Οι ζυμώσεις στο χώρο του θεάτρου συνεχίζονται. Μετά τους ιδιώτες παραγωγούς και τους καλλιτέχνες, θέση στις εξελίξεις παίρνουν και οι θίασοι. Η σημερινή κρίση λόγω της πανδημίας έχει δημιουργήσει στο θεατρικό τοπίο σύνθετα προβλήματα, για τα οποία η Ένωση Μη Κερδοσκοπικών Θιάσων (Ε.Μ.ΚΕ.ΘΙ.) έχει ανοίξει διάλογο με το Υπουργείο Πολιτισμού διατυπώνοντας τα αιτήματά της και εκτιμώντας παράλληλα την μέχρι σήμερα πολιτική του ΥΠΠΟΑ.
Η Ε.Μ.ΚΕ.ΘΙ. εκπροσωπεί το πιο σημαντικό κομμάτι του ελεύθερου θεάτρου με μέλη της ιστορικά θέατρα όπως το Θέατρο Τέχνης, Θέατρο Πόρτα, Νέου Κόσμου, Πορεία, Κεφαλληνίας, Αργώ, Επί Κολωνώ, Τόπος Αλλού, Σημείο και καθώς και τις περισσότερες άστεγες ομάδες που επιχορηγούνται από το ΥΠΠΟΑ.
Το Διοικητικό Συμβούλιο της Ένωσης που αποτελείται από τους Αιμιλία Υψηλάντη, Άσπα Τομπούλη, Χρύσα Καψούλη, Ντοντό Σαντοριναίου, Ιωάννα Μακρή, Μαίρη Ραζή και Νίκο Καμτσή, μετά τις εξαγγελίες της υπουργού πολιτισμού Λίνας Μενδώνη, της απέστειλε επιστολή όπου εκφράζει τις θέσεις της για το μέλλον του κλάδου.
Αναγνωρίζοντας τα θετικά μέτρα για την οικονομική ενίσχυση των μη κερδοσκοπικών θεατρικών εταιριών που παίρνει του υπουργείου πολιτισμού, στην ανακοίνωση τονίζουν ότι βαδίζουν προς τη σωστή κατεύθυνση για την ενδυνάμωση του χώρου που πλήττεται σημαντικά εν μέσω πανδημίας. Παράλληλα, επισημαίνουν την ύπαρξη κι άλλων προβλημάτων που πρέπει να κοιτάξει η πολιτεία για την περαιτέρω βελτίωση των συνθηκών λειτουργίας των θεάτρων.
Αναλυτικά η επιστολή αναφέρει τα εξής:
Προς την Υπουργό Πολιτισμού
κυρία Λίνα Μενδώνη
Κυρία Υπουργέ,
Το Διοικητικό Συμβούλιο της Ένωσης Μη Κερδοσκοπικών Θιάσων (ΕΜΚΕΘΙ) στη συνεδρίαση του στις 11/05/2020 συζήτησε τα προβλήματα που αντιμετωπίζει ο χώρος του θεάτρου και ιδιαίτερα το τμήμα εκείνο το στο οποίο δραστηριοποιούνται οι Αστικές Μη Κερδοσκοπικές Εταιρείες καθώς και τα μέτρα που πρόσφατα εξαγγείλατε.
Το Διοικητικό Συμβούλιο της ΕΜΚΕΘΙ εκτιμά την υποστήριξη σας στα προβλήματα των εργαζόμενων στο θέατρο, οι οποίοι σταμάτησαν τις παραστάσεις τους μετά την απόφαση της κυβέρνησης όπως τα διατυπώσαμε στην επιστολή μας της 01/04/2020.
Όσον αφορά την τελευταία παρέμβαση μας (03/05/2020) στην οποία ζητούσαμε να δοθεί στις ΑΜΚΕ που διέκοψαν τη λειτουργεία τους οι αποζημιώσεις που πήραν και οι άλλες επιχειρήσεις θεωρούμε θετικό ότι θα στηρίξετε τις ΑΜΚΕ όχι μόνο με το διπλασιασμό των επιχορηγήσεων που έχουν προκηρυχθεί (από 1.000.000 ευρώ στην προκήρυξη του 2019-2020 σε 2.000.000 ευρώ για το 2020-2021) αλλά και τα 500.000 ευρώ επιπλέον για την υποστήριξη των ΑΜΚΕ σε αντιστοιχία με τις άλλες επιχειρήσεις που σταμάτησαν τη λειτουργία τους.
Οι ΑΜΚΕ έχουν μακροχρόνια σχέση με το ΥΠΠΟΑ ήδη από το 1980, ελέγχονται από αυτό για τα χρήματα με τα οποία επιχορηγούνται, είναι οργανισμοί που δεν μπορούν να μοιράσουν κέρδη, πληρώνουν φόρο αλληλεγγύης και σε περίπτωση που έχουν κάποιο περίσσευμα φορολογούνται σαν κανονικές επιχειρήσεις από την εφορία.
Καταθέτουν για κάθε επιχορήγηση που παίρνουν προϋπολογισμούς και απολογισμούς, όχι μόνο της επιχορήγησης, αλλά του συνόλου της οικονομικής δραστηριότητας τους κατά έτος στο ΥΠΠΟΑ και στο Ελεγκτικό Συνέδριο.
Σημειώνουμε ότι το ποσό που συνήθως επιχορηγούνται οι ΑΜΚΕ από το ΥΠΠΟΑ καλύπτει ένα μικρό ποσοστό του προϋπολογισμού τους. Στις ΑΜΚΕ τα βάρη της επιχειρηματικής δραστηριότητας φέρνουν καλλιτέχνες (ηθοποιοί, σκηνοθέτες, χορευτές) και ο λόγος της υποστήριξης τους από την Πολιτεία είναι να παρέχετε στους καλλιτέχνες η δυνατότητα να αρθρώσουν τον δικό τους λόγο στο παραγόμενο πολιτιστικό προϊόν.
Είναι γνωστό ότι η δουλεία τον ΑΜΚΕ πλούτισε το ελληνικό θέατρο με πολύ καλές παραστάσεις αλλά κυρίως ανέδειξε καλλιτεχνικές δυνάμεις οι οποίες τα τελευταία τριάντα χρόνια πρωταγωνιστούν στα θεατρικά γεγονότα του τόπου. Η στήριξη που παρέχετε στις ΑΜΚΕ είναι αναγκαία σε αυτή τη δύσκολη συγκυρία στην οποία υπάρχει ο κίνδυνος, όπως για πολλές μικρές επιχειρήσεις, πολλές ΑΜΚΕ να αδρανοποιηθούν ή ακόμα και να διαλυθούν κάτι που συνέβη στα χρόνια της οικονομικής κρίσης όταν οι επιχορηγήσεις στο ελεύθερο θέατρο σταμάτησαν.
Σωστά αντιμετωπίσατε τις δυσκολίες που θα δημιουργηθούν από την επόμενη θεατρική σεζόν μεταθέτοντας τις ημερομηνίες δράσεων των προγραμμάτων που έχετε εξαγγείλει και δώσατε τη δυνατότητα επίσης στις ΑΜΚΕ να μπουν και σε τρία ακόμα προγράμματα εκτός από το πρόγραμμα των επιχορηγήσεων του ελευθέρου θεάτρου. Όμως πολλά ακόμα πρέπει να γίνουν.
Συνεχίζοντας το διάλογο μαζί σας, θέλουμε να δούμε πολλά επιμέρους προβλήματα αλλά και γενικότερα θέματα για τα οποία θα μπορούσε να ξεκινήσει μια συζήτηση. Ζητάμε κατ’ αρχήν να ανοίξει το μητρώο για την εγγραφή και όσων ΑΜΚΕ δημιουργήθηκαν μετά το κλείσιμο των θεάτρων γιατί κατά την άποψη μας η αγωνία πολλών νέων κυρίως καλλιτεχνών για το αύριο θα πρέπει να υποστηριχθεί από το ΥΠΠΟΑ.
Θα συμφωνήσετε πιστεύω ότι είναι υγειές φαινόμενο ότι, όπως πληροφορούμαστε, έχουν φτιαχτεί ΑΜΚΕ με κύριο σκοπό το θέατρο αυτές τις δύσκολες μέρες. Τη δράση τους όπως και άλλων μικρών ομάδων θα μπορούσαμε με τη συμβολή του ΥΠΠΟΑ και συγκεκριμένο πρόγραμμα να την φιλοξενήσουμε όσοι από μας διαθέτουμε ή διαχειριζόμαστε θεατρικές αίθουσες (επεξεργαζόμαστε αναλυτικές προτάσεις για το θέμα αυτό και θα σας τις υποβάλλουμε άμεσα).
Κυρία Υπουργέ στο υπόμνημα που σας στείλαμε στις 03/05/2020 βάλαμε ζητήματα συνεργασίας του Υπουργείου σας με άλλα Υπουργεία, όχι μόνο για τη λύση κάποιων χρόνιων προβλημάτων των ΑΜΚΕ (πχ Υπουργείο Οικονομικών), αλλά και κυρίως γιατί η θεατρική δραστηριότητα αφορά και άλλα Υπουργεία (Παιδείας, Μεταναστευτικής Πολιτικής, Άμυνας, Εργασίας, Εσωτερικών) καθώς και τις Περιφέρειες.
Υποστηρίζουμε ότι το ΥΠΠΟΑ πρέπει να έχει τον πρώτο λόγο και να είναι ο κύριος συντονιστής αυτών των δραστηριοτήτων, κάτι που σήμερα δεν γίνεται. Το ζήτημα αυτό δεν είναι μόνο θέμα σωστής οργάνωσης αλλά σωστής αξιοποίησης και όλων των υπαρχόντων πόρων για πολιτιστικές δραστηριότητες.
Το ΥΠΠΟΑ ανεξαρτήτως κυβερνήσεων ποτέ μέχρι σήμερα δεν αντιμετωπίστηκε από τις εκάστοτε κυβερνήσεις σαν ένα σημαντικό Υπουργείο που πρέπει να ενισχύεται οικονομικά ώστε να ανταποκρίνεται στο σκοπό του ακόμα και όταν την Υπουργική θέση την πήραν πρωθυπουργοί. Είναι ευκαιρία με αυτή την κρίση να συνεργαστούμε, φορείς και εργαζόμενοι, όχι μόνο για να αντιμετωπίσουμε την σημερινή κρίση αλλά για να γίνει αυτή αφορμή να ξαναδούμε όχι μόνο τα προβλήματα των επαγγελμάτων μας αλλά και τον ρόλο των καλλιτεχνών στην αυριανή κοινωνία.
Γι’ αυτό ζητάμε ο διάλογος μαζί σας να συνεχιστεί στα θέματα που σας έχουμε γνωρίσει.
Με εκτίμηση
Η Πρόεδρος Η Γενική Γραμματέας
Αιμιλία Υψηλάντη Χρύσα Καψούλη
