Ερωτηματικά προκαλεί η αιφνιδιαστική αναστολή λόγω κορωνοϊού της άσκησης του Πολεμικού Ναυτικού «Καταιγίδα 2020», μολονότι τα κρούσματα στον Ελληνικό Στόλο είναι σχεδόν μηδενικά και ενώ το ελληνικό «Πεντάγωνο» ανέμενε και σημαντικά επικοινωνιακά οφέλη, αφού η Τουρκία δεν είχε καταφέρει να πραγματοποιήσει τη δική της άσκηση «Γαλάζια Πατρίδα». Το σκηνικό έντασης δείχνει, στην παρούσα φάση, να μετατοπίζεται στην κυπριακή ΑΟΖ, όπου η Τουρκία επιδιώκει τη στρατικοποίηση της παρουσίας της, χωρίς αντίπαλο, έπειτα και από την αποχώρηση των ξένων ερευνητικών και πολεμικών πλοίων.
Η άσκηση «Καταιγίδα» επρόκειτο να ξεκινήσει σήμερα με τμηματική έξοδο του Στόλου σε όλο το Αιγαίο και θα ολοκληρωνόταν στις 20 Μαΐου. Εντούτοις, αργά προχθές το βράδυ κύκλοι του ΓΕΕΘΑ ενημέρωσαν ότι εξαιτίας των κρίσιμων στιγμών για τη δημόσια υγεία επιβάλλεται η συνέχιση και για το επόμενο τουλάχιστον δεκαπενθήμερο «της πρόσκαιρης αναστολής των δραστηριοτήτων επιχειρησιακής εκπαίδευσης μεγάλης κλίμακας», άρα και της «Καταιγίδας». Και εξηγούσαν ότι αιτία της αναστολής είναι η «διαφύλαξη του εξαιρετικά χαμηλού ποσοστού κρουσμάτων COVID-19 στις τάξεις των Ενόπλων Δυνάμεων, ποσοστό το οποίο στην κορύφωση της πανδημίας στη χώρα μας δεν ανήλθε πέραν του 0,05% της δύναμής τους». Το μεγάλο ερώτημα είναι όμως γιατί το ελληνικό «Πεντάγωνο» πήρε αυτή την απόφαση λίγες μόνο ώρες πριν από την έναρξη της άσκησης.
Ολο το προηγούμενο διάστημα το υπουργείο Αμυνας διαβεβαίωνε πως η άσκηση θα διεξαγόταν κανονικά με μικρές τροποποιήσεις (έξοδος των μονάδων σε τρεις φάσεις) λόγω του κορωνοϊού. Τονιζόταν δε και το σημαντικό κοντράστ: η Τουρκία, έλεγαν, «αναγκάστηκε να ακυρώσει τη “Γαλάζια Πατρίδα” διότι είχε πάρα πολλά κρούσματα ο στόλος της, ενώ εμείς σχεδόν κανένα. Η “Καταιγίδα” θα πραγματοποιηθεί». Είχε γίνει, μάλιστα, ειδική προετοιμασία και για την επικοινωνιακή προβολή της.
Ο κίνδυνος
Τις τελευταίες ημέρες πάντως και ενώ το ΠΝ εξέδιδε Νavtex σχετικές με την «Καταιγίδα», η Αγκυρα επιχειρούσε με αντί-Νavtex να ακυρώσει στα χαρτιά την ελληνική άσκηση. Οπως εκτιμούν στρατιωτικοί αναλυτές, δεν αποκλείεται να υπήρξαν ενδοιασμοί λόγω της πιθανότητας η Τουρκία να επιχειρήσει να σαμποτάρει την «Καταιγίδα» με άλλους τρόπους (μαζικές παραβιάσεις, υπερπτήσεις, παρενοχλήσεις) για να μην υποστεί μία «ήττα» και στο Αιγαίο, μετά το «ναυάγιο» στον Εβρο.
Ενδέχεται επίσης να προκρίθηκε η απόφαση για αναστολή της «Καταιγίδας» και για λόγους οικονομίας. Οπως τονίζουν πηγές του ΓΕΕΘΑ, είναι σχεδόν βέβαιη η επιστροφή της υβριδικής απειλής της Τουρκίας στα ανατολικά χερσαία και θαλάσσια σύνορά μας και αυτό «επιβάλλει σύνεση προς διασφάλιση της επιχειρησιακής διαθεσιμότητας των ΕΔ στον ύψιστο βαθμό για να μείνουν αλώβητες έναντι της πανδημίας». Σημειώνεται ακόμη ότι προ τριών εβδομάδων στην τηλεδιάσκεψη των υπουργών Αμυνας του ΝΑΤΟ ο Χουλουσί Ακάρ είχε προτείνει στον Νίκο Παναγιωτόπουλο να μη διεξαχθούν ασκήσεις εν μέσω πανδημίας για να πέσουν οι τόνοι. Η πρόταση δεν είχε γίνει αποδεκτή από τον έλληνα υπουργό καθώς είχε υποστηρίξει ότι πρέπει να σταματήσουν οι προκλητικές υπερπτήσεις από τουρκικά μαχητικά στο Αιγαίο. Πηγές του υπουργείου Αμυνας διέψευδαν πάντως ότι η ακύρωση της «Καταιγίδας» σχετίζεται με την πρόταση Ακάρ.
Ανησυχία για την Κυπριακή ΑΟΖ
Σε σχέση με τις κινήσεις της Τουρκίας στην Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη της Κυπριακής Δημοκρατίας, πάντως, η ανησυχία κλιμακώνεται, στη σκιά και της αναστολής των εργασιών των νόμιμα αδειοδοτημένων εταιρειών, λόγω των συνεπειών της πανδημίας του COVID-19. Το κενό που δημιουργείται σπεύδει να αξιοποιήσει η Αγκυρα – και στη Λευκωσία κάνουν ήδη λόγο για «εφιαλτικά σενάρια» που μπορεί να επιβεβαιωθούν τόσο σε σχέση με τον χρόνο της επιστροφής των TOTAL – ENI και ExxonMobil όσο και στην παρουσία τουρκικών σκαφών του Πολεμικού Ναυτικού στην κυπριακή ΑΟΖ.
Η αναστολή των εργασιών των πετρελαιακών κολοσσών, όπως τονίζεται χαρακτηριστικά, σημαίνει απουσία από την κυπριακή ΑΟΖ και όποιων πολεμικών πλοίων θα βρίσκονταν στην περιοχή για τη στήριξή τους. Αντίθετα, τα τουρκικά πολεμικά παραμένουν στην περιοχή, στρατικοποιώντας την κυπριακή ΑΟΖ, επιδιώκοντας επέκταση των τετελεσμένων της κατοχής και στη θάλασσα, χωρίς καμία ενόχληση. Η Αγκυρα είναι ο μόνος παίκτης που συνεχίζει –παράνομα – τις δραστηριότητές του και αν ξεπεράσει τα τεχνικά ζητήματα που αντιμετωπίζει με τα γεωτρύπανά της, έχει τον χώρο και τον χρόνο να προχωρήσει ακόμα και σε εξόρυξη.
Ανησυχία για τις κινήσεις της Τουρκίας στην κυπριακή ΑΟΖ εκφράζει και η Μόσχα, με τον ρώσο πρεσβευτή στην Κύπρο, Στανισλάβ Β. Οσάτσι, να δηλώνει ότι η όξυνση της κατάστασης «είναι εξαιρετικά επικίνδυνη και δυνατόν να έχει αρνητικές συνέπειες».