Μπορεί το «Μένουμε σπίτι» να σώζει ζωές, το σπίτι όμως δεν είναι ασφαλές για όλους. Κυρίως, δεν είναι ασφαλές για όλες: από τη στιγμή που, η μία μετά την άλλη, χώρες σε όλον τον κόσμο έμπαιναν σε καραντίνα, τα στατιστικά έδειχναν ραγδαία αύξηση των κρουσμάτων ενδοοικογενειακής βίας, θύματα των οποίων κατά κύριο λόγο είναι οι γυναίκες. Η συνεχής παραμονή στο σπίτι όχι μόνο αυξάνει τις βίαιες επιθέσεις, αλλά ενισχύει, λένε οι ειδικοί, το αίσθημα απομόνωσης – και αυτό είναι που κάνει πολλές γυναίκες να διστάζουν να μιλήσουν γι’ αυτό που τους συμβαίνει.
Ο ΟΗΕ έφερε στο προσκήνιο το παράδειγμα του Κοσόβου, όπου από τις 24 Μαρτίου έχει επιβληθεί 13ωρη υποχρεωτική καραντίνα. Τα τηλέφωνα στις γραμμές υποστήριξης αυξήθηκαν κατά 17%. Παρόμοια τάση, σύμφωνα με την «Guardian», παρουσιάζεται και σε άλλες χώρες: στη Βραζιλία η αύξηση της ενδοοικογενειακής βίας αγγίζει το 50%, στην Καταλωνία και στην Κύπρο τα τηλεφωνήματα στις γραμμές υποστήριξης ανέβηκαν κατά 20% και 30% αντίστοιχα, ενώ στην Ιταλία μπορεί μεν τα τηλέφωνα να μειώθηκαν, άρχισαν όμως να χρησιμοποιούνται κατά κόρον e-mail και SMS. Αύξηση στα κρούσματα είδαν και στη Γαλλία και στις ΗΠΑ. Η γαλλική κυβέρνηση, μετά την αύξηση 30% στα περιστατικά βίας, αναγκάστηκε να μετατρέψει δωμάτια ξενοδοχείων σε δομές φιλοξενίας, ενώ τόσο στο Σιάτλ όσο και στο Τέξας η αύξηση που μετρήθηκε από το πρώτο λοκντάουν κυμαινόταν στα ίδια επίπεδα, 30% και 35% αντίστοιχα.
Στην Ελλάδα
Στη χώρα μας, μέχρι και τις 31 Μαρτίου, η αύξηση των κρουσμάτων ήταν αρκετά μικρή: οι κλήσεις για περιστατικά ενδοοικογενειακής βίας έφτασαν τις 166 (156 τον Φεβρουάριο). «Η καραντίνα όπως και κάθε χρονική περίοδος υπό ιδιαίτερες και στρεσογόνες συνθήκες μπορεί να προκαλέσουν ασυνήθιστες αντιδράσεις», δηλώνει στα «ΝΕΑ» η γενική γραμματέας Ισότητας Μαρία Συρεγγέλα, τονίζοντας πως, σύμφωνα με τους ψυχολόγους, «ένας άντρας που δεν είναι βίαιος δεν θα γίνει ξαφνικά εξαιτίας μιας δύσκολης κατάστασης που μπορεί να αντιμετωπίζει. Ισως να γίνει πιο επιθετικός ο άντρας που ήδη επέλεγε αυτόν τον τρόπο να σχετίζεται με τη σύζυγο ή σύντροφό του». Ξεκαθαρίζει, δε, τη σημασία των τρίτων προσώπων στην προσπάθεια αντιμετώπισης της βίας. «Η συνεισφορά, είτε είναι συγγενείς ή γείτονες ή φίλοι, είναι σημαντική. Η πιθανή αδυναμία επικοινωνίας του θύματος με τις υπηρεσίες στήριξης σημαίνει πως τα τρίτα πρόσωπα χρειάζεται να επισημάνουν το περιστατικό και με αυτόν τον τρόπο να βοηθήσουν τη γυναίκα – θύμα».
Η κυβέρνηση ξεκίνησε την Τρίτη την επικοινωνιακή της καμπάνια, προτρέποντας τις γυναίκες να μη μένουν σιωπηλές. Τόσο η Κατερίνα Σακελλαροπούλου όσο και ο Κυριάκος Μητσοτάκης έστειλαν μηνύματα υποστήριξης στην προσπάθεια, ζητώντας από τις γυναίκες να μην υπομένουν τη βία και να μη μένουν σιωπηλές. Ο τομέας ισότητας του ΣΥΡΙΖΑ, ανάμεσα σε άλλα, ζητά ειδική μέριμνα για τις γυναίκες σε ευάλωτες ομάδες και τον άμεσο συντονισμό όλων των αρμόδιων φορέων. Στο Κίνημα Αλλαγής πρότειναν και τη δημιουργία φράσης – κωδικού που θα μπορούν να χρησιμοποιούν οι γυναίκες όταν πάνε στο φαρμακείο, η οποία θα ειδοποιεί τον φαρμακοποιό για το τι τους συμβαίνει στο σπίτι – πρώτη φορά, η ιδέα χρησιμοποιήθηκε στην Ισπανία, με φράση – κωδικό το «χρειάζομαι μια μάσκα 19».
Μέσα επικοινωνίας
Οσες γυναίκες θέλουν, μπορούν να επικοινωνήσουν με τη γραμμή SOS στο 15900 ή να στείλουν e-mail στο sos15900@isotita.gr. Tα συμβουλευτικά κέντρα της Γενικής Γραμματείας συνεχίζουν να λειτουργούν, όπως επίσης και οι δομές φιλοξενίας. Σε περιπτώσεις που απειλείται η σωματική ακεραιότητα του θύματος, πρέπει να καλέσει το 100 ή να απευθυνθεί στο πλησιέστερο αστυνομικό τμήμα.