Στις στιγμές που αποτελούν ιστορικά μεταίχμια, όπως είναι οι τωρινές, η έννοια της καινοτομίας αποκτά μια φόρτιση ξεχωριστή. Παύει να παραπέμπει απλώς στην ανακάλυψη μιας νέας τεχνικής εφαρμογής ή μιας νέας συσκευής και παραπέμπει πολύ περισσότερο στην προσπάθεια για σχεδιασμό ενός μέλλοντος ριζικά διαφορετικού σε σχέση με το παρελθόν. Και σήμερα αυτό το χρειαζόμαστε. Γιατί είναι προφανές ότι δεν μπορούμε απλώς να γυρίσουμε πίσω εκεί που ήμασταν πριν από την πανδημία και χρειάζεται ουσιαστικά να εφεύρουμε ένα νέο παραγωγικό και αναπτυξιακό υπόδειγμα.
Μόνο που αυτό δεν μπορεί να γίνει με όρους μιας εγκεφαλικής καταγωγής. Χρειάζεται μια διαδικασία συλλογικού πειραματισμού, έτσι ώστε να μπορέσουμε να δούμε ιδέες, βέλτιστες πρακτικές, προϊόντα, επενδυτικές κατευθύνσεις για μια ανάπτυξη βιώσιμη.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ
Το μεγάλο άλμα των start-up και οι σπουδαίες πρωτοβουλίες που έρχονται
Τις τελευταίες δεκαετίες αυτό το πειραματικό πεδίο σε μεγάλο βαθμό είχε να κάνει με νέες μορφές επιχειρηματικότητας όπως οι startups. Μορφές επιχειρηματικότητας που έχουν λιγότερο να κάνουν με τις «άκρες» σε κυβερνητικά κέντρα, την «εύνοια» τοπικών παραγόντων, την ικανότητα διασπάθισης ευρωπαϊκών κονδυλίων, την άσκηση επιρροής και πολύ περισσότερο με την έξυπνη ιδέα, την καινοτομία, το μεράκι. Είναι ουσιαστικά η επιχειρηματικότητα ως δημιουργία που υπερβαίνει την απλή επιδίωξη πλουτισμού και αποτελεί παράγοντα ιστορικής προόδου.
Γι’ αυτό και έχει σημασία να βλέπουμε τις startups όχι απλώς ως επενδύσεις, αλλά ως το πειραματικό πεδίο όπου διαμορφώνονται το νέο παραγωγικό υπόδειγμα και οι δρόμοι ανάπτυξης των επόμενων δεκαετιών. Γι’ αυτό και είναι ορθό να μιλάμε για ένα «οικοσύστημα» ακριβώς γιατί είναι μια ζωντανή και ενεργή διαδικασία με μεγάλες αλληλεπιδράσεις και αλληλεξαρτήσεις.
Οι άνθρωποι με τη γνώση, την τόλμη και τη δημιουργική τρέλα υπάρχουν. Χρειάζεται όμως να έχουν και χρηματοδοτικά εργαλεία για να μπορέσουν να υλοποιήσουν οράματα από τα οποία όλοι θα ωφεληθούμε. Η ύπαρξη χρηματοδοτικών εργαλείων για τέτοιες επιχειρήσεις, εργαλείων ικανών να πάνε πέρα από τα στερεότυπα – και τη μικρή κλίμακα – των κλασικών «μέτρων στήριξης σε μικρομεσαίες επιχειρήσεις», είναι αναγκαία συνθήκη για να βάλουμε μπροστά την οικονομία της επόμενης μέρας.