Θα επιτευχθούν οι στόχοι του Απριλίου για νέες φορο-ελαφρύνσεις;
Αν υπάρχει ένας κρίσιμος μήνας για το οικονομικό επιτελείο, αυτός είναι ο Απρίλιος. Ηδη αναζητείται δημοσιονομική διέξοδος ώστε να ανακοινωθούν περαιτέρω μείωση του ΕΝΦΙΑ αλλά και της εισφοράς αλληλεγγύης, ενώ το Μαξίμου ψάχνει σε ποιο Eurogroup θα θέσει επισήμως το θέμα της καθαρής μείωσης του στόχου για το πρωτογενές πλεόνασμα. Αυτό πάντως φαίνεται να μετατίθεται χρονικά στο δεύτερο εξάμηνο του έτους. Και ενώ ανοίγουν παράλληλα διάφορα μέτωπα (ιδιωτικό πτωχευτικό δίκτυο κ.λπ.) παραμένει η πρωθυπουργική εντολή για «σταδιακή ανακοίνωση των καλών νέων».
Ωστόσο το Μαξίμου θέλει να ανταποκριθεί στις απαιτήσεις της κοινωνίας για επιπλέον φοροαπαλλαγές μέσα στο 2020. Εξ ου και ο στόχος στην οικονομία από φέτος είναι η αξιοποίηση των κερδών από ελληνικά ομόλογα και η καθιέρωση μηχανισμού μεταφοράς υπερπλεονασμάτων. Κατά το Μαξίμου η προχθεσινή στήριξη του ευρωπαίου επιτρόπου Πάολο Τζεντιλόνι ανοίγει δρόμο για τις διεκδικήσεις ενώ ο Πρωθυπουργός θεωρεί ότι έχει τις «πλάτες» της Γαλλίας. Επόμενος σταθμός για τον Μητσοτάκη – πέρα από τις Βρυξέλλες και πέρα από τις επαφές του αρμόδιου υπουργού – θα είναι η Γερμανία.
Θα αποδώσει το δόγµα «διεθνείς συµµαχίες»;
Στο ανοιχτό κεφάλαιο των ελληνοτουρκικών με φόντο και το λιβυκό ζήτημα, η Αθήνα ακολουθεί την τακτική «συμμαχίες παντού», με τον Πρωθυπουργό να μην έχει διάθεση να παρασυρθεί στους υψηλούς τόνους (ρητορικής) του τούρκου προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν. Για την κυβέρνηση, λένε αρμόδιες πηγές, δεν ισχύει το δόγμα «φίλος μου οποιοσδήποτε εχθρός του εχθρού μου». Ο Πρωθυπουργός, όπως σημειώνουν, ποντάρει σε ενίσχυση των διεθνών συμμαχιών μέσα και από τη σύσφιξη οικονομικών σχέσεων, «δείχνοντας» στην πρόσφατη επίσκεψη-εξπρές στο Ριάντ και στο Αμπου Ντάμπι. «Εχουμε το δίκιο με το μέρος μας, θα κάνουμε ό,τι χρειάζεται, η οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας είναι η μόνη διαφορά με την Τουρκία, βέτο στην ΕΕ αν δεν ακυρωθούν τα τουρκολιβυκά μνημόνια» επιμένει η ελληνική πλευρά, διεκδικώντας παράλληλα να είναι παρούσα σε κάθε στάδιο διαπραγματεύσεων για το λιβυκό. Επόμενο «επεισόδιο» στις 16 Φεβρουαρίου στη νέα συνάντηση υπουργών Εξωτερικών, στην οποία η Ελλάδα θέλει, αν και δεν έχει εξασφαλίσει, μια θέση.
Ερχονται οι… µπουλντόζες των επενδυτών;
«Ολα έχουν μπει σε μια σειρά…» λέει ο Αδωνις Γεωργιάδης για την εμβληματική, κατά την κυβέρνηση, επένδυση στο Ελληνικό. Αντικειμενικά πάντως το αρχικό χρονοδιάγραμμα… εισόδου της μπουλντόζας έπεσε έξω, μπροστά σε πρακτικά ζητήματα που αντιμετώπισε τελικά το επιτελείο του αρμόδιου υπουργείου. Για το θέμα ξέσπασε κόντρα κυβέρνησης και ΣΥΡΙΖΑ στη Βουλή, με την κυβέρνηση πάντως να διαμηνύει ότι «είμαστε πια στην τελική ευθεία».
Εχει προηγηθεί ο πρώτος κύκλος επενδυτικών ταξιδιών του Πρωθυπουργού – σε ΗΠΑ, Κίνα, αραβική χερσόνησο – στο κυνήγι του επόμενου μεγάλου deal ενώ επίκειται το αναπτυξιακό φόρουμ στο Βερολίνο στις 9 Μαρτίου. Και ενώ το βασικό προεκλογικό μότο ήταν «προσέλκυση επενδύσεων, νέες δουλειές», το ερώτημα παραμένει για το πού και με ποιον θα κλειδώσει η επόμενη συμφωνία. Ο Μητσοτάκης και το επιτελείο του αναδεικνύουν πάντως εκτός συνόρων ευκαιρίες επί ελληνικού εδάφους σε τουρισμό, υποδομές, logistics, ενέργεια και real estate.
Πότε θα «ψηφιοποιηθεί» η καθηµερινότητα;
Το στίγμα Μητσοτάκη δόθηκε με τη συγκρότηση ξεχωριστού υπουργείου: ψηφιακή διακυβέρνηση. Ο μετασχηματισμός του κράτους, όπως τον έχει προαναγγείλει το Μαξίμου, προχωρεί. Σταθερά, αλλά αργά. Περίπου αυτό διαπίστωσε άλλωστε και ο Πρωθυπουργός στην πρόσφατη συνάντησή του για απολογισμό έργου και προγραμματισμό δράσεων με την αρμόδια πολιτική ηγεσία.
Το υπουργείο έχει εστιάσει στα «γεγονότα ζωής». Με τις γεννήσεις και τη σχετική διάταξη γίνεται το πρώτο βήμα, ωστόσο μένει ανοιχτό το στοίχημα της απλοποίησης και ψηφιοποίησης πλήθους διαδικασιών που σήμερα είναι εγκλωβισμένες σε γραφειοκρατικές διαδικασίες. Εν αναμονή της ενιαίας ψηφιακής πύλης του Δημοσίου «gov.gr», προδιαγράφονται εξελίξεις στο προσεχές διάστημα για… ηλεκτρονικές άδειες και διπλώματα οδήγησης. Μεταξύ άλλων, ο Ιούνιος έχει τεθεί ως ο μήνας των πρώτων ψηφιακών συντάξεων από τον e-ΕΦΚΑ.