Αυτός ο ιός δεν γνωρίζει σύνορα, φυλές ή έθνη. Συμπάσχουμε με τον κόσμο στο Μπέργκαμο, στη Μαδρίτη, στο Στρασβούργο και πολλές άλλες πόλεις στην Ιταλία, στην Ισπανία και στη Γαλλία. Μας συγκινεί βαθιά η ηρωική μάχη των νοσοκόμων και των γιατρών για τις ζωές των ασθενών. Η επιδημία του COVID-19 φέρνει όλα τα ευρωπαϊκά κράτη αντιμέτωπα με τη μεγαλύτερη υγειονομική, κοινωνική και οικονομική δοκιμασία από την ίδρυση της Ευρωπαϊκής Ενωσης.
Μια αλήθεια αυτής της τρομερής πανδημίας είναι ότι η Ευρώπη δεν ήταν αρκούντως προετοιμασμένη για όλες της τις παραμέτρους και ότι αρχικά δεν είχε μια πειστική ευρωπαϊκή απάντηση για κάθε πρόβλημα. Αυτό που προέχει τώρα είναι να δώσουμε μια ενιαία ευρωπαϊκή απάντηση σε πνεύμα αλληλεγγύης. Καθεμία από τις χώρες μας θα μπορέσει να βγει πιο δυνατή από την κρίση μόνο αν η Ευρώπη αναδυθεί πιο δυνατή και ενωμένη.
Προτεραιότητα
Υψιστη προτεραιότητα για όλους μας στην Ευρωπαϊκή Ενωση είναι η προστασία των πολιτών. Η παροχή βοήθειας είναι για εμάς κάτι αυτονόητο. Γι’ αυτό και στη Γερμανία χρησιμοποιούμε τα περιθώρια που έχουμε ώστε να μεταφέρουμε στη χώρα μας βαριά ασθενείς από ιταλικά και γαλλικά νοσοκομεία που χρειάζονται νοσηλεία σε μονάδες εντατικής θεραπείας ή για να βοηθήσουμε την Ισπανία με γερμανούς γιατρούς. Στείλαμε υγειονομικό υλικό και αναπνευστήρες στην Ιταλία και μεταφέραμε με γερμανικά αεροπλάνα χιλιάδες ευρωπαίους τουρίστες από χώρες στις οποίες η ιατροφαρμακευτική περίθαλψη είναι συχνά πολύ χειρότερη απ’ ό,τι στην Ευρώπη.
Για να επιβραδύνει τη διασπορά του ιού, η συντριπτική πλειοψηφία των κρατών-μελών της ΕΕ επέβαλε στους πολίτες της δραστικά περιοριστικά μέτρα. Σε πολλά μέρη η δημόσια ζωή έχει σταματήσει εντελώς για να αποφευχθεί η διασπορά του ιού. Τα μέτρα αυτά είναι σωστά, ωστόσο επιφέρουν βαθιές τομές στις εθνικές μας οικονομίες. Οταν κλείνουν καταστήματα, ακυρώνονται εκδηλώσεις και εργοστάσια σταματούν προσωρινά την παραγωγή τους, εκατομμύρια Ευρωπαίοι ανησυχούν για τις δουλειές τους, τις επιχειρήσεις τους, την επιβίωσή τους. Τα κράτη-μέλη έχουν το καθένα διαφορετικά οικονομικά περιθώρια να αντιδράσουν σ’ αυτή την οικονομική κρίση που επήλθε χωρίς δική τους υπαιτιότητα.
Αλληλεγγύη
Στην πράξη, όλα τα κράτη-μέλη της ΕΕ έχουν ήδη εφαρμόσει προγράμματα στήριξης για να προστατέψουν εργαζόμενους και επιχειρήσεις. Σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα όλες οι χώρες διέθεσαν τεράστια ποσά για τη χορήγηση των αναγκαίων δανείων σε εργοστάσια και επιχειρήσεις, καθώς και για να βοηθήσουν άμεσα και χωρίς γραφειοκρατία τους πολίτες τους. Ωστόσο, αυτό από μόνο του δεν αρκεί. Οι ιδρυτές της Ευρώπης γνώριζαν ότι η ευρωπαϊκή αλληλεγγύη δεν είναι μονόδρομος, αλλά ασφάλεια ζωής για την ήπειρό μας. Αυτό είναι το πνεύμα με το οποίο πρέπει να δράσουμε και σ’ αυτή την ιστορική κρίση. Χρειαζόμαστε ένα ξεκάθαρο μήνυμα ευρωπαϊκής αλληλεγγύης απέναντι στην πανδημία του κορωνοϊού. Η Γερμανία είναι έτοιμη γι’ αυτό. Το κοινό καθήκον της Ευρώπης αυτή τη στιγμή είναι να στηρίξει τα υφιστάμενα προγράμματα, να καλύψει τα κενά και να απλώσει ένα δίχτυ ασφάλειας για όλα τα κράτη-μέλη που χρειάζονται περισσότερη βοήθεια. Οι Βρυξέλλες ήδη χαλάρωσαν κατά πολύ τα κριτήρια του Συμφώνου Σταθερότητας και τους κανονισμούς επιχορηγήσεων και ενισχύσεων. Με την ανακοίνωση ενός ακόμη προγράμματος μαζικής αγοράς κρατικών και εταιρικών ομολόγων, η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα φρόντισε για τη σταθεροποίηση της χρηματαγοράς. Επίσης, ποσά αρκετών δισεκατομμυρίων από ειδικά κονδύλια του προϋπολογισμού της ΕΕ θα διατεθούν ως βοήθεια στα πληττόμενα κράτη-μέλη.
Επαρκής ρευστότητα
Τώρα θα πρέπει να γίνει κι ένα ακόμη βήμα: τα κράτη που έχουν πληγεί περισσότερο από την κρίση του κορωνοϊού θα πρέπει ταχύτατα να σταθεροποιηθούν οικονομικά με απλές διαδικασίες και επαρκή μέσα. Η πρότασή μας είναι, λοιπόν, να φροντίσουμε μαζί και γρήγορα για επαρκή ρευστότητα σε όλα τα κράτη της Ευρωπαϊκής Ενωσης, ώστε η διατήρηση των θέσεων εργασίας να μην εξαρτάται από τις διαθέσεις των κερδοσκόπων. Στη διαδικασία αυτή, οι πόροι δεν θα πρέπει να συνδέονται με όρους και προϋποθέσεις που δεν είναι απαραίτητα, κάτι που θα σήμαινε την επιστροφή σε πολιτικές λιτότητας μετά τη λήξη της δημοσιονομικής κρίσης και θα οδηγούσε στην άνιση μεταχείριση μεμονωμένων κρατών-μελών.
Ο Ευρωπαϊκός Μηχανισμός Σταθερότητας (ΕSM) προσφέρει ήδη σε όλα τα κράτη της ευρωζώνης τη δυνατότητα δανεισμού κεφαλαίων υπό τις ίδιες ευνοϊκές προϋποθέσεις για όλους. Για την Ελλάδα αυτό θα σήμαινε 4,3 δισεκατομμύρια ευρώ σε νέο χρήμα. Οι πόροι αυτοί θα πρέπει να χρησιμοποιηθούν για τις απαραίτητες δαπάνες στον αγώνα κατά του κορωνοϊού. Δεν χρειαζόμαστε καμία τρόικα, ελεγκτές ή επιτροπή που θα εκπονήσει μεταρρυθμιστικά προγράμματα για την εκάστοτε χώρα, αλλά γρήγορη και στοχευμένη βοήθεια. Ακριβώς αυτό μπορεί να προσφέρει ο ΕSM εάν εξελιχθεί προς την ενδεδειγμένη κατεύθυνση.
Εκτός αυτού, προτείνουμε τη σύσταση ενός πανευρωπαϊκού Ταμείου Εγγυοδοσίας, το οποίο θα μπορεί να εγγυάται τα δάνεια και μέσω του οποίου η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων (EIB) θα μπορεί να εξασφαλίζει ρευστότητα στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις των χωρών. Με τον τρόπο αυτόν θα διασφαλίζονται μέσω των εθνικών εμπορικών τραπεζών ή αναπτυξιακών ιδρυμάτων ενδιάμεσα δάνεια, μεγαλύτερες προθεσμίες αποπληρωμής, καθώς και νέα δάνεια. Επίσης, μέσω του προγράμματος SURE (Support mitigating Unemployment Risks in Emergency), που αποφασίστηκε τώρα από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, θα μπορέσουν να υποστηριχθούν οικονομικά κράτη-μέλη της ΕΕ που επιθυμούν να στηρίξουν επιχειρήσεις, ώστε εκείνες να μπορέσουν να διατηρήσουν όλες τις θέσεις εργασίας τους παρά την καθίζηση της οικονομικής δραστηριότητας, όπως γίνεται για παράδειγμα στη Γερμανία με τις ρυθμίσεις για εργασία με μειωμένο ωράριο.
Ανάκαµψη και ανάπτυξη
Εντέλει, μετά την υπέρβαση της κρίσης, το ζητούμενο θα είναι η οικονομία της Ευρώπης να επανέλθει σε τροχιά ανάκαμψης και ανάπτυξης. Για τον σκοπό αυτόν εμείς, τα κράτη-μέλη της ΕΕ, θα πρέπει να ενεργήσουμε όλοι μαζί, με ευρωπαϊκή αλληλεγγύη και ενωμένες δυνάμεις, προκειμένου να καταστήσουμε την ΕΕ πιο δυνατή. Ολοι εμείς, και η Γερμανία, θα το λάβουμε αυτό υπόψη στις διαπραγματεύσεις για το Πολυετές Δημοσιονομικό Πλαίσιο, δηλαδή σε ό,τι αφορά τον προϋπολογισμό της ΕΕ για τα επόμενα επτά έτη.
Ολα τα παραπάνω σημαίνουν ότι όλοι μας θα πρέπει να καταβάλουμε μεγάλες προσπάθειες στον τομέα της οικονομίας, δεν υπάρχει αμφιβολία. Είμαστε ωστόσο βέβαιοι ότι μαζί μπορούμε να αντιμετωπίσουμε την ιστορική αυτή κρίση. Επιπλέον, εάν η Ευρώπη βαδίσει στην παρούσα συγκυρία στη σωστή κατεύθυνση, η Ευρωπαϊκή Ενωση, αυτό το κοινό μας πεπρωμένο, θα βγει πιο δυνατή από την κρίση. Ας παραμείνουμε ενωμένοι – για την Ευρώπη και ενάντια στον ιό.
