Πώς αντιμετωπίζει η Αριστερά πέραν του ΣΥΡΙΖΑ τα εθνικά θέματα

Η Αριστερά και τα εθνικά ζητήματα, ιστορικά, ήταν μια περίπλοκη κατάσταση. Από τον κλασικό μεταπολεμικό αντιιμπεριαλισμό μέχρι τον πιο προοδευτικό εκσυγχρονισμό (ή σκέτο εκσυγχρονισμό) τα ίδια ρεύματα που διαπερνούσαν και διαπερνούν τους βασικούς πολιτικούς πόλους κάθε φορά, διαπερνούσαν και διαπερνούν και τα κόμματα της Αριστεράς. Και σήμερα, στο φόντο των νέων γεωπολιτικών διεργασιών, της αναθεωρητικής στάσης της Τουρκίας, των νέων συμμαχιών και προσδέσεων σε νέα ή παλιά άρματα, και η Αριστερά (αριστερά του ΣΥΡΙΖΑ) παίρνει θέση και παρεμβαίνει στα πράγματα.

Σε αντινατοϊκή γραμμή

Ξεκινώντας από το ΚΚΕ, θα λέγαμε πως προσεκτικά διατυπώνει μια γραμμή που συνδυάζει πατριωτικά και διεθνιστικά στοιχεία, ως οργανικό μέρος το ένα του άλλου, όπως λένε στελέχη του. Στην πρόσφατη ομιλία του Δημήτρη Κουτσούμπα, σε εκδήλωση των σωμάτων ασφαλείας, η οπτική του Περισσού αποσαφηνίστηκε καθαρά. Κατά της συνδιαχείρισης του Αιγαίου, καθαρή αντιΝΑΤΟΪκή γραμμή.

«Σήμερα πληθαίνουν οι φωνές που προτείνουν τη συνδιαχείριση, συνεκμετάλλευση του ορυκτού πλούτου στη θάλασσα, τον συμβιβασμό με τις αξιώσεις της τουρκικής αστικής τάξης σε βάρος κυριαρχικών δικαιωμάτων του ελληνικού λαού. Μάλιστα, θέτουν στον λαό το πλαστό δίλημμα “συνεκμετάλλευση ή πολεμική εμπλοκή;”. Kαι λέμε ότι είναι πλαστό, γιατί η “πολεμική εμπλοκή” μπορεί να οδηγήσει σε “συνεκμετάλλευση” και η “συνεκμετάλλευση” και πάλι μπορεί να οδηγήσει σε νέα, και μάλιστα μεγαλύτερης έκτασης, πολεμική εμπλοκή» είπε o γενικός γραμματέας της ΚΕ του ΚΚΕ, ενώ συμπλήρωσε: «Γιατί τη συνεκμετάλλευση δεν θα την κάνουν οι λαοί για το δικό τους αμοιβαίο όφελος, αλλά θα την κάνουν οι πολυεθνικές εταιρείες, τα μονοπώλια, οι αστικές κυρίαρχες τάξεις, σε βάρος των λαών, σε βάρος και του περιβάλλοντος. Αυτή η “συνεκμετάλλευση” πάντα θα αφήνει και κάποιους μεγαλοκαρχαρίες ανικανοποίητους, θα νιώθουν, όπως λέμε, ριγμένοι στη ληστρική μοιρασιά».

Το ταξικό και το πιο εθνικοανεξαρτησιακό στοιχείο εδώ είναι προφανές πως εκ μέρους του ΚΚΕ επιχειρούν να συνδυαστεί στην τακτική και στον τρόπο που βλέπουν τις εξελίξεις. Δεν διστάζουν δε να μιλούν για «γκριζάρισμα του Αιγαίου», με αφορμή τη δήλωση του Ερντογάν πως «δεν είχαμε επεισόδια στα Ιμια», ενώ οι του Περισσού προειδοποιούν για «ένα ακόμη βήμα σε μια επικίνδυνη πολιτική που διά της διολίσθησης οδηγεί στη συνδιαχείριση, στη Χάγη, ουσιαστικά νομιμοποιώντας όλες τις διεκδικήσεις της τουρκικής άρχουσας τάξης».

Σε αυτό το φόντο στάθηκαν κατηγορηματικά απέναντι στην πρόσφατη αμυντική συμφωνία της χώρας μας με τις ΗΠΑ για την επέκταση των βάσεων που, όπως λένε, «μετατρέπει τη χώρα σε ορμητήριο ιμπεριαλιστικών επεμβάσεων, αλλά και σε στόχο αντιποίνων» (όπως σημείωσε ο κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος του ΚΚΕ Νίκος Καραθανασόπουλος στο Open). Ο ίδιος πρόσθεσε ότι η διέλευση του τουρκικού ερευνητικού «Oruc Reis» ήταν μια πράξη εκδήλωσης της τουρκικής επιθετικότητας και έγινε σε μια σημαδιακή στιγμή, που ήταν η επέτειος των Ιμίων και η επόμενη μέρα της ψήφισης της κατάπτυστης συμφωνίας Ελλάδας – ΗΠΑ για τις βάσεις. Αν και το ΚΚΕ πάντα προσεκτικά διαχωρίζει τις θέσεις του από τον εθνικισμό.

Λαϊκή κυριαρχία 

Το έτερο κοινοβουλευτικό κόμμα αριστερά του ΣΥΡΙΖΑ, MέΡA25, έχει μια διαφορετική θέση για τα εθνικά, επιχειρώντας να εμφανιστεί πιο μακριά από τον κλασικό «αντιιμπεριαλισμό» της παραδοσιακής Αριστεράς. Κατηγορηματικά απέναντι στον αγωγό ΕastMed, στις συμμαχίες με ΗΠΑ και Ισραήλ και με συχνή ρητορική για τη φιλία των δύο λαών, Ελλήνων και Τούρκων. Στο Εθνικό Συμβούλιο Εξωτερικής Πολιτικής ήταν η πολύπειρη Σοφία Σακοράφα που εκπροσώπησε το MέΡA25 και έθεσε τους άξονες των θέσεων του κόμματος: «Για να μπορέσουμε να προασπίσουμε την εθνική ανεξαρτησία πρώτα πρέπει να ανακτήσουμε τη λαϊκή κυριαρχία επί των κρατικών μας θεσμών, να απομακρυνθούμε από την πολιτική του “ΝΑΙ ΣΕ ΟΛΑ” τόσο προς την τρόικα όσο και προς τον πρόεδρο Τραμπ, να τερματίσουμε το καθεστώς χρεοδουλοπαροικίας και, παράλληλα, να θέσουμε τέλος στη διακρατική συμφωνία εξορύξεων που αποτελεί δυναμίτη στα θεμέλια της ειρήνης στην περιοχή και της οικολογικής ισορροπίας στην Αν. Μεσόγειο» συνδέοντας τη μεταμνημονιακή πραγματικότητα και τη δημοσιονομική επιτήρηση με τα εθνικά.

Στροφή στον πατριωτισμό

Πιο αιχμηρός ο Παναγιώτης Λαφαζάνης (πρώην γραμματέας της ΛΑΕ), και συχνά κατηγορούμενος από μικρότερες δυνάμεις της Αριστεράς για «στροφή στον πατριωτισμό», μιλάει συχνά με οξύτητα για τα θέματα. Δεν διστάζει να λέει πως το Αιγαίο «έχει ρευστοποιηθεί εδώ και καιρό από την άποψη των θαλάσσιων δικαιωμάτων και η Τουρκία το έχει γκριζάρει», ενώ σημειώνει – πρόσφατα σε συνέντευξή του («Μπαμ της Κυριακής») – ότι «αμφισβητεί πλήρως τα θαλάσσια δικαιώματα της Κύπρου και θέλει ξεκάθαρα το μισό Αιγαίο. Η στάση του εγχώριου κατεστημένου οδηγεί σε συνεκμετάλλευση με την Τουρκία του αιγαιακού χώρου, που σημαίνει εκτός από μοίρασμα και παραίτηση της Ελλάδος από όλα τα δικαιώματά της, με βάση το Διεθνές Δίκαιο, από την Αν. Μεσόγειο».

Σε μια γραμμή αντιιμπεριαλισμού μα και σύνδεσης των ζητημάτων εθνικής ακεραιότητας με την οικονομική κατάσταση της χώρας κινείται και η επικεφαλής της Πλεύσης Ελευθερίας Ζωή Κωνσταντοπούλου.