Ερωτηματικά για το μέλλον των σχέσεων της Τουρκίας με τη Βόρεια Μακεδονία και την Αλβανία έχει προκαλέσει η απόφαση των δύο χωρών να υιοθετήσουν τις κυρώσεις της ΕΕ εναντίον της Αγκυρας, με αιχμή τις παράνομες γεωτρήσεις στην Κυπριακή Δημοκρατία. Η ανακοίνωση έγινε μερικές μέρες μετά την απόφαση για πράσινο φως στην έναρξη ενταξιακών διαπραγματεύσεων των δύο χωρών με την ΕΕ και εκτιμάται ότι έστειλε και ένα μήνυμα προς την Τουρκία για μια πιθανή βαλκανική αλλαγή πλεύσης.

Επισημαίνεται ότι η υιοθέτηση των κυρώσεων, ιδιαίτερα στη Βόρεια Μακεδονία, έδωσε αφορμή και για επίθεση της αντιπολίτευσης στον Ζόραν Ζάεφ, μέσω της ακραίας ΜΚΟ «Παγκόσμιο Μακεδονικό Κογκρέσο» που συνδέεται με τους εθνικιστές του VMRO, χαρακτηρίζοντας την απόφαση απαράδεκτη και επιζήμια για τα εθνικά συμφέροντα των Σκοπίων, ικανή να «υπονομεύσει τις εξαιρετικές μακεδονο-τουρκικές διμερείς σχέσεις» εξαιτίας των ελληνικών συμφερόντων, όπως σχολίασαν.

Η τάση

Οι πρώτοι αυτοί «τριγμοί» δεν σημαίνουν και αποδόμηση των σχέσεων που χτίζει εδώ και χρόνια η Αγκυρα με Τίρανα και Σκόπια, ωστόσο η ευθυγράμμισή τους με τη γραμμή της ΕΕ και μάλιστα σε ένα ζήτημα που αφορά και την Κυπριακή Δημοκρατία δείχνει μία τάση, που θα μπορούσε να ενισχυθεί, κάνοντας τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν να χάσει μέρος της επιρροής του. Η Αθήνα έχει άλλωστε επισημάνει επανειλημμένα ότι η ευρωπαϊκή προοπτική των Δυτικών Βαλκανίων συνδέεται άμεσα με την ασφάλεια της περιοχής, την άσκηση επιρροής και του περιορισμού των μεθοδεύσεων της Αγκυρας που έχουν στόχο τόσο την Ελλάδα όσο και την ΕΕ.

Αξίζει ωστόσο να σημειωθεί ότι στα μέσα Μαρτίου και ενώ μαινόταν η κρίση στον Εβρο που προκάλεσε η Τουρκία, μέσω της εργαλειοποίησης των μεταναστών, δημοσιοποιήθηκε από αλβανικά ΜΜΕ η πληροφορία για συμφωνία Ερντογάν με τον αλβανό πρωθυπουργό Εντι Ράμα για μετεγκατάσταση 30.000 προσφύγων και μεταναστών σε αλβανικό έδαφος και δη στις περιοχές όπου ζουν μέλη της ελληνικής εθνικής μειονότητας. Η εν λόγω πληροφορία προκάλεσε και ανησυχία για ενδεχόμενη προσπάθεια αλλοίωσης του πληθυσμού εκ μέρους της κυβέρνησης Ράμα, καθώς και φόβους για τη μετέπειτα διαχείριση των ανθρώπων αυτών που θα εγκαθίστανται στα σύνορα με την Ελλάδα. Αντιδράσεις υπήρξαν και από τον πρόεδρο της χώρας, Ιλίρ Μέτα, ενώ και ο πρώην πρόεδρος Μπουγιάρ Νισάνι κατηγόρησε τον Ράμα πως έτσι ουσιαστικά στρέφεται εναντίον της Ελλάδας και της ΕΕ, ενώ θα έπρεπε να είναι αλληλέγγυα στην προστασία των ευρωπαϊκών συνόρων.

Μέσα σε αυτό το σκηνικό, η Τουρκία επιχειρεί τη διατήρηση ειδικών σχέσεων και μέσω της πανδημίας, καθώς έχει ήδη ανακοινωθεί παροχή βοήθειας από την Αγκυρα προς τη Βόρεια Μακεδονία.