Τις περισσότερες φορές που συζητάμε για την «αναπτυξιακή πολιτική», ο νους μας πάει στα διαβόητα «κίνητρα» για επιχειρήσεις και επενδύσεις. Κάποια από αυτά αφορούν επιχειρήσεις που ήδη λειτουργούν, άλλα ενισχύσεις για την ίδρυση και νέων. Δεν θέλω καθόλου να υποτιμήσω τη σημασία τους. Σε μια εποχή που η οικονομία αντιμετωπίζει μια χωρίς προηγούμενο ύφεση, που απειλεί επιχειρήσεις με κλείσιμο και κλάδους με καταστροφή, χρειαζόμαστε γενναίες ενισχύσεις και γενναίες μειώσεις της φορολογίας και των ασφαλιστικών εισφορών για να διατηρήσουμε τις θέσεις εργασίας. Ομως δεν πρέπει να πιστεύουμε ότι αυτό εξαντλεί τη συζήτηση για την αναπτυξιακή στρατηγική.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ
Τι σημαίνει τελικά αναπτυξιακό σχέδιο και τι πρέπει να κάνει η Ελλάδα;
Αλλωστε, σε μια προηγούμενη περίοδο η λογική των κινήτρων είχε οδηγήσει στο φαινόμενο επιχειρήσεις να στήνονται όχι τόσο στη βάση ενός μεσοπρόθεσμου σχεδίου για την οικονομική τους βιωσιμότητα αλλά με βασικό κίνητρο τη δυνατότητα να κάνουν χρήση των διαφόρων κινήτρων των αλλεπάλληλων «αναπτυξιακών νόμων».
Ούτε μας βοηθά ένας τρόπος σκέψης που θεωρεί ότι «επένδυση» σημαίνει το κράτος να πουλάει περιουσιακά στοιχεία σε χαμηλή τιμή. Οχι γιατί δεν πρέπει να δοθεί χώρος στην ιδιωτική πρωτοβουλία, αλλά γιατί χωρίς ισχυρές δημόσιες υποδομές ανάπτυξη δεν μπορεί να έρθει.
Κυρίως, όμως, χρειάζεται να ξαναδούμε τον πυρήνα της ίδιας της έννοιας της ανάπτυξης. Αυτή δεν μπορεί να σημαίνει απλώς κάποιους οικονομικούς δείκτες, ούτε στρατιές «επενδυτών» και «οικονομικών συμβούλων» με ασαφές αντικείμενο και ρόλο.
Ανάπτυξη σημαίνει να μπορείς να παράγεις, με ποιότητα και αξιοποίηση των νέων τεχνολογιών, με έμφαση στην έρευνα και την καινοτομία και αξιοποίηση του αξιόλογου εργατικού και επιστημονικού δυναμικού που έχουμε, προϊόντα και υπηρεσίες υψηλής ποιότητας και υψηλής προστιθέμενης αξίας που να μπορούν να ανταποκρίνονται στις απαιτήσεις της εποχής.
Από τις παρέες που αξιοποιούν τους 3D εκτυπωτές για να παράγουν εξειδικευμένα εξαρτήματα μέχρι τις βιομηχανίες τροφίμων που επενδύουν στην ποιότητα και από τον εξαιρετικά αναπτυγμένο κλάδο των λύσεων και εφαρμογών πληροφορικής μέχρι την πάντα ικανή να προσαρμόζεται σε νέες συνθήκες ποντοπόρα ναυτιλία τα παραδείγματα ότι αυτές οι δυνατότητες υπάρχουν είναι αρκετά.