Τόσο στον τομέα της ενημέρωσης όσο και της ψυχαγωγίας, το BBC θέτει εδώ και δεκαετίες υψηλά στάνταρ. Με τον πρωθυπουργό Μπόρις Τζόνσον να έχει βάλει όμως στο στόχαστρο τον δημόσιο ραδιοτηλεοπτικό οργανισμό, η «θειούλα» (auntie) όπως αποκαλούν χαϊδευτικά πολλοί Βρετανοί το ΒΒC, έρχεται αντιμέτωπη με σοβαρά προβλήματα χρηματοδότησης.
Είναι γνωστό ότι ο Τζόνσον -ο οποίος έχει εργαστεί παλαιότερα ως δημοσιογράφος- δεν έχει καλή σχέση με το BBC. Χαρακτηρίζοντας τον οργανισμό «Brexit Bashing Corporation» αρνήθηκε μάλιστα πέρσι να παραχωρήσει συνέντευξη στον γνωστό παρουσιαστή του σταθμού Άντριου Νιλ. Στον προεκλογικό αγώνα είχε βάλει μάλιστα στο τραπέζι την κατάργηση των τηλεοπτικών τελών, από τα οποία το BBC καλύπτει τα 2/3 των οικονομικών του αναγκών.
«Θα τους διαλύσουμε»
Το τελευταίο διάστημα η σχετική συζήτηση άρχισε να δείχνει και πάλι σημάδια κλιμάκωσης. Ανώνυμη κυβερνητική πηγή είπε στους Sunday Times ότι η κυβέρνηση προτίθεται να «περικόψει» την εμβέλεια του σταθμού, να αντικαταστήσει το σύστημα τελών με ένα συνδρομητικό μοντέλο αλλά και να αναγκάσει το BBC να πουλήσει το μεγαλύτερο μέρος από τους συνολικά 61 ραδιοφωνικούς του σταθμούς. «Θα τους διαλύσουμε», φέρεται να είπε ο ανώνυμος σύμβουλος.
Πηγή του ρεπορτάζ αλλά και ιθύνων νους της επιδιωκόμενης αποδόμησης του παγκόσμιας εμβέλειας δημοφιλούς σταθμού φέρεται να είναι ο αμφιλεγόμενος σύμβουλος του πρωθυπουργού, Ντόμινικ Κάμινγκς. Στο παρελθόν έχει επιτεθεί επανειλημμένως στο BBC. Είναι μάλιστα συνιδρυτής του think tank New Frontiers Foundation το οποίο ήδη το 2004 είχε προτείνει στους συντηρητικούς να πλήξουν την αξιοπιστία του BBC και να προχωρήσουν στη δημιουργία της βρετανικής έκδοσης του αμερικανικού Fox News.
Ανεξάρτητα από τα εν λόγω σχέδια ο βρετανικός σταθμός αναγκάζεται να προχωρήσει ήδη σε μαζικές περικοπές για να προσαρμοστεί στα νέα δεδομένα και τις νέες χρήσεις των ακροατών και τηλεθεατών. Πρόσφατα ανακοινώθηκε η κατάργηση 450 θέσεων στον αίθουσα ειδήσεων.
Ενδεχόμενη κατάργηση των τηλεοπτικών τελών θα επέφερε βαρύτατο πλήγμα στο BBC. Βάσει της ισχύουσας νομοθεσίας, κάθε νοικοκυριό που διαθέτει τηλεόραση ή παρακολουθεί ζωντανό τηλεοπτικό πρόγραμμα μέσω διαδικτύου καταβάλει τέλη ύψους 154,50 στερλινών (185 ευρώ) το χρόνο. Τα συνολικά έσοδα από τα καταβαλλόμενα τέλη ανήλθαν πέρσι στα 4,4 δις ευρώ. Όποιος δεν πληρώνει τιμωρείται με χρηματικά πρόστιμα και σε ακραίες περιπτώσεις ακόμη και με ποινές φυλάκισης. Το μοντέλο αυτό όμως βρίσκεται τελευταία όλο και συχνότερα στο στόχαστρο κριτικής.
Αποποινικοποίηση της μη καταβολής τελών;
Στις αρχές Φεβρουαρίου η βρετανική κυβέρνηση προανήγγειλε την έναρξη δημόσιας διαβούλευσης με αντικείμενο ενδεχόμενη αποποινικοποίηση της μη καταβολής των τελών. Το BBC από την πλευρά του αντιτείνει ότι το βήμα αυτό εξετάστηκε ήδη το 2015 για λογαριασμό της τότε κυβέρνησης. «Η έρευνα καταδεικνύει ότι το νυν σύστημα είναι το πιο δίκαιο και πιο αποτελεσματικό. Οι ειδικοί τάχθηκαν κατά της αλλαγής του συστήματος», επισημαίνει εκπρόσωπος του σταθμού. Την εποχή εκείνη έρευνα του BBC υπολόγιζε στα 240 εκατομμύρια ετησίως τις απώλειες τυχόν αποποινικοποίησης.
Σχολιάζοντας τα σχέδια της κυβέρνησης η πρόεδρος της δημοσιογραφικής ένωσης Στάνιστριτ έκανε λόγο για «συνειδητό και πολιτικά υποκινούμενο σαμποτάζ από πλευράς της κυβέρνησης των Τόρηδων». Κριτική και από την αντιπολίτευση. «Το BBC είναι ένα κομμάτι βρετανικού πολιτισμού το οποίο σέβεται μέχρι σήμερα όλος ο πλανήτης», λέει ο βουλευτής των Εργατικών Μπράντσο. «Πρόκειται για πολιτικά υποκινούμενη επίθεση μιας κυβέρνησης που εμφανίζεται αποφασισμένη να καταστρέψει τους θεσμούς μας», όπως λέει.
Το τελευταίο διάστημα ο πρωθυπουργός Τζόνσον έχει επικριθεί συχνά για τον τρόπο που αντιμετωπίζει τα μέσα ενημέρωσης. Υπουργοί της κυβέρνησής του έχουν επιβάλλει «εμπάργκο» στη δημοφιλή πρωινή ραδιοφωνική εκπομπή Today του BBC. Επίσης, στις αρχές Φεβρουαρίου ο εκπρόσωπος του Τζόνσον είχε ζητήσει από δημοσιογράφους που εργάζονται σε εχθρικά διακείμενα προς το Brexit μέσα ενημέρωσης να εγκαταλείψουν εν εξελίξει συνέντευξη Τύπου.
Γιούλια Σμιρνόβα
