«Ιδιαίτερα επιθετικός σε ό,τι αφορά τη μεταδοτικότητα και μολυσματικότητα, αλλά με χαμηλά ποσοστά θνητότητας», με τα λόγια αυτά περιγράφει τον SARS-CoV-2 ο Μιλτιάδης Βατόπουλος, καθηγητής Μικροβιολογίας στη Σχολή Δημόσιας Υγείας του Πανεπιστημίου Δυτικής Αττικής και μέλος της Επιτροπής Αντιμετώπισης Εκτακτων Συμβάντων Δημόσιας Υγείας από Λοιμογόνους Παράγοντες, που σύστησε το υπουργείο Υγείας στη… σκιά της εξάπλωσης του νέου κορωνοϊού.
Υπό τα δεδομένα αυτά ο ίδιος συστήνει ψυχραιμία, ενώ επιμένει ότι το ζητούμενο είναι η σωστή ενημέρωση του πληθυσμού που μοιραία θα οδηγήσει στην ατομική ευαισθητοποίηση. Αλλωστε, και σύμφωνα με τον ειδικό, είναι ανθρωπίνως αδύνατον τα συστήματα υγείας ανά τον κόσμο να ανιχνεύουν τα εκατομμύρια ανθρώπων που περνούν καθημερινά τα σύνορα άλλων χωρών.
Στο πλαίσιο αυτό, τόσο ο καθηγητής Μιλτιάδης Βατόπουλος όσο και οι ειδικοί του Εθνικού Οργανισμού Δημόσιας Υγείας (ΕΟΔΥ) και του Ευρωπαϊκού Κέντρου Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (ECDC) δίνουν απαντήσεις σε κρίσιμες ερωτήσεις που αφορούν την ατομική προστασία.
Το συχνό πλύσιμο των χεριών είναι αποτελεσματικό;
Αποτελεί την πρώτη συμβουλή που αφορά την ατομική υγιεινή, όπως άλλωστε και στην περίπτωση έξαρσης της εποχικής γρίπης. Ο λόγος είναι ότι το σαπούνι παγιδεύει τα μικρόβια που ελευθερώνονται με το τρίψιμο των χεριών και έπειτα αυτά τα μικρόβια απομακρύνονται με το νερό. Στην περίπτωση που δεν υπάρχει η δυνατότητα άμεσης πρόσβασης σε βρύση, τότε η αμέσως επόμενη εναλλακτική είναι η χρήση απολυμαντικού με βάση το αλκοόλ (τουλάχιστον 60%). Είναι σημαντικό οι πολίτες να θυμούνται ότι οι πύλες εισόδου των ιών στον οργανισμό είναι το στόμα, η μύτη και τα μάτια και γι’ αυτό δεν πρέπει να τα αγγίζουμε με άπλυτα χέρια.
Πότε πρέπει να πλένουμε απαραίτητα τα χέρια μας;
Πλένουμε τα χέρια μας: όταν μαγειρεύουμε, όταν φροντίζουμε ασθενείς, όταν ερχόμαστε σε επαφή με ζώα.
Η χρήση μάσκας βοηθά στην προστασία από τον νέο κορωνοϊό;
Οι χειρουργικές μάσκες συμβάλλουν στη μη περαιτέρω διάδοση της λοίμωξης από τους ασθενείς στους γύρω τους (π.χ. συγγενείς). Εντούτοις, δεν έχει αποδειχτεί ότι οι μάσκες προσώπου είναι εξίσου αποτελεσματικές για την προστασία όσων δεν έχουν μολυνθεί.
Υπάρχουν οδηγίες ορθής εφαρμογής της μάσκας;
Πριν από την τοποθέτησή της στο πρόσωπο θα πρέπει να έχουν ακολουθηθεί οι οδηγίες υγιεινής των χεριών. Η μάσκα πρέπει να καλύπτει πλήρως τη μύτη και το πιγούνι (σταθερά και χωρίς κενά), ενώ ο χρήστης θα πρέπει να αποφεύγει την επαφή της μάσκας με τα χέρια του. Μετά την αφαίρεσή της, η μάσκα πρέπει να απορρίπτεται καθώς δεν ενδείκνυται περαιτέρω χρήση της (είναι μιας χρήσης). Σημειώνεται ότι συστήνονται η αφαίρεση, η απόρριψη και η αλλαγή στην περίπτωση που η μάσκα είναι ρυπαρή ή κατεστραμμένη.
Ποια είναι τα συμπτώματα του Covid-19;
Από τα δεδομένα που έχει συλλέξει η επιστημονική κοινότητα, τα συμπτώματα είναι παρόμοια με αυτά της γριπώδους συνδρομής:
Πυρετός
Βήχας
Δυσκολία στην αναπνοή
Πόνος στους μυς
Εντονο αίσθημα κόπωσης
Σε κάποιες περιπτώσεις μπορεί να προκαλέσει σοβαρή πνευμονία, σύνδρομο οξείας αναπνευστικής δυσχέρειας, σηψαιμία και σηπτικό σοκ, με αποτέλεσμα κάποιοι ασθενείς να χάνουν τη μάχη για τη ζωή τους. Είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι τα άτομα με χρόνιες παθήσεις εμφανίζονται πιο ευάλωτα στον νέο κορωνοϊό και στις επιπλοκές που προκαλεί.
Σε περίπτωση εκδήλωσης βήχα πώς προστατεύουμε τους γύρω μας;
Οταν βήχουμε ή φταρνιζόμαστε, καλύπτουμε το στόμα και τη μύτη μας με τον αγκώνα ή ένα χαρτομάντιλο και πλένουμε αμέσως μετά τα χέρια μας. Απορρίπτουμε το χαρτομάντιλο, αμέσως μετά τη χρήση, σε κλειστό κάδο.
Τι πρέπει να κάνουμε εάν εμφανίσουμε ύποπτα συμπτώματα κατά τη διάρκεια ή ύστερα από ταξίδι;
Αν παρουσιάζουμε συμπτώματα πυρετού, βήχα ή δυσκολίας στην αναπνοή και έχουμε ταξιδιωτικό ιστορικό σε πληττόμενη περιοχή, επικοινωνούμε με τον γιατρό μας ή με τον ΕΟΔΥ (τηλ. 210-5212.054). Αν παρουσιάζουμε συμπτώματα κατά τη διάρκεια ταξιδιού, ενημερώνουμε αμέσως το πλήρωμα και αναζητούμε ιατρική βοήθεια.
Σε περίπτωση ύποπτων συμπτωμάτων πρέπει να παραμείνουμε σπίτι;
Ναι, έως ότου λάβετε σαφείς οδηγίες από ειδικό του ΕΟΔΥ ή τον γιατρό σας.
Τι πρέπει να προσέχω σε περίπτωση ταξιδιού στο εξωτερικό;
Κατά την επίσκεψη σε χώρες όπου έχουν εκδηλωθεί κρούσματα θα πρέπει:
Να αποφεύγετε την επαφή με άρρωστα άτομα – κυρίως με εκείνους που εκδηλώνουν βήχα.
Να αποφεύγετε την επίσκεψη στις αγορές όπου εκτίθενται ζωντανά ή νεκρά ζώα.
Να ακολουθείτε τους κανόνες ατομικής υγιεινής (με έμφαση τον τακτικό καθαρισμό των χεριών) αλλά και της υγιεινής τροφίμων.
Να πλένετε άμεσα τα χέρια σας πριν καταναλώσετε φαγητό, μετά τη χρήση τουαλέτας αλλά και ύστερα από οποιαδήποτε επαφή με ζώα.
Να αποφεύγετε την επαφή με ζώα, τις εκκρίσεις ή τα περιττώματά τους.
Είναι ασφαλές να λαμβάνουμε δέματα από την Κίνα ή από άλλες περιοχές με συνεχιζόμενη κυκλοφορία του ιού;
Ναι, είναι ασφαλές. Σύμφωνα με προηγούμενες μελέτες, αυτού του είδους οι ιοί δεν επιβιώνουν για μεγάλο χρονικό διάστημα σε αντικείμενα.
Εκείνοι που έχουν εμβολιαστεί με το εμβόλιο της εποχικής γρίπης είναι προστατευμένοι και από τον Covid-19;
Η γρίπη και ο SARS-CoV-2 είναι δύο εντελώς διαφορετικοί ιοί, συνεπώς το αντιγριπικό εμβόλιο δεν αποτελεί ασπίδα προστασίας έναντι του νέου κορωνοϊού.
Μπορώ να κολλήσω SARS-CoV-2 από το κατοικίδιό μου;
Οχι, μέχρι στιγμής δεν υπάρχουν στοιχεία ότι τα ζώα συντροφιάς ή κατοικίδια, όπως είναι οι γάτες και οι σκύλοι, μεταδίδουν τον SARS-CoV-2.