Αναζήτηση
Με έναν αόρατο εχθρό κάτω από τα πόδια τους συνεχίζουν να ζουν οι πυρόπληκτοι της Ανατολικής Αττικής 19 μήνες μετά τις φωτιές που στέρησαν τη ζωή σε 102 ανθρώπους. Οι κάτοικοι στο άλλοτε καταπράσινο Μάτι, εκτός από το τέρας της γραφειοκρατίας που δυσκολεύει τις έτσι κι αλλιώς πολυδαίδαλες διαδικασίες αποκατάστασης των κατοικιών τους, έχουν να αντιμετωπίσουν και τη βραδυφλεγή υγειονομική βόμβα του αμιάντου, ο οποίος ακόμη δεν έχει περισυλλεγεί από δεκάδες οικόπεδα, παρότι τον προσεχή Ιούλιο συμπληρώνονται δύο χρόνια από την τραγωδία που βύθισε στο πένθος ολόκληρη τη χώρα.
Ειδικότερα, όπως καταγγέλλουν κάτοικοι των πληγεισών περιοχών, κυρίως από το Μάτι, στα «ΝΕΑ», το καρκινογόνο υλικό παραμένει διασκορπισμένο σε περίπου 100 σημεία (κοινόχρηστους χώρους, ιδιόκτητα οικόπεδα και κατεστραμμένες οικίες). «Δυστυχώς διαπιστώσαμε ότι η διαδικασία αποκομιδής είναι ακόμα δυσκολότερη από όσο αρχικά θεωρήσαμε» εξηγεί ο Θέμης Τσιρόπουλος, συνταξιούχος ηλεκτρολόγος μηχανικός και μέλος της ΣΕΚΜΑ (Συντονιστική Επιτροπή Κατοίκων – Μάτι Αττικής), προσθέτοντας πως η πίεση προς τους αρμόδιους φορείς πρέπει να είναι συνεχής ώστε κάποια στιγμή η ζωή τόσων οικογενειών να επιστρέψει στους φυσιολογικούς ρυθμούς.
Τρεις υπεύθυνοι
«Το πρόβλημα ξεκινάει και τελειώνει στον κατακερματισμό των αρμοδιοτήτων. Πρόκειται για μια πράγματι δύσκολη διαδικασία, η οποία, παρ’ όλα αυτά, θα μπορούσε να έχει ολοκληρωθεί στους πρώτους μήνες μετά την καταστροφή, ωστόσο για τη συγκομιδή του αμιάντου οι υπεύθυνοι φορείς είναι τρεις: το υπουργείο Υποδομών, οι δύο δήμοι (Μαραθώνα και Ραφήνας) και η Αστική Μη Κερδοσκοπική Εταιρεία “Μάτι Ξανά”. Μάλιστα, τον Σεπτέμβριο του 2018 είχε υπογραφεί σύμβαση με τέσσερις εταιρείες που εξειδικεύονται σε τέτοιου είδους εργασίες, ωστόσο σύντομα διαπιστώθηκε ότι τα 2 εκατ. ευρώ που είχαν προβλεφθεί ως δαπάνη δεν επαρκούσαν. Είχε υποτιμηθεί το μέγεθος του προβλήματος και έτσι ήρθε η πρώτη καθυστέρηση μέχρι την υπογραφή νέας σύμβασης την άνοιξη του 2019. Τότε η δαπάνη ανήλθε σε 4 εκατ. ευρώ και πράγματι μέχρι τον Δεκέμβριο του 2019 ο καθαρισμός προχώρησε σε περίπου 200 σπίτια» περιγράφει αναλυτικά ο κ. Τσιρόπουλος.
Ο αμίαντος όμως που έχει παραμείνει σε 50-80 οικόπεδα ιδιωτών και άλλες τόσες κοινόχρηστες ή δημόσιες εκτάσεις δεν περιμένει, διασκορπίζεται ανεξέλεγκτα, λέει χαρακτηριστικά ο ίδιος. Με το παραμικρό αεράκι οι ίνες του μεταφέρονται και οι επιστήμονες έχουν επανειλημμένα προειδοποιήσει για τις επιβλαβείς συνέπειες της εισπνοής του. «Εχει αποδειχθεί ότι η εισπνοή και η κατάποση ινών αμιάντου ισοδυναμεί με παραμονή τους στον οργανισμό και κατόπιν δημιουργούνται οι κατάλληλες προϋποθέσεις για την πρόκληση πολλών μορφών καρκίνου, με συνηθέστερη αυτήν του κακοήθους μεσοθηλιώματος του πνεύμονος», έχει αναφέρει μεταξύ άλλων ο παθολόγος-κλινικός φαρμακολόγος Αναστάσιος Σπαντιδέας σε πρόσφατη τοποθέτησή του στα «ΝΕΑ».
«Αυτή η χρονοτριβή λοιπόν έχει προκαλέσει το εξής παράδοξο: Ανθρωποι που έχουν ολοκληρώσει τις εργασίες στις οικίες τους, και αυτές είναι πλέον κατοικήσιμες, δεν μπορούν να επιστρέψουν επειδή στα διπλανά οικόπεδα υπάρχει αμίαντος. Οσον αφορά τις κατοικίες από τις οποίες δεν έχει περισυλλεγεί το καρκινογόνο υλικό, πρόκειται είτε για ιδιοκτησίες ηλικιωμένων που δεν έχουν κινήσει τις διαδικασίες είτε για κατοικίες που θεωρητικά βρίσκονται σε δασικές εκτάσεις και το υπουργείο Υποδομών αρνείται να παρέμβει σε θέματα του Δασαρχείου» συνεχίζει το μέλος της ΣΕΚΜΑ, τονίζοντας παράλληλα πως όσοι ιδιοκτήτες έχουν προσφύγει στη Δικαιοσύνη έχουν κερδίσει τις υποθέσεις αλλά έχουν χάσει… χρόνο, πολύτιμο για την ανακατασκευή των κατοικιών τους.
«Κρυμμένος»
Οι κάτοικοι όμως έχουν να αντιμετωπίσουν και τον «κρυμμένο» αμίαντο: «Το υλικό είναι εύκολα διακριτό κυρίως σε στέγες ελενίτ. Ωστόσο ο αμίαντος χρησιμοποιούνταν ευρέως και σε μια σειρά δομικών υλικών, όπως καμινάδες, πλευρικά τοιχία, μονώσεις και άλλα, τα οποία δεν είναι εντοπίσιμα. Για να διαπιστωθεί με βεβαιότητα η ύπαρξη “κρυμμένου” αμιάντου, πρέπει να διενεργηθούν μικροσκοπικοί έλεγχοι».
Εκτός των παραπάνω, και με το δεύτερο καλοκαίρι μετά την τραγωδία να πλησιάζει, φορείς και πολίτες στο Μάτι κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου και για μία ακόμα πιθανή «βόμβα» στην περιοχή. Πρόκειται για οικόπεδο ιδιοκτησίας του ΝΑΤ, εντός του οικιστικού ιστού, στο οποίο έχουν συσσωρευθεί τόνοι καμένων κορμών, κλαδιών και άλλων υλικών, ιδιαίτερα εύφλεκτων, που θα μπορούσαν υπό συνθήκες να αποτελέσουν το ιδανικό προσάναμμα, ιδιαίτερα κατά τους θερινούς μήνες, οπότε και οι θερμοκρασίες στην περιοχή αγγίζουν συχνά τους 40 βαθμούς Κελσίου.
