Αναζήτηση
Το παρασκήνιο από πρόσφατες τηλεδιασκέψεις του Πρωθυπουργού, δηλαδή φράσεις που συνήθως μένουν πίσω από τις κλειστές πόρτες χωρίς επίσημη ενημέρωση από το Μαξίμου, δείχνει πολλά για τις προθέσεις και το σκεπτικό του Πρωθυπουργού. Τέτοια περίπτωση είναι η προ ημερών συμμετοχή του στην τηλε-σύνοδο 500 στελεχών της διεθνούς συμβουλευτικής εταιρείας Boston Consulting Group, όταν αναφέρθηκε, σύμφωνα με καλά πληροφορημένες πηγές, στον σταθερό στόχο του για… turbo charge της ελληνικής οικονομίας – για μια αναπτυξιακή «επίθεση», σε ελεύθερη μετάφραση. Φαίνεται πως ο Κυριάκος Μητσοτάκης ήθελε να δώσει έμφαση στο ότι επιμένει στα περί ισχυρής ανάπτυξης (στο σύνθημα με το οποίο μπήκε στο Μαξίμου), θεωρώντας κομβική για την «επιστροφή» της Ελλάδας τη θετική δημοσιότητα των ημερών. Αντίστοιχα με τις προθέσεις ή τους στόχους και ενόσω η οικονομία έχει δεχθεί αστραπιαίο χτύπημα διαφαίνονται και οι βασικές ανησυχίες του Μαξίμου.
Ή αλλιώς τα «μέτωπα» που θα ανοίξουν διάπλατα μέσα στον «καυτό» Ιούνιο της οικονομίας, καθορίζοντας τις οικονομικο-πολιτικές εξελίξεις συνολικά στο δεύτερο εξάμηνο: ο φόβος για τυχόν «έκρηξη» ανεργίας και λουκέτων, η αγωνία για όσα θα κρίνουν το «βάθος» της ύφεσης (τουρισμός, φορολογικά έσοδα κ.λπ.) και τα τυχόν «κύματα» δυσαρέσκειας.
Στο τελευταίο διάγγελμά του ο Μητσοτάκης ζήτησε να γίνει «το καλοκαίρι πρόλογος της αναγέννησης», θέτοντας ως πρώτη προτεραιότητα τη διασφάλιση των θέσεων απασχόλησης. Γιατί αυτός είναι ο νούμερο ένα προβληματισμός του κυβερνητικού επιτελείου. «Περνάμε από τα επιδόματα ανεργίας στην ενίσχυση εργασίας» λένε οι εξ απορρήτων του Πρωθυπουργού, δείχνοντας τον δρόμο που, κατά τον Μητσοτάκη, ακολουθούν η Γερμανία, η Γαλλία και η Αυστρία. Για την ώρα, ξεχωρίζουν την… πειθώ ως το μεγαλύτερο στοίχημα στην προσπάθεια να αποτραπεί η διόγκωση της ανεργίας. Γιατί το τελευταίο που θέλει η κυβέρνηση να δει είναι κλειστές επιχειρήσεις.
Το «κεφάλαιο εμπιστοσύνης»
Ειδικά στον τουρισμό και στην εστίαση, αρμόδιες πηγές σημειώνουν ότι θα επιδιωχθεί με κάθε τρόπο – και επικοινωνιακά δηλαδή – να λειτουργήσει ο κλάδος στο σύνολό του ώστε να μπορέσει η οικονομία να γυρίσει τον διακόπτη πιο γρήγορα. Στο πρωθυπουργικό επιτελείο υπάρχει η σκέψη πως το «κεφάλαιο εμπιστοσύνης» που ξαφνικά συσσωρεύτηκε εν μέσω πανδημίας βοηθά στη διαχείριση των επόμενων δύσκολων βημάτων. Εξού και η εντολή Μητσοτάκη είναι πλέον τα κυβερνητικά μηνύματα για τις αντοχές και κυρίως για τις δυνατότητες της οικονομίας να μεταφέρονται σωστά και με σαφήνεια.
Αναγνωρίζουν άλλωστε ότι οι… δείκτες υποστήριξης, όπως δημοσκοπικά αποτυπώνονται, μπορούν να αλλάξουν από την ίδια την καθημερινότητα, καταρρίπτοντας σταδιακά την ευρεία αποδοχή και οδηγώντας σε κλιμακωτές αντιδράσεις. Είναι ενδεικτική το τελευταίο διάστημα η πίεση για δυναμική επανεκκίνηση από παράγοντες και κλάδους της οικονομίας, η οποία πιθανότατα θα μετατραπεί σε πιεστικά αιτήματα για περαιτέρω στήριξη των εισοδημάτων.
Και στο φόντο υπάρχει το πρέσινγκ της αξιωματικής αντιπολίτευσης για την οικονομία και την εργασία, που είναι βέβαιο ότι θα ενταθεί, παρά τα «αναχώματα» στη σκληρή κριτική που επιδιώκει με τα μέτρα της η κυβέρνηση. Ενδεικτικές της αντιπαράθεσης που προδιαγράφεται ήταν τόσο η πρώτη αντίδραση του ΣΥΡΙΖΑ στις κυβερνητικές ανακοινώσεις με κατηγορίες για «ανοσία αγέλης για τις επιχειρήσεις, μειώσεις μισθών, απολύσεις» όσο και η πρόσφατη αναφορά του Μητσοτάκη στο «λεφτόδεντρο, που μαράθηκε οριστικά το 2015».
Η κεντρική οδηγία
Μπροστά στα υπό διαμόρφωση «μέτωπα», το πρωθυπουργικό επιτελείο προσπαθεί να δείξει στον ορίζοντα τη δυνατότητα για φυγή προς τα εμπρός. Και για τους επόμενους μήνες καλούνται σε πρωταγωνιστικό ρόλο τα στελέχη του υπουργείου Οικονομικών – ταυτόχρονα με άλλα παραγωγικά υπουργεία, όπως το Ανάπτυξης.
Κεντρική οδηγία, όπως κατά πληροφορίες την έχει διατυπώσει ο Μητσοτάκης, είναι οι αποφασιστικές κινήσεις αναμόρφωσης του τοπίου και το μεταρρυθμιστικό προφίλ, ώστε να επιτευχθεί ο στόχος της ανάπτυξης το 2021. Τις τελευταίες εβδομάδες στις συσκέψεις του Μαξίμου το βάρος έπεφτε στο αποκαλούμενο «recovery plan» και όλα δείχνουν ότι ο λόγος θα παραμείνει (και) στους τεχνοκράτες για τη διαχείριση των προκλήσεων, από τον Ιούνιο μέχρι τον Οκτώβριο αλλά και ενόψει του φθινοπωρινού ανασχεδιασμού.
Εγκυρες πηγές επισημαίνουν ότι ο Μητσοτάκης έχει ενεργοποιήσει το δίκτυο των απευθείας συνομιλητών του με εντατικές επαφές με ανθρώπους με εξειδίκευση – οικονομολόγους ή και πρόσωπα της πραγματικής οικονομίας. Επιπλέον σκοπεύει να διατηρήσει μια «ομάδα κρούσης» για την οικονομία. Αυτό δείχνει και ο τρόπος που κινήθηκε στην υγειονομική κρίση: σε ομάδες εργασίας συνδυάστηκαν κυβερνητικά στελέχη, τεχνοκράτες και επιστήμονες.
Αναζητώντας το δίδυμο «Τσιόδρα – Χαρδαλιά» της οικονομίας
Μπορεί καλά πληροφορημένες πηγές να επιμένουν ότι προς το παρόν ότι δεν έχει βρεθεί το δίδυμο «Σωτήρη Τσιόδρα – Νίκου Χαρδαλιά» της οικονομίας, δηλαδή πρόσωπα που ενδεχομένως να χειρίζονταν την προβολή των επόμενων βημάτων, ωστόσο εκτιμούν ως προδιαγεγραμμένο ένα νέο σχήμα προσώπων που θα καταπιαστεί με το σχέδιο ανάπτυξης.
Ηδη για την επανεκκίνηση της οικονομίας εργάζονται πίσω από τον Πρωθυπουργό οι έμπιστοι σύμβουλοί του, όπως ο επικεφαλής του Οικονομικού Γραφείου του Αλέξης Πατέλης και οι εξ απορρήτων συνεργάτες του, όπως ο Γρηγόρης Δημητριάδης.
Για τους γνωρίζοντες επί ποδός βρίσκεται επιπλέον ένα πρόσωπο της αγοράς, ο Κυριάκος Ανδρέου, που είναι υψηλόβαθμο στέλεχος της PriceWaterhouseCoopers (PwC). Ο ίδιος κρατά το τιμόνι του συμβουλευτικού τμήματος της PwC Ελλάδας από το 1995, έχοντας παράσχει συμβουλευτικές υπηρεσίες σε μεγάλους ελληνικούς ομίλους σε διαφορετικούς κλάδους, όπως ο τραπεζικός, ο τεχνολογικός, της ενέργειας.
Είναι ένας από τους ειδικούς που κλήθηκαν τον περασμένο Ιανουάριο να συμβάλουν στην επιστημονική επιτροπή για ένα «νέο σχέδιο ανάπτυξης για την οικονομία», υπό τον νομπελίστα καθηγητή της LSE και του Πανεπιστημίου Κύπρου Χριστόφορο Πισσαρίδη, τον καθηγητή και γενικό διευθυντή του ΙΟΒΕ Νίκο Βέττα καθώς και τους Δημήτρη Βαγιανό (καθηγητή στην LSE), Κωσταντίνο Μεγήρ (καθηγητή στο Yale) κ.ά. Μια απόφαση του Μαξίμου που είχε δείξει από τότε την πρόθεση προσέλκυσης προσώπων με δράση εντός και εκτός Ελλάδας, με γνώση της αγοράς και εμπειρία στα ζητήματα οικονομικής πολιτικής και χάραξης στρατηγικής.
Σημαντικός για τον Πρωθυπουργό θεωρείται επίσης ο ρόλος του προέδρου του Συμβουλίου Οικονομικών Εμπειρογνωμόνων (ΣΟΕ) Μιχάλη Αργυρού. Πρόκειται για τον καθηγητή στο Τμήμα Οικονομικής Επιστήμης του Πανεπιστημίου Πειραιά και αναπληρωτή καθηγητή στην Cardiff Business School, Cardiff University που συμμετέχει στις συνεδριάσεις του EuroWorking Group. Με το βλέμμα σε πρακτικές άλλων χωρών και μπροστά στην πρωθυπουργική απαίτηση για συνεχή αξιολόγηση των δεδομένων όχι μόνο στην Ελλάδα αλλά και διεθνώς είναι ενεργοποιημένες οι διπλωματικές οδοί, είτε μέσω της διευθύντριας του Διπλωματικού Γραφείου του Πρωθυπουργού Ελένης Σουράνη είτε και του μόνιμου αντιπροσώπου της Ελλάδας στην ΕΕ Ιωάννη Βράιλα.
