Αναζήτηση
Τρία χρόνια μετά τις sold out παραστάσεις του «Easter Island» στην Αγγλικανική Εκκλησία του Αγίου Παύλου, ο Λύσανδρος Σπετσιέρης, εκφραστής της σύγχρονης θεατρικής γενιάς του εικονοκλαστικού θεάτρου, επιστρέφει με την ανατρεπτική κωμωδία «Αγάπης Αγώνας Άγονος» του Ουίλιαμ Σαίξηρ. Η παράσταση παρουσιάζεται κάθε Δευτέρα και Τρίτη στις 21.00 και κάθε Σάββατο στις 18.00 στο Θέατρο Δεκατέσσερα.
Λάτρης της εικόνας και της μίξης των παραστατικών τεχνών σε κάθε του παράσταση, δημιουργεί μαζί με τον δεκαπενταμελή θίασο ένα ονειρικό περιβάλλον που αναβλύζει ερωτισμό και επιθυμία. Μια κωμωδία σπαζοκεφαλιά, με χοντρό χιούμορ, παρεξηγήσεις και παιχνίδια λεκτικού ανταγωνισμού ξετυλίγεται μπροστά μας σε έναν τόπο ανεκπλήρωτων ερώτων, στη νέα ολοζώντανη μετάφραση της Χριστίνας Μπάμπου – Παγκουρέλη.
Οι άρχοντες της Ισπανικής Ναβάρρα αποφασίζουν να μετουσιώσουν το βασίλειο σε κέντρο πνευματικής και σωματικής κάθαρσης, σε μία νέα ευρωπαϊκή ακαδημία τεχνών, γραμμάτων και ασκητισμού. Αποστειρώνουν τους εαυτούς τους και όλους τους υπηκόους της Ναβάρρα, μένοντας μακριά από κάθε ανοσιουργή πράξη και συνήθεια. Σύντομα όμως θα καταφθάσει στη βασιλική αυλή η πριγκίπισσα της Γαλλίας και οι τρεις ευνοούμενές της. Η είσοδός στο παλάτι είναι για εκείνες απαγορευμένη και αναγκάζονται να διανυκτερεύσουν για αρκετές νύχτες στο δάσος.
Ο Λύσανδρος Σπετσιέρης μιλάει στα «Νέα» για την παράσταση, τον Σαίξπηρ και το παιχνίδι της εικόνας.
- Πώς προέκυψε η ιδέα για την παράσταση;
Μία ιδέα σχεδόν πάντα, είναι αποτέλεσμα ενός συνδυασμού τυχαιοτήτων, έτσι και στην περίπτωση αυτή. Πετούσα λοιπόν για τη βόρεια Ιταλία όταν διάβασα μία πνευματώδη γνήσια κωμωδία που πολλές φορές μοιάζει με ξεκαρδιστική επιθεώρηση και κάνει το αστείο.. ποίηση. Μέσα στο Αγάπης Αγώνας Άγονος διάβασα έναν αθυρόστομο, ατακτοποίητο, ανασφαλή, φιλόδοξο, τρυφερό, επιθετικά καυστικό δημιουργό. Απαλλαγμένο από καθωσπρεπισμούς.
- Πώς παίζετε με το σαιξπηρικό κείμενο και το μετατρέπετε σ’ ένα παγανιστικό παιχνίδι μεταμορφώσεων;
Ακολουθώ τις κατευθυντήριες γραμμές του ίδιου του συγγραφέα. Ο λόγος του και η μουσική που παράγει είναι οι οδηγοί μου. Άλλωστε, το ίδιο το θέατρο είναι μία παγανιστική τελετή που απαιτεί τη μεταμόρφωση. Στην παράσταση αυτή, η φύση επεμβαίνει ως ένας ακόμα ήρωας του έργου, μεταμφιεσμένη σε ηλικιωμένο σύμβουλο και υπηρέτη. Κομμάτι των προθέσεών μου σε κάθε νέα δουλειά είναι το στοιχείο ενός ονειρικού χώρου, η μετεξέλιξη σε κάτι που δύσκολα το χωρά ο νους. Στοιχείο που περιβάλλει και τα έργα του Ουίλλιαμ Σαίξπηρ. Με ενδιαφέρει να ανακαλύπτω την ψευδαίσθηση, το ταχυδακτυλουργικό που θα προκύπτει μέσα από το φως και το σκοτάδι.
- Η χαρακτηριστική σας τεχνική με τη μείξη της εικόνας και των παραστατικών τεχνών εδώ πώς εφαρμόζεται;
Στο έργο αυτό η δυσκολία ήταν ξεκάθαρη. Το κείμενο είναι τόσο ισχυρό που από μόνο του είναι όχι μόνο ένα λογοτεχνικό γεγονός, αλλά αν κλείσεις τα μάτια θα μπορούσε να γίνει και εικαστικό γεγονός. Χρειάστηκε λοιπόν να προσπαθήσω να φέρω σε ισορροπία την ποίηση του κειμένου με την ποίηση της εικόνας του κόσμου, μέσα στον οποίο το κείμενο θα υπήρχε. Μία εικόνα ήσυχη και παράλληλα συγκεκριμένη, απολύτως απαραίτητη, που θα πηγάζει από το βάθος του έργου και δεν θα έχει περιγραφικές τάσεις. Στον κόσμο αυτό, λοιπόν, η φύση επηρεάζει τη λογική και παίρνει στοιχεία από την κέλτικη παράδοση ως φύση θεά, γίνεται μέντορας και δαίμονας των ηρώων. Για τον λόγο αυτό έχει προστεθεί ένας ρόλος στην παράσταση, ο ρόλος του έρωτα έφηβου. Η videoπροβολή παίζει σημαντικό ρόλο, αλλά πάντα αλληλεπιδρώντας με τη σκηνική δράση, για να συνθέσει μέσω της προοπτικής αχανή τοπία. Στη σκηνική δράση παίρνουν επίσης μέρος υλικά που σχετίζονται με τη γλυπτική και τη ζωγραφική.
- Αυτή η αποστειρωμένη Ναβάρα αν κι είναι στο δρόμο για να γίνει κέντρο κάθαρσης, νομίζετε ότι έτσι χάνει κάθε ιδιαίτερο στοιχείο της; Το αντίπαλόν δέος της είναι το δάσος;
Η κάθαρση πιστεύω πως δεν έρχεται μέσα από την αποστείρωση, αλλά είναι καθαρά μία συνειδησιακή διαδρομή που ξεκινάει μόνο μέσα από το αίσθημα της ελεύθερης βούλησης. Η Ναβάρα, μέσα από τη στείρα λογική που επιτάσσει ο νόμος και τη λανθασμένη αντίληψη περί αμαρτίας και εξέλιξης, αποκτά τα ιδιαίτερα στοιχεία της μοναξιάς και της δυσκοιλιότητας. Χάνει την επαφή της με την αρμονία. Η κυτταρική σύνδεση όμως του δέρματος των ηρώων με ό,τι πρεσβεύει το δάσος, δεν επιτρέπει την αποκόλληση τους από ό,τι φυσικό.
- Εσείς πού θα προτιμούσατε να βρεθείτε; Στη Ναβάρα ή το δάσος.
Μου αρέσει να πηγαίνω μία κλεφτά στο δάσος και μία κλεφτά στη Ναβάρα
- Ποια στοιχεία θίγει η παράστασή σας;
Μέσω των γραφικών χαρακτήρων του, το ίδιο το έργο κριτικάρει τη μεγαλομανία και την απόστασή της από την υποτέλεια, όπως στην περίπτωση του εκκεντρικού μεσήλικα Αρμάδο. Την αλλαγή των αντιλήψεων ανάλογα την αμοιβή, όπως στην περίπτωση του δασοφύλακα και την αυτοταπείνωση ανάλογα την ανταμοιβή, όπως στην περίπτωση του Φιρίκη. Τη σχέση κράτους και εκκλησίας και τη χειριστική συμπεριφορά τους μέσω της εκμετάλλευσης των λέξεων.
Σχολιάζει την αυτοσυγκράτηση απέναντι στον έρωτα δαίμονα. Υπονομεύει την επιθυμία μας για ανέλιξη και την προσκόλλησή μας σε κοινωνικούς φραγμούς και στερεότυπα. Μέσα από ένα πηγαίο χιούμορ χοντρό, επισημαίνει πόσο αδύναμοι είμαστε απέναντι στην ορμητικότητα της φυσικής ροής, θυμίζοντάς μας πως είμαστε ένα ελάχιστο κομμάτι της.
- Η Ναβάρα μπορεί να υπάρξει στο σήμερα;
Το διάταγμα που δοκιμάστηκε και απέτυχε να τηρηθεί στη Ναβάρα, είναι μία συνεχής επιθυμία του ανθρώπου να αντιταχθεί απέναντι σε αυτό που δεν μπορεί να εκλογικεύσει. Να το χαλιναγωγήσει μέσω μίας μαθηματικής εξίσωσης. Φοβάται το ανεξέλεγκτο του εαυτού του και συντηρητικοποιείται. Υπό αυτή την έννοια, αυτό που η Ναβάρα πρεσβεύει στο έργο είναι κάτι το οικουμενικό και συνεχές. Στην περίοδο που διανύουμε δείχνουμε να θεωρούμε εξέλιξη αυτή τη συντήρηση και την απομάκρυνση από τον γήινο εαυτό μας. Λόγου χάρη, κάνουμε έρωτα αλλά δεν πιστεύουμε σε αυτόν, ο ερωτευμένος θεωρείται γραφικός. Η αγάπη επίσης, μοιάζει να δείχνει στο σύγχρονο μοντέλο ανθρώπου, ευτελές συναίσθημα, ένας ιός που δεν επιτρέπει το update. Οπότε Ναβάρα μπορεί και να υπάρχει ήδη, όπως όμως θα υπάρξει και η αποτυχία της.
