Στα χέρια τρίτων περνούν εκτάσεις χιλιάδων στρεμμάτων, και μάλιστα ερήμην των ιδιοκτητών τους, εξαιτίας νομοθετικού πλαισίου που επιτρέπει στη Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας τη χορήγηση αδειών παραγωγής ρεύματος από φωτοβολταϊκούς και αιολικούς σταθμούς, χωρίς την υποχρέωση προσκόμισης δικαιολογητικών ιδιοκτησίας, μίσθωσης ή χρήσης γης.
Το παράδοξο αυτό φαινόμενο έχει πάρει τεράστιες διαστάσεις από τον περασμένο Δεκέμβριο οπότε και πολλοί επενδυτές σπεύδουν να δεσμεύσουν οικόπεδα, αγροτεμάχια και άλλες εκτάσεις προκειμένου να αποσπάσουν σειρά προτεραιότητας στην εξέταση αιτήσεών τους προς τη ΡΑΕ για την έκδοση αδειών παραγωγής ρεύματος κυρίως από την ανάπτυξη φωτοβολταϊκών πάρκων. Σύμφωνα με καταγγελίες που έχουν γίνει από ιδιοκτήτες γης τόσο στην Αρχή όσο και στα «ΝΕΑ», οι επενδυτές βρίσκουν «παράθυρο» σε νομοθεσία του 2010, η οποία δεν τους υποχρεώνει κατά την υποβολή της αίτησης έκδοσης άδειας παραγωγής να συμπεριλαμβάνουν επίσημο έγγραφο ιδιοκτησίας της έκτασης ή συμφωνητικό μίσθωσης και παραχώρησης. Το αποτέλεσμα είναι όταν οι κύριοι των ακινήτων διαπιστώνουν τη δέσμευση της γης τους από επενδυτές να μην μπορούν να αντιδράσουν για το προφανές και να αναγκάζονται να συμφωνούν με τις εταιρείες ανάπτυξης έργων ΑΠΕ για την παραχώρηση του ακινήτου τους. Στην περίπτωση δε που οι ιδιοκτήτες γης θέλουν και εκείνοι να στήσουν ένα φωτοβολταϊκό πάρκο τότε δεν μπορούν να το κάνουν, καθώς έχει προηγηθεί η δέσμευση χώρου από τους επενδυτές.
Η ανησυχία όμως είναι μεγαλύτερη στο ενδεχόμενο ενεργοποίησης άλλων διατάξεων νόμων, οι οποίες επιτρέπουν την αναγκαστική απαλλοτρίωση γης για σταθμούς ΑΠΕ, καθώς αυτοί θεωρούνται έργα δημοσίου συμφέροντος.
Και οι δήμοι
Το πρόβλημα αυτό δεν το αντιμετωπίζουν μόνο απλοί πολίτες αλλά και δήμοι της χώρας, οι οποίοι εν αγνοία τους διαπιστώνουν ότι η έκτασή τους έχει δεσμευθεί από τρίτους. Και το επιβεβαιώνουν μέσα από τον γεωγραφικό πληροφοριακό χάρτη της ΡΑΕ.
Αξίζει να επισημανθεί ότι όσοι επενδυτές λάβουν την άδεια παραγωγής ρεύματος από την Αρχή υποχρεώνονται να προσκομίσουν τίτλους γης ή συμφωνητικά μίσθωσης στη δεύτερη φάση που είναι η άδεια εγκατάστασης. Τότε όμως πολλοί ιδιοκτήτες αναγκάζονται σε συμφωνία με τους επενδυτές κάτω από επαχθείς όρους.
Τον περασμένο Δεκέμβριο που ήταν ο τελευταίος κύκλος υποβολής αιτήσεων για την έκδοση αδειών παραγωγής ρεύματος, στη ΡΑΕ κατατέθηκαν 6.400 αιτήσεις. Καταγγέλλοντες εκτιμούν ότι ήταν ελάχιστες εκείνες οι οποίες ήταν σε γνώση των ιδιοκτητών γης.
Το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας έχει δώσει πρόσφατα στη δημοσιότητα σχέδιο νόμου το οποίο θέτει σε δημόσια διαβούλευση για τον εκσυγχρονισμό της περιβαλλοντικής νομοθεσίας, όπου μέσα περιλαμβάνει και διατάξεις για την απλοποίηση της αδειοδότησης των ΑΠΕ. Πολίτες και φορείς θεωρούν ότι αποτελεί χρυσή ευκαιρία για τη νομοθετική αντιμετώπιση του προβλήματος.