Τις «μαύρες τρύπες» της επόμενης ημέρας στη μετά καραντίνα εποχή αναζητούν οι επιστήμονες αλλά και η κυβέρνηση.

Με τη ζωή των Ελλήνων να μπαίνει σε μερική κανονικότητα και με τα στοιχεία για την πανδημία να αξιολογούνται ημέρα με την ημέρα, το ενδιαφέρον στρέφεται και στα όσα αναμένονται από το φθινόπωρο.

Η task force που δημιουργήθηκε προκειμένου να αντιμετωπιστεί το πρώτο κύμα του κορωνοϊού, τώρα βάζει στο τραπέζι όλα τα δεδομένα για τις φάσεις που θα ακολουθήσουν κι ετοιμάζει «οχυρωματικά έργα» προκειμένου να αποκρούσει επιτυχώς και το δεύτερο κύμα.

Οι «γκρίζες» ζώνες του κρατικού μηχανισμού, και ειδικά του Εθνικού Συστήματος Υγείας, οι κλειστές δομές και οι λεγόμενοι «κλειστοί πληθυσμοί» που αποτελούν εν δυνάμει «υγειονομικές βόμβες», οι ευπαθείς ομάδες, μεταξύ των οποίων και όσοι διαβιούν σε συνθήκες φτώχειας, αλλά και η καλύτερη προετοιμασία για την ιχνηλάτηση του ιού σε όσο το δυνατόν μεγαλύτερα τμήματα του πληθυσμού αποτελούν τις μεγάλες προκλήσεις.

Αν το καλοκαίρι, και ειδικά το δίμηνο Ιουλίου – Αυγούστου, φαίνεται ότι θα περάσει χωρίς προβλήματα και έξαρση του κορωνοϊού, οι προβλέψεις των επιστημόνων για το φθινόπωρο είναι δυσοίωνες.

Με δεδομένο ότι δεν θα έχει βρεθεί μέχρι τότε κάποιο εμβόλιο ή φάρμακο, το στοίχημα του ΕΟΔΥ και της κυβέρνησης είναι να προετοιμαστεί η χώρα για το νέο «χτύπημα» του ιού.

Οι σχεδόν δύο δραματικοί μήνες που πέρασαν, εκτός από ένα γερό crash test για τις αντοχές του κράτους και της κοινωνίας, αποτέλεσαν κι ένα καλό μάθημα για τα λάθη που δεν πρέπει να γίνουν αλλά και για τις διορθώσεις οι οποίες πρέπει να προχωρήσουν μέσα στο καλοκαίρι.

Αυτές οι «γκρίζες» ζώνες είναι που θα πρέπει να δουν, προτού ένα νέο ξέσπασμα δοκιμάσει το ΕΣΥ και όλους τους πολίτες.

Συγκεκριμένα, τα θέματα που απασχολούν πλέον κυβέρνηση κι επιστήμονες είναι:

1. Ενίσχυση του ΕΣΥ

Οι προσλήψεις χιλιάδων γιατρών και νοσηλευτών καθώς και ο διπλασιασμός των κλινών σε ΜΕΘ είναι σημαντικά βήματα. Ωστόσο, το δημόσιο σύστημα υγείας θα κληθεί να αντιμετωπίσει ένα νέο κύμα πανδημίας και οι επαγγελματίες του χώρου ήδη τονίζουν ότι δεν θα αντέξουν.

Τα νοσοκομεία λειτουργούν σε συνθήκες πολέμου και μια χειρότερη επέλαση του κορωνοϊού μπορεί να δημιουργήσει ανεπανόρθωτες ρωγμές. Για τον λόγο αυτό πρέπει να είναι έτοιμη και η Πρωτοβάθμια Υγεία και να ενταχθούν στην πρώτη γραμμή της μάχης και οι ιδιώτες γιατροί που δεν το έκαναν λόγω έλλειψης μασκών, αντισηπτικών, γαντιών κ.λπ.

Είναι προφανές ότι οι νοσοκομειακές δομές, εκτός από προσωπικό, θα πρέπει να εφοδιαστούν και με τον αναγκαίο προστατευτικό εξοπλισμό.

2. Οι «κλειστές» δομές

Η παγκόσμια τραγωδία με τους χιλιάδες ηλικιωμένους νεκρούς είναι κάτι που δεν πρέπει να συμβεί και στην Ελλάδα. Τα όσα έγιναν στις δύο κλινικές, στις δομές φιλοξενίας προσφύγων και μεταναστών και στους καταυλισμούς των Ρομά πρέπει να προβληματίσουν την task force. Το «καυτό» καλοκαίρι που ακολουθεί και η περίοδος ύφεσης της πανδημίας είναι ένα χρονικό διάστημα για να γίνουν οι απαραίτητες κινήσεις και να χαραχθεί ένα συντονισμένο σχέδιο. Πρέπει π.χ. να βρεθούν περισσότεροι, καλύτεροι και πιο στελεχωμένοι και κατάλληλα προετοιμασμένοι χώροι φιλοξενίας ηλικιωμένων ώστε να αραιώσουν τα γηροκομεία.

Επίσης, η αποσυμφόρηση των δομών φιλοξενίας μεταναστών και οι καλύτερες συνθήκες υγιεινής και διαβίωσης απασχολούν την κυβέρνηση.

Από κόσκινο πρέπει να περάσουν όλες οι προνοιακές δομές, οι ιδιωτικές κλινικές και θεραπευτήρια στα οποία προστρέχουν χιλιάδες πολίτες καθημερινά.

Τέλος, πολύ σημαντική είναι η προσπάθεια που θα γίνει για ενημέρωση και συνεχείς παρεμβάσεις σε καταυλισμούς Ρομά προκειμένου να αποφευχθούν μαζικά κρούσματα το φθινόπωρο.

3. Οι «ευπαθείς ομάδες»

Εκτός από τους ηλικιωμένους, ευπαθείς ομάδες θεωρούνται και όσοι έχουν υποκείμενα νοσήματα. Αλλωστε, η συντριπτική πλειοψηφία των θανάτων αφορούσε άτομα που είχαν και κάποιο άλλο νόσημα. Ωστόσο, πολλές από τις ασθένειες συνδέονται με τη γενικότερη διαβίωση του πληθυσμού, ειδικά των λιγότερο «ευνοημένων».

Μεγάλο τμήμα των πολιτών αμελεί την υγεία του για οικονομικούς λόγους, με αποτέλεσμα να είναι «ευάλωτο» σε πανδημίες. Φροντίδα του κράτους είναι να υπάρχει καθολική ασφαλιστική και ιατροφαρμακευτική κάλυψη του πληθυσμού και πλήρης πρόσβαση σε ποιοτικές υπηρεσίες υγείας έτσι ώστε να μειώνεται ο κίνδυνος μαζικών θανάτων λόγω κάποιας πανδημίας.

4. Τα τεστ

Βασικός αδύναμος κρίκος που πρέπει να εκλείψει είναι η ιχνηλάτηση. Ακόμη και στην Ελλάδα πλέον παραδέχονται ότι τα μαζικά τεστ, μοριακά και αντισωμάτων, μπορούν να περιορίσουν τη διασπορά της νόσου και να σώσουν ζωές. Στην πρώτη φάση δεν έγιναν μαζικά τεστ στον πληθυσμό γιατί δεν υπήρχαν. Οφείλει, λοιπόν, το σύστημα να προμηθευτεί και να διενεργήσει τεστ προκειμένου να απασφαλιστεί η «βόμβα» της ταχύτατης μεταδοτικότητας.

Τον Φεβρουάριο η κυβέρνηση πήρε τα πρώτα μέτρα περιορισμού και κοινωνικής αποστασιοποίησης. Το αποτέλεσμα ήταν άκρως ικανοποιητικό καθώς η Ελλάδα έγινε παράδειγμα προς μίμηση ως προς τη διαχείριση της κρίσης.

Ομως, αν επιβεβαιωθούν οι προβλέψεις, έρχεται ένα πολύ δύσκολο φθινόπωρο κι ενδεχομένως και την επόμενη άνοιξη να αντιμετωπίσουμε νέο κύμα πανδημίας.

Η «οχύρωση» του ΕΣΥ και οι κινήσεις που θα εμπεδώνουν στον πολίτη ένα αίσθημα ασφάλειας κι ότι το κράτος λειτουργεί, μπορούν να σώσουν χιλιάδες ζωές τους επόμενους μήνες.