Τον Σεπτέμβριο αναμένονται οι πληρωμές για αυξήσεις και αναδρομικά – με βάση τον νόμο Βρούτση (σε κύριες και επικουρικές συντάξεις), ενώ για τα αναδρομικά των παλαιών συνταξιούχων το τοπίο θα ξεκαθαρίσει αφού θα εκδοθεί η απόφαση του ΣτΕ τον Ιούνιο.
«ΤΑ ΝΕΑ» για την πληρέστερη ενημέρωση των αναγνωστών τους ετοίμασαν έναν οδηγό με πληροφορίες και επεξηγήσεις στο «καυτό» θέμα των αναδρομικών στις συντάξεις.
Παλιά αναδροµικά (Απόφαση ΣτΕ)
Αφορούν τους παλαιούς συνταξιούχους, δηλαδή συνταξιοδοτηθέντες πριν από τον νόμο Κατρούγκαλου (2016). Η απόφαση του Ανώτατου Ακυρωτικού Δικαστηρίου (ΣτΕ) αναμένεται να εκδοθεί εντός του Ιουνίου.
Πληροφορίες από την πλευρά των διαδίκων υποστηρίζουν πως οι σκέψεις που επικρατούν προς το παρόν στο Ανώτατο Δικαστήριο δείχνουν προς την κατεύθυνση της δικαίωσης για το 11μηνο που μεσολαβεί ανάμεσα στην προηγούμενη σχετική απόφαση της Ολομέλειας του ΣτΕ (Ιούνιος 2015) και την ψήφιση του νόμου Κατρούγκαλου (Μάιος 2016). Σε κάθε περίπτωση, πάντως, όλα θα ξεκαθαρίσουν σε τελικό στάδιο με τη δημοσίευση της απόφασης, η οποία καλείται να απαντήσει στο αν δικαιούνται οι συνταξιούχοι αναδρομικά από τις παλαιές περικοπές του 2011 και του 2012 και για ποιο χρονικό διάστημα. Κομβικό σημείο στη δικαστική απόφαση θα είναι αν τα αναδρομικά τα δικαιούνται όσοι συνταξιούχοι υπέβαλαν αγωγή ή θα αφορά τους πάντες.
Η κυβέρνηση μετά την έκδοση της απόφασης του ΣτΕ αναμένεται να αποφασίσει πώς θα καταβληθούν τα ποσά (εάν φυσικά η απόφαση είναι θετική για τους συνταξιούχους) με δεδομένο το δημοσιονομικό κόστος. Σύμφωνα με τους υπολογισμούς που έχει καταθέσει ο ΕΦΚΑ στο ΣτΕ μόνο για το διάστημα του 11μήνου το κόστος αγγίζει τα 4 δισ. ευρώ για κύριες και επικουρικές και εφόσον η απόφαση εφαρμοστεί στο σύνολο των συνταξιούχων. Θεωρείται, λοιπόν, δεδομένο ότι οι όποιες επιστροφές προκύψουν θα πραγματοποιηθούν από το 2021 σε πολλές δόσεις. Είναι χαρακτηριστική προς την κατεύθυνση αυτή η δήλωση του υπουργού Εργασίας Γ. Βρούτση: «Η κυβέρνηση θα σεβαστεί απόλυτα τις δικαστικές αποφάσεις, δήλωσε ο υπουργός Εργασίας, Γιάννης Βρούτσης, αναφερόμενος στην απόφαση που θα λάβει το Συμβούλιο της Επικρατείας για τα αναδρομικά των συνταξιούχων. Ο κ. Βρούτσης σημείωσε ότι η δημοσιονομική δυνατότητα λόγω κορωνοϊού έχει δυσκολέψει και τόνισε ότι η όποια καταβολή των χρημάτων θα γίνει βάσει των οικονομικών δυνατοτήτων της χώρας. Ανέφερε ότι πρώτα πρέπει να περιμένουμε την απόφαση του δικαστηρίου – αναμένεται μέσα στο καλοκαίρι – για να ξεκαθαριστεί αν θα αφορά το σύνολο των συνταξιούχων ή μόνο αυτούς που προσέφυγαν δικαστικά.
Επισημαίνεται ότι τα ποσά των αναδρομικών φτάνουν ως και 15.800 ευρώ στις κύριες συντάξεις του Δημοσίου ενώ σε άλλα Ταμεία τα αναδρομικά φτάνουν ως 8.700 ευρώ, με τον μέσο όρο να κινείται στις 5.500 ευρώ.
Επικουρικές (Νόμος Βρούτση)
Περίπου 250.000 συνταξιούχοι δικαιούνται από τον Οκτώβριο του 2019 μηνιαία αύξηση στην επικουρική τους κατά μέσο όρο 100 ευρώ. Για τα αναδρομικά που συσσωρεύονται, η εξαγγελία ήταν πως θα δοθούν εφάπαξ σε μία δόση έως τον Σεπτέμβριο. Σύμφωνα με σχετική εγκύκλιο, οι παλαιές επικουρικές που κόπηκαν το καλοκαίρι του 2016 επανέρχονται στο ύψος που είχαν διαμορφωθεί στις 31 Δεκεμβρίου 2014 αναδρομικά από την 1η Οκτωβρίου 2019.
Ειδικότερα – σε εφαρμογή του νόμου 4670/2020 – αναφέρεται ότι από 1.10.2019 οι εν λόγω επικουρικές συντάξεις, κατά ρητή νομοθετική πρόβλεψη, συνεχίζουν να καταβάλλονται στο ύψος που είχαν διαμορφωθεί σύμφωνα με τις ισχύουσες στις 31.12.2014 διατάξεις. Ετσι οι περίπου 250.000 δικαιούχοι επικουρικής σύνταξης θα λάβουν από την 1η Οκτωβρίου 2019 έως 48% αύξηση στις επικουρικές τους συντάξεις. Η μεσοσταθμική αύξηση θα είναι 99,57 ευρώ τον μήνα και σε απόλυτους αριθμούς θα κυμαίνεται από 5 ευρώ έως 196 ευρώ. Τις αυξήσεις μαζί με τα αναδρομικά από 1η Οκτωβρίου 2019 θα λάβουν όσοι είχαν άθροισμα κύριας και επικουρικής πάνω από 1.300 ευρώ το καλοκαίρι του 2016 και είδαν τις επικουρικές τους τότε να μειώνονται.
Κύριες συντάξεις (Νόμος Βρούτση)
Περίπου 185.000 συνταξιούχοι δικαιούνται από 1η Οκτωβρίου 2019 αύξηση στην κύρια σύνταξή τους, η οποία πρέπει να δοθεί εφάπαξ στους νέους συνταξιούχους μετά τον Μάιο του 2016 ή σε 5 ετήσιες δόσεις στους παλαιούς συνταξιούχους πριν από τον Μάιο του 2016. Δικαιούχοι είναι όσοι έχουν αποχωρήσει με περισσότερα από 30 έτη ασφάλισης. Η καταβολή εκτιμάται ότι θα γίνει το αργότερο τον Σεπτέμβριο.
Ειδικότερα ο νόμος Βρούτση (4670/2020) προβλέπει αύξηση στις κύριες συντάξεις και αφορά τόσο «παλιές» όσο και τις «νέες». Η ελάχιστη αύξηση εκτιμάται γύρω στο 2% ενώ η μέγιστη κοντά στο 12%. Συνεπώς η μέση αύξηση εκτιμάται γύρω στο 5%-6% ή στα 70 -80 ευρώ/μήνα. Πάνω από 100.000 (ιδίως νέοι συνταξιούχοι) θα δουν βελτίωση στις πραγματικές αποδοχές τους, ενώ κοντά στους 650.000 (παλαιοί συνταξιούχοι) θα δουν βελτίωση, σε λογιστικό επίπεδο, στη σύνταξή τους. Το δημοσιονομικό κόστος από τις αυξήσεις στις κύριες συντάξεις εκτιμάται κοντά στα 80 εκατ. ευρώ (δ’ τρίμηνο 2019, 2020).
Υπογραμμίζεται ότι όσοι συνταξιούχοι αποχώρησαν με τις διατάξεις του νόμου 4387/2016 (νόμος Κατρούγκαλου), δηλαδή από 13/5/2016 ως και 30/9/2019, θα λάβουν σε μία δόση την αύξηση και τα αναδρομικά.