Αναζήτηση
O κοροναϊός είχε άλλο ένα θύμα: τη γερμανική λιτότητα, σχολιάζει το Politico. Η γαλλογερμανική πρόταση για το ευρωπαϊκό δάνειο των 500 δισ. ευρώ «βάζει τέλος σε ένα οικονομικό ταμπού του Βερολίνου: την αμοιβαιοποίηση του χρέους, την οποία ζητούσαν επίμονα η Ιταλία και η Ισπανία από την αρχή της πανδημίας» σχολιάζει η «Monde». Και η «Liberation» συμπληρώνει: «Ενα δάνειο από τις αγορές εκ μέρους της ΕΕ. Ενα σημαντικό κομβικό σημείο. Γαλλία και Γερμανία ξεπερνούν τους περιορισμούς τους».
Η γερμανική «FAZ» αναφέρεται σε «στροφή 180 μοιρών του Βερολίνου». Αλλοι όμως είναι πιο επιφυλακτικοί. «Είναι μια πρόταση στη σωστή κατεύθυνση» σημειώνει η «El Pais», «αλλά πρέπει πρώτα να ολοκληρωθεί, να γίνει ακριβής ο τρόπος αποπληρωμής και να συμφωνηθεί από όλους». Τελικά το σχέδιο που προτείνουν Βερολίνο και Παρίσι θα είναι ένα μπαζούκα για την ενδυνάμωση του ευρωπαϊκού οικοδομήματος, μία «ανάσταση» όπως λέει ο διεθυντής της Liberation Λοράν Ζοφρέν, ή δρόμος για νέα μνημόνια;
Οι περισσότεροι αναλυτές συμφωνούν ότι πρόκειται για μια πιθανή μικρή επανάσταση για την Ευρώπη. Η Γερμανία συμφωνεί πια όχι μόνο με την αμοιβαιοποίηση του χρέους αλλά και με αύξηση των κονδυλίων προς τις άλλες 26 χώρες – μια και 500 δισ. ευρώ είναι 3,5 φορές ο σημερινός ετήσιος προϋπολογισμός της ΕΕ. Φυσικά ο τρόπος που θα συμφωνηθεί για την επιστροφή των χρημάτων θα είναι εκείνος που θα κρίνει το τελικό αποτέλεσμα. Μέχρι πρόσφατα το Βερολίνο επέμενε πως οι χώρες θα πρέπει να επιστρέψουν τα κονδύλια τα οποία θα λάβουν. Ωστόσο τώρα φαίνεται ότι διαμορφώνεται η άποψη και στο Βερολίνο πως τα χρήματα θα επιστραφούν στο επίπεδο της ΕΕ, όχι ανάλογα με τα πόσα θα λάβει η κάθε χώρα.
Αλληλεγγύη
Από την αρχή του COVID-19, κυρίως η Ιταλία και η Ισπανία αλλά και άλλες χώρες που επλήγησαν ιδιαίτερα από τον κορωνοϊό ζητούν πλεόνασμα αλληλεγγύης. Ωστόσο οι χώρες που στηρίζουν τη λιτότητα, όπως η Ολλανδία, η Αυστρία, η Σουηδία και η Δανία – χώρες με τις οποίες μέχρι πρόσφατα συμφωνούσε η Γερμανία -, αντιτίθενται σφοδρά, γεγονός που σημαίνει ότι οι επόμενες εβδομάδες θα είναι ιδιαίτερα δύσκολες, καθώς, πέρα από τη συμφωνία σε επίπεδο ηγετών, την πρόταση θα πρέπει να εγκρίνουν ξεχωριστά τα εθνικά κοινοβούλια.
Πώς εξηγείται η αλλαγή στάσης της Γερμανίας; «Η Μέρκελ κατανόησε ότι η Γερμανία που αντιμετώπισε καλύτερα την πανδημία από άλλες μεγάλες ευρωπαϊκές χώρες έχει την ευθύνη να δείξει πραγματική αλληλεγγύη» εξηγεί ο οικονομολόγος Χένρικ Εντερλάιν, της Σχολής Διακυβέρνησης Hertie. Mένει βέβαια να βρεθεί ο κατάλληλος μηχανισμός. Το περίεργο είναι πως η πρόσφατη απόφαση του Συνταγματικού Δικαστηρίου της Καρλσρούης μπορεί να συνέβαλε σε αυτή την αλλαγή στάσης. Από τη στιγμή που οι δικαστές αποφάσισαν ότι η αλληλεγγύη δεν μπορεί να εκδηλώνεται με νομισματικούς τρόπους, έπρεπε να βρεθούν άλλοι τρόποι, σε αυτή την περίπτωση μέσω του προϋπολογισμού.
Και το Παρίσι όμως προσάρμοσε τη θέση του για να βρεθεί κοινός τόπος με το Βερολίνο. Η Γαλλία αρχικά πρότεινε ένα πακέτο κινήτρων εκτός ευρωπαϊκού προϋπολογισμού και τελικά βρέθηκε η λύση που επιτρέπει στην Κομισιόν να δανειστεί μέσα στο πλαίσιο των ευρωπαϊκών συνθηκών. Οι διαφωνίες πάντως από εδώ και πέρα δεν θα λείψουν. Ηδη τη Δευτέρα η αυστριακή κυβέρνηση, έπειτα από διαβουλεύσεις με τις άλλες χώρες που συμφωνούν μαζί της, επέμεινε πως όλη η βοήθεια θα πρέπει να είναι σε μορφή δανείων και όχι επιχορηγήσεων. Οσο για τις χώρες της Ανατολικής Ευρώπης, θα θελήσουν να εξασφαλίσουν ότι αυτή η νέα αλληλεγγύη, εάν υλοποιηθεί, δεν θα γίνει εις βάρος του Ταμείου Συνοχής από το οποίο επωφελείται.
«Μια συμφωνία μεταξύ Γαλλίας και Γερμανίας δεν σημαίνει συμφωνία των 27. Αλλά δεν υπάρχει καμία συμφωνία των 27 χωρίς γαλλογερμανική συμφωνία» παρατήρησε ο γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν. Πριν προσθέσει: «Ελπίζουμε ότι αυτή η συμφωνία θα γίνει σημείο αναφοράς για την Κομισιόν», η οποία έχει ζητήσει από τα κράτη-μέλη να προτείνουν ένα σχέδιο ανάκαμψης, το οποίο θα παρουσιαστεί στις 27 Μαΐου.
