Αναζήτηση
«Εμείς μεταφέραμε κρέας. Μόνο κρέας. Στα λεφτά που παίρναμε δεν περιλαμβάνονταν όνειρα, σκέψεις, αισθήματα» έγραφε στο βιβλίο του ο Χακάν Γκιουντάι μιλώντας εκ μέρους ενός τούρκου διακινητή. «Λαθραίοι» στοιβάζονταν σε σαπιοκάραβα και έφταναν στα ελληνικά νησιά έχοντας διανύσει χιλιόμετρα για να ζήσουν. Εκείνοι όμως μετέφεραν απλώς «κρέας». Η πραγματικότητα τον επιβεβαιώνει τις τελευταίες μέρες με τρόπο τραγικό: απελπισμένα σώματα συνωθούνται σε φράχτες, έρμαια συμφερόντων και αποδιοπομπαίοι τράγοι που αναζητούν ματαίως αποκούμπι, χειραγωγούνται από την Τουρκία, αποτελούν βάρος για την Ευρώπη, γίνονται τροφή στο στόμα όσων θέλουν να μετατρέψουν τις κοινωνίες μας σε μάζες που αγαπούν να μισούν.
Δεν είναι πρόσφυγες ούτε μετανάστες, δεν είναι καν άνθρωποι, είναι καύσιμη ύλη σε ένα άγριο γεωπολιτικό παιχνίδι. Ολα αυτά μαρτυρά μια αποκαλυπτική κατάθεση ψυχής που κάνει στα «ΝΕΑ» ένας αφγανός μετανάστης, ο οποίος έφτασε στη Λέσβο ακολουθώντας το όνειρο των ανοιχτών συνόρων. Ενας άνθρωπος που ξέφυγε από τον εφιάλτη των Ταλιμπάν, πίστεψε στις τουρκικές φήμες περί ελεύθερης πρόσβασης και τελικά βρέθηκε εγκλωβισμένος σε μια γη όπου δεν θέλησε ποτέ να μείνει, ανάμεσα σε συμπληγάδες.
«Πριν ξεκινήσουμε το ταξίδι μας για την Ελλάδα δεν γνωρίζαμε ότι τα σύνορα με την Ευρώπη ήταν κλειστά» λέει στα «ΝΕΑ» ο 34χρονος Sayed Nasir Haidari που έφτασε πρόσφατα στη Λέσβο. «Κανείς δεν μας το είπε.
Υπήρχαν κατά καιρούς φήμες ότι τα σύνορα θα κλείσουν, αλλά δεν πιστεύαμε ότι αυτό συνέβαινε στ’ αλήθεια. «Δηλαδή στην Τουρκία σάς έλεγαν ότι αν καταφέρετε να περάσετε στην Ελλάδα, θα μπορέσετε να συνεχίσετε κανονικά στην Ευρώπη;» ρωτάμε. «Ναι, αυτή ήταν η γενική αίσθηση» απαντά ξεκάθαρα. «Γνώριζα βέβαια ότι θα είχα πολύ δρόμο μπροστά μου μέχρι να φτάσω στην Ευρώπη. Ομως ότι θα ήταν ένα τόσο βασανιστικό και ασφυκτικό ταξίδι (με τον εγκλωβισμό στην Ελλάδα) δεν το περίμενα με τίποτα».
Εφιάλτης
Ο Sayed είχε ζήσει 14 μήνες στην Τουρκία. Χρειάστηκε όπως, λέει, μόνο μία ημέρα για να φτάσει στην Ελλάδα. Μία ημέρα και 3.000 δολάρια. «Τα όσα υποφέραμε αυτήν την ημέρα δεν μπορούν να περιγραφούν» συνεχίζει. «Περπατούσαμε επί έξι ώρες στη βροχή κατά τη διάρκεια της νύχτας μέσα στο δάσος. Αμέσως μετά επιβιβαστήκαμε σε μία από τις βάρκες που φεύγουν από τις τουρκικές ακτές και περάσαμε τέσσερις ώρες σε μια φρικτή, φουρτουνιασμένη θάλασσα, πάλι υπό βροχή, με δύο παιδιά και την έγκυο σύζυγό μου.
Ηταν ένας εφιάλτης». Κι έπειτα τι…; Η άφιξη στη Λέσβο, η συνειδητοποίηση της πραγματικότητας, «η απογοήτευση και η θλίψη» λέει ο Sayed. Είχε ξεκινήσει από την Καμπούλ και είχε φτάσει στην Τουρκία μέσω Ιράν. Εζησε για μήνες στο Καραμπούκ, κοντά στη Μαύρη Θάλασσα. Εκεί από όπου ξεκίνησαν και χιλιάδες άλλοι στις αρχές της περασμένης εβδομάδας – με πούλμαν οργανωμένα από τις τουρκικές Αρχές, οι οποίες άλλωστε και δρομολόγησαν τη φυγή τους – εξαπατημένοι από την ψευδή είδηση περί ανοίγματος συνόρων και εύκολης μετάβασής τους στην Ευρώπη.
Ο 34χρονος Sayed αισθάνεται ότι ο ίδιος και οι υπόλοιποι πρόσφυγες χρησιμοποιούνται ως πολιτικά εργαλεία. «Αυτό που κάνει η Τουρκία είναι ξεκάθαρα εργαλειοποίηση των προσφύγων για την πολιτική της ατζέντα. Και η Ευρώπη κάνει το ίδιο, ακολουθώντας την Τουρκία. Θεωρώ ότι η Ευρώπη είναι το θύμα ενός δικού της κακού παιχνιδιού. Κι εμείς είμαστε ανάμεσά τους» λέει.
Βασανίζουν
Περιπλανώμενος από το 2018 και εγκλωβισμένος πλέον στη Λέσβο, υπό τραγικές συνθήκες, με μία γυναίκα σε προχωρημένη εγκυμοσύνη και δύο παιδιά, ηλικίας 1½ και 4½ ετών, ο Sayed εξηγεί γιατί έφυγε από το Αφγανιστάν. Αγνοεί ότι πολλοί στην Ελλάδα θεωρούν πρόσφυγες μόνο τους Σύρους, καθώς «στο Αφγανιστάν δεν έχει πόλεμο». «Πώς ακριβώς εννοούν τον πόλεμο;» αναρωτιέται.
«Στο Αφγανιστάν υπάρχει πόλεμος, υπάρχει βία στην κοινότητα, υπάρχουν ομάδες των Ταλιμπάν σε κάθε πόλη και προάστιο της χώρας, κάνουν επιχειρήσεις, σκοτώνουν και βασανίζουν ανθρώπους για τις πιο παράλογες αιτίες. Η γυναίκα μου ανήκει στη φυλή Παστούν και εγώ είμαι περσικής καταγωγής. Κατηγορήθηκε και διώχθηκε επειδή παντρεύτηκε κάποιον από άλλη φυλή. Εργαζόταν ως δικηγόρος για την ισότητα των φύλων και την υπεράσπιση των γυναικείων δικαιωμάτων και δεχόταν απειλές λόγω της δουλειάς της. Αυτά είναι κάποια από τα προβλήματα που συναντά κάποιος καθημερινά στο Αφγανιστάν» λέει. Εκείνος σπούδασε Πληροφορική και εργαζόταν ως υπάλληλος σε κυβερνητικό οργανισμό ενώ λόγω της θέσης του είχε αποτελέσει στόχο των Ταλιμπάν.
Πλέον το όνειρό του είναι απλό: η επιβίωση. «Οι συνθήκες στη Μόρια είναι τρομακτικές και θέτουν σε κίνδυνο ανθρώπινες ζωές», λέει. «Περισσότεροι από 20.000 άνθρωποι ζουν σε ένα τόσο αποπνικτικό μέρος.
Φοβάμαι ότι η κατάσταση εκεί θα οδηγηθεί στο χάος» λέει και καταλήγει: «Περιμένω από την Ελλάδα και την Ευρώπη να συμπαρασταθούν στους πρόσφυγες και όχι να γενικεύουν ή να κάνουν εξαιρέσεις. Να δράσουν γρήγορα για να τελειώνει αυτό το μαρτύριο. Για όνομα του Θεού, εδώ κινδυνεύουν αθώες ζωές…».
