Πώς θα γίνει η τακτοποίηση των δασικών αυθαιρέτων

Λύση α λα αυθαίρετα για τα κτίσματα που βρίσκονται στα δάση – εντός των λεγόμενων οικιστικών πυκνώσεων – προωθεί η κυβέρνηση. Το σχέδιο που προβλέπει την τακτοποίησή τους για 30 χρόνια παρουσιάστηκε προχθές στο Υπουργικό Συμβούλιο. Από το υπουργείο Περιβάλλοντος γίνεται προσπάθεια ο νέος σχεδιασμός να κινείται στο πνεύμα των τελευταίων αποφάσεων του Συμβουλίου της Επικρατείας.

Υπενθυμίζεται πως τον περασμένο Απρίλιο η Ολομέλεια του Συμβουλίου της Επικρατείας (με πρόεδρο τη νέα Πρόεδρο της Δημοκρατίας Αικατερίνη Σακελλαροπούλου) έκρινε ως αντισυνταγματική διάταξη νόμου με την οποία εξαιρούνταν από την ανάρτηση των δασικών χαρτών οι περιοχές όπου έχουν αναπτυχθεί οικιστικές πυκνώσεις.

Τώρα, σε αυτές τις περιοχές θα γίνει συμπληρωματικά ανάρτηση των δασικών χαρτών και στη συνέχεια θα υποβληθούν – σύμφωνα με τα όσα προβλέπονται από τη σχετική νομοθεσία – οι αντιρρήσεις. Υστερα, όπως έγινε γνωστό, προβλέπεται η έκδοση Προεδρικού Διατάγματος, το οποίο θα καθορίζει τα κριτήρια βάσει των οποίων κατοικίες εντός δασικών εκτάσεων, με τήρηση «των συνταγματικών επιταγών και τη διαφύλαξη του δασικού ισοζυγίου», μπορούν υπό όρους να «τακτοποιούνται».

Ειδικότερα, παρέχεται η δυνατότητα τακτοποίησης, όπως προαναφέρθηκε, για 30 χρόνια των κατοικιών που έχουν χτιστεί εντός δασών και δασικών εκτάσεων, εφόσον δεν είναι μεμονωμένες, αλλά βρίσκονται εντός οικιστικών πυκνώσεων και δεν έχουν οικοδομηθεί μετά τον Ιούνιο του 2011.

Σημειώνεται πως, σύμφωνα με το σχέδιο που παρουσιάστηκε από την προηγούμενη κυβέρνηση, ο προσδιορισμός μιας έκτασης ως οικιστικής πύκνωσης είναι είτε να υπάρχουν (ελάχιστος αριθμός) 50 κτίρια σε 25 στρέμματα είτε 100 κτίρια σε 100 στρέμματα είτε 200 κτίρια σε 200 στρέμματα.

Ενα εκατομμύριο…

Στον νέο σχεδιασμό για δασικά αυθαίρετα αναφέρθηκαν εκτενώς «ΤΑ ΝΕΑ» στο φύλλο της 24ης Ιανουαρίου 2020. Το θέμα αφορά χιλιάδες ιδιοκτήτες σε όλη την Ελλάδα που έχουν κτίσματα (ο αριθμός τους εκτιμάται ότι είναι κοντά στο ένα εκατομμύριο) σε δάση και δασικές εκτάσεις.

Ο νέος σχεδιασμός του υπουργείου Περιβάλλοντος για δασικά αυθαίρετα εξαιρεί από την τακτοποίηση τα κτίρια που βρίσκονται σε εθνικούς δρυμούς, υγροτόπους αλλά και σε περιοχές του δικτύου Natura 2000. Επίσης, δεν υπάγονται στις διατάξεις του νόμου τα κτίσματα τα οποία βρίσκονται σε δάση και δασικές εκτάσεις που καταστράφηκαν από πυρκαγιά και έχουν κηρυχθεί αναδασωτέα (με βάση σχετικό νόμο του ’79) αλλά και σε περιοχές με ρέματα που έχουν οροθετηθεί και βρίσκονται εντός Ζώνης Δυνητικού Κινδύνου.

Παράλληλα, σύμφωνα με τις ίδιες πληροφορίες, προβλέπονται η σύνταξη τεχνοοικονομικής μελέτης για τις εκτάσεις που έχουν χάσει εξαιτίας της δόμησης τον δασικό τους χαρακτήρα και η υποβολή προτάσεων για την αποκατάσταση του δασικού ισοζυγίου. Επιπλέον, από την ίδια μελέτη θα καθοριστούν και τα κριτήρια για την εξαίρεση από την κατεδάφιση αλλά και την αναστολή έκδοσης διοικητικών μέτρων γι’ αυτά τα κτίσματα και τις κατασκευές που τα συνοδεύουν.

Η διαδικασία τακτοποίησης

Οπως προβλέπεται, πρέπει να γίνει υποβολή αιτημάτων υπαγωγής στις διατάξεις του νόμου εντός έξι μηνών από την ισχύ του με προσωρινή αναστολή όλων των διοικητικών πράξεων. Επιπλέον, κατάρτιση σε κάθε περιφέρεια οικονομικών μελετών που προσδιορίζουν τις αστικές πυκνώσεις και τεκμηριώνουν την ανάγκη για την προσωρινή διατήρηση των κατοικιών εντός αυτών. Καταβολή προστίμου και αναστολή κατεδάφισης επί 30 έτη, ενώ θα επιβάλλονται κυρώσεις σε όσους δεν έχουν υπαχθεί.

Ο υπολογισµός των προστίµων

Σύμφωνα με πληροφορίες, ο υπολογισμός του ενιαίου δασικού προστίμου (για την υπαγωγή στις διατάξεις του νόμου) θα γίνεται με βάση το κτίριο, την αξία της δασικής γης, το κόστος αναδάσωσης ανά στρέμμα, την αντικειμενική αξία της πλησιέστερης στην κατασκευή ζώνης, την επιφάνεια του κτιρίου (σε τετραγωνικά μέτρα), την παλαιότητά του, ενώ θα υπάρχουν μειωτικοί και αυξητικοί συντελεστές.

Το σκεπτικό

Κατά το υπουργείο Περιβάλλοντος, «σε αντίθεση με την προηγούμενη αντισυνταγματική ρύθμιση, με δική μας πρόταση καθίσταται σαφές ότι πρόκειται για δασικές εκτάσεις και ότι μόνο κατ’ ανοχήν δεχόμαστε την αναστολή της κατεδάφισης κάποιων από τις κατοικίες για μία τριακονταετία. Ετσι, δίνεται η οριστική λύση στο ζήτημα, η οποία είναι σύμφωνη με τη νομολογία του Συμβουλίου της Επικρατείας και θα ενισχυθεί από τις σχετικές οικονομικές μελέτες που θα περιληφθούν σε σχέδιο Προεδρικού Διατάγματος, το οποίο θα τύχει της προληπτικής μελέτης του ΣτΕ».

Ο προβληµατισµός

Ωστόσο, κύκλοι των δασικών εκφράζουν τον προβληματισμό τους για το πόσο ο σχεδιασμός θα περάσει από τον έλεγχο του Συμβουλίου της Επικρατείας. Κι αυτό, επειδή, όπως υποστηρίζουν, είναι πολύ δύσκολο (έως ακατόρθωτο) να δεχτεί το Συμβούλιο της Επικρατείας τόσο την πολεοδόμηση όσο και την τακτοποίηση στα δάση.

Η κατάσταση σήμερα

Οι οικιστικές πυκνώσεις εκτιμάται ότι καταλαμβάνουν σήμερα σε όλη την Ελλάδα 300.000 στρέμματα. Οι μεγαλύτερες (ανά νομό), σύμφωνα με τα στοιχεία που παρουσιάστηκαν τον Δεκέμβριο του 2018, είναι στην Αττική (115.873,12 στρέμματα), στην Κορινθία (42.206,58 στρέμματα), στη Βοιωτία (12.880,31 στρέμματα) και στην Αρτα (12.233,12 στρέμματα). Τη μεγαλύτερη έκταση οικιστικών πυκνώσεων έχει ο Δήμος Λουτρακίου – Περαχώρας – Αγίων Θεοδώρων, 35.599,76 στρέμματα, ενώ τη μικρότερη ο Δήμος Δυτικής Μάνης, 22,60 στρέμματα.

Δασικοί χάρτες

Εξαιρούνται περιοχές αγροτικού χαρακτήρα

Εξαιρούνται από το πεδίο εφαρμογής των δασικών χαρτών οι περιοχές για τις οποίες, πριν από το 1975, είχαν εκδοθεί πράξεις της Διοίκησης, με τις οποίες άλλαξε νομίμως ο χαρακτήρας τους από δασικός σε αγροτικός. Αυτό προβλέπεται σε σχέδιο νόμου για τον εκσυγχρονισμό της περιβαλλοντικής νομοθεσίας, το οποίο παρουσιάστηκε χθες στο Υπουργικό Συμβούλιο. Τέτοιου είδους περιοχές είναι αυτές στις οποίες έχουν γίνει διανομές, αναδασμοί, απαλλοτριώσεις με σκοπό την αγροτική αποκατάσταση και όσες έχουν άδειες του υπουργού Γεωργίας ή του νομάρχη για μεταβίβαση κλήρου. Οπως ανέφερε χθες ο υπουργός Περιβάλλοντος Κωστής Χατζηδάκης, σήμερα στις Επιτροπές Αντιρρήσεων εκκρεμούν 160.000 αντιρρήσεις στο 50% της χώρας. Και τα δύο τελευταία χρόνια έχουν εξεταστεί μόλις 10.000 αιτήσεις, γεγονός που σημαίνει πως με τα σημερινά δεδομένα οι αντιρρήσεις επί των δασικών χαρτών θα ολοκληρωθούν σε 27 χρόνια.