Μετά την αποχώρηση της Βρετανίας από την Ενωση, ο χρόνος που προβλέπεται στη διάρκεια της μεταβατικής περιόδου για την υιοθέτηση μιας κοινής πολιτικής ελεύθερου εμπορίου έχει περιοριστεί σε 10 μήνες. Την 1/1/21 η Βρετανία θα είναι ουσιαστικά τρίτη χώρα. Μια χώρα της οποίας το εμπόριο με την αγορά της ΕΕ-27 χρειάζεται την εμπορική συμφωνία που θα προβλέπει μηδενικούς δασμούς και ποσοστώσεις για εμπορεύματα, αγαθά και εν μέρει υπηρεσίες. Στην πρώτη φάση τα δύο μέρη θα πρέπει να διατυπώσουν το πλαίσιο των προϋποθέσεων ώστε να υπάρξει συμφωνίας.
Την περασμένη εβδομάδα ολοκληρώθηκαν οι διαδικασίες μεταξύ των 27 για να ξεκινήσει ο διάλογος. Δόθηκε η εντολή στον κ. Μπαρνιέ και στην ομάδα του να εκπροσωπήσει στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων το σύνολο των ευρωπαϊκών κρατών με τις προδιαγραφές που ήδη έχει προτείνει η Επιτροπή. Τρεις ημέρες μετά έγιναν γνωστές οι θέσεις των βρετανικών Αρχών. Τώρα τα δύο μέρη γνωρίζουν επίσημα τις θέσεις του «αντιπάλου», τις κόκκινες γραμμές και τις δύο φιλοσοφίες που θα συγκρουστούν αρχές του Μάρτη όταν θα αρχίσουν οι διαπραγματεύσεις.
Οπως το περιμέναμε το κλίμα είναι βαρύ. Στο πολυσέλιδο κείμενο της ΕΕ περιλαμβάνονται όροι που για τη Βρετανία είναι απαράδεκτοι, και η βρετανική πλευρά αντιδρά με τις δηλώσεις του πρωθυπουργού της: «Αν δεν υπάρξει συμφωνία μέχρι τον Ιούνιο, θα διακόψουμε τις διαπραγματεύσεις και θα αποχωρήσουμε χωρίς συμφωνία».
Οι τρεις αγεφύρωτες διαφορές μεταξύ των δύο μερών
Οι δίκαιοι όροι του ανταγωνισμού («level playing field»). Που σημαίνει ότι οι κρατικές ενισχύσεις και η αποδοχή των υψηλών προδιαγραφών για τα προϊόντα που εισέρχονται στο ευρωπαϊκό έδαφος είναι προϋπόθεση για την εισαγωγή τους χωρίς δασμούς, χωρίς επιβαρύνσεις και χωρίς ποσοστώσεις. Στην αξιολόγηση κάθε προϊόντος θα πρέπει να γίνονται αποδεκτές οι εργασιακές, οι προδιαγραφές ασφαλείας και υγιεινής που ισχύουν και θα ισχύσουν και οι μελλοντικές ρυθμίσεις της Ενωσης για την κλιματική αλλαγή.
Η συνέχιση της δυνατότητες αλιείας στη Μάγχη των στόλων της Γαλλία και της Ιρλανδίας.
Η υπόσχεση της Βρετανίας ότι δεν θα υπάρχουν σύνορα μεταξύ Βόρειας Ιρλανδίας και Δημοκρατίας της Ιρλανδίας.
Η βρετανική κυβέρνηση απορρίπτει τις ευρωπαϊκές νόρμες, στο μέτρο που φιλοδοξεί να γίνει ελκυστική για τις ξένες επενδύσεις και να ανοίξει τις εμπορικές της σχέσεις για χώρες – όπως οι ΗΠΑ – που απαιτούν λιγότερο ρυθμιστικές παρεμβάσεις που σήμερα είναι απαγορευτικές σε πολλά προϊόντα, ιδίως στα τρόφιμα.
Με άλλα λόγια, η Βρετανία θέλει να γίνει η Σιγκαπούρη της Ευρώπης, και η Ευρώπη βλέπει σε μια τέτοια εξέλιξη έναν αθέμιτο και ισχυρό ανταγωνιστή στην αυλή της.
Με αυτούς τους όρους η αποτυχία της διαπραγμάτευσης είναι δεδομένη.
Από την άλλη, το πλήγμα και για τις δύο πλευρές θα είναι μεγάλο, στο μέτρο που οι εμπορικές συναλλαγές τους είναι ισχυρότατες και το κόστος σε περίπτωση μη συμφωνίας δυσβάστακτο και για τους δύο.
Για την ώρα οι πιο ψύχραιμοι ανεβάζουν τις πιθανότητες άναρχης εξόδου από 20% σε 40%. Μέχρι τον Ιούνιο λοιπόν προσδεθείτε. Οι αναταράξεις θα είναι ισχυρότατες. Και θα ενισχυθούν με αποσταθεροποιητικά γεγονότα, όπως ο κορωνοϊός και ο πόλεμος στη Συρία και στη Λιβύη.