Πόσο σημαντική είναι η βιταμίνη D για τη θωράκιση του οργανισμού μας απέναντι σε σοβαρές απειλές για την υγεία; Και πόσο εύκολη είναι εν μέσω πανδημίας, με τους περιορισμούς που ισχύουν για όλους, η πρόσληψη επαρκούς ποσότητας βιταμίνης D;
Σε αυτές και σε πολλές ακόμα ερωτήσεις απάντησε ο Ομότιμος Καθηγητής Παιδιατρικής και Ενδοκρινολογίας κ. Γεώργιος Χρούσος κατά τη διαδικτυακή ομιλία του με θέμα “Η Βιταμίνη D τις μέρες του Κοροναϊού”, που πραγματοποιήθηκε από το Ινστιτούτο Βιολογίας και Ιατρικής του Στρες (ΙΒΙΣ), με την υποστήριξη της Φαρμακευτικής Εταιρείας ΜΙΝΕΡΒΑ.
Ο κ. Χρούσος έδωσε ιδιαίτερη έμφαση στην σημασία της βιταμίνης D, τονίζοντας τη σημαντική συμβολή της στη διατήρηση της υγείας μικρών και μεγάλων, καθώς ρυθμίζει ένα πλήθος γονιδίων του ανθρώπινου οργανισμού που αφορούν το ανοσοποιητικό σύστημα, το νευρικό σύστημα, τον μεταβολισμό και τα οστά, με αποτέλεσμα να έχει πολλαπλά οφέλη καθ’ όλη τη διάρκεια της ζωής μας.
Ταυτόχρονα, έκρουσε τον κώδωνα του κινδύνου για την απειλή της υποβιταμίνωσης D, που είναι προάγγελος νοσηρών καταστάσεων όπως: μεταβολικό σύνδρομο, διαβήτης τύπου 2, αυτοάνοσες νόσοι (διαβήτης τύπου 1, σκλήρυνση κατά πλάκας, ρευματοειδείς παθήσεις κ.ά.), καρκίνος, και αλλεργικές παθήσεις .
Ειδικά για τη χώρα μας, τα δεδομένα δείχνουν ότι τουλάχιστον 6 στους 10 Έλληνες έχουν χαμηλά επίπεδα βιταμίνης D. Μια βασική αιτία για αυτό φαίνεται πως είναι ότι οι Έλληνες υπερεκτιμούν την αφθονία ηλιακού φωτός στην πατρίδα μας, θεωρώντας ότι η έκθεση στον ήλιο καλύπτει τις ανάγκες του οργανισμού σε βιταμίνη D. Ωστόσο, και παρά τη σημαντική συμβολή του, είναι ξεκάθαρο πως ακόμα και έκθεση στον ήλιο για τουλάχιστον 20-30 λεπτά την ημέρα, δεν εξασφαλίζει επάρκεια αν δεν συνδυάζεται με πρόσληψη βιταμίνης D σύμφωνα με τις ιατρικές οδηγίες, ακόμα και χωρίς μέτρηση επιπέδων. Σημειωτέον, ότι η βιταμίνη D δεν είναι τοξική παρά μόνο σε πάρα πολύ υψηλά επίπεδα καθημερινής πρόσληψης.
Βιταμίνη D και εγκυμοσύνη
Σημαντικός είναι ο ρόλος της βιταμίνης D και στη διάρκεια της εγκυμοσύνης, καθώς η υποβιταμίνωση D στην έγκυο σχετίζεται με επιπλοκές της κύησης, όπως διαβήτης της κύησης, προ εκλαμψία, πρόωρος τοκετός, επιπλοκές του τοκετού, καισαρικές, αλλά και με προβλήματα στο παιδί, όπως χαμηλό βάρος γέννησης, σκελετικά και γνωστικά προβλήματα, αυξημένο κίνδυνο αυτοανοσίας και αλλεργία. Γι’ αυτό και είναι σημαντικό οι έγκυες να καλύπτονται επαρκώς με βιταμίνη D.
Οι σωστές δόσεις
Σύμφωνα με τις οδηγίες της Αμερικανικής Εταιρείας Ενδοκρινολογίας, η δοσολογία που συστήνεται είναι:
- για μωρά μικρότερα του ενός έτους 400 Μονάδες (IU) / Ημέρα
- για παιδιά και εφήβους 1000 Μονάδες (IU) / Ημέρα
- για εγκύους καλό είναι τα επίπεδα D να είναι ελεγμένα
- για ενήλικες 2000-4000 Μονάδες (IU) / Ημέρα
Ως συμπληρώματα κυκλοφορούν αρκετά σκευάσματα βιταμίνης D. Όπως ανέφερε ο κ. Χρούσος, μία πρακτική λύση είναι το σπρέι σε υδατοδιαλυτή μορφή της βιταμίνης D σε 400 Μονάδες (IU) ανά πίεση.
Βιταμίνη D και COVID-19
Αναφορικά με τη νόσο του COVID-19, παρόλο που δεν υπάρχουν ακόμη δεδομένα, διεξάγονται ήδη μελέτες για πιθανή συσχέτιση με την επάρκεια της βιταμίνης D. Σε κάθε περίπτωση, είναι γνωστό ότι η βιταμίνη D αυξάνει την προστατευτική λειτουργία του ανοσοποιητικού συστήματος και την αντίσταση των πνευμόνων σε λοιμώξεις όπως η γρίπη. Σύμφωνα με μελέτες, η επάρκεια της βιταμίνης D στις αρχές του χειμώνα προστατεύει τους ενήλικες και τους υπερήλικες από πνευμονίες του χειμώνα. Σημειωτέον, οι περισσότερες λοιμώξεις συμβαίνουν το χειμώνα όταν τα επίπεδα της βιταμίνης D είναι πιο χαμηλά, γι’ αυτό και συνιστάται η πρόσληψη συμπληρωμάτων βιταμίνης D όλες τις εποχές του έτους, αφού δυστυχώς η πρόσληψη μόνο μέσω των τροφών δεν είναι επαρκής.
Καταλήγοντας, σε ό,τι αφορά τον κοροναϊό, ο Καθηγητής κος Χρούσος ανέφερε ότι καθώς ο καιρός καλυτερεύει, τα εμβόλια είναι καθ’ οδόν και τα φάρμακα όλο και βελτιώνονται, είναι θέμα μηνών η επάνοδος στην κανονικότητα, “μια νέα κανονικότητα, που θα διαφέρει αρκετά από αυτήν που έχουμε συνηθίσει”. Γι’ αυτό και, όπως τόνισε, η πρόσληψη βιταμίνης D πρέπει να είναι συνεχής, αφού είναι ένας πολύ εύκολος τρόπος για να προστατευτούμε από πολλές νόσους, μεταξύ των οποίων και ο COVID-19.