Μαγείρεψε στην κουζίνα του Λευκού Οίκου αλλά και για διάσημους αστέρες του Χόλιγουντ. Ο έλληνας σεφ Χρήστος Μπισιώτης αφηγείται τη λαμπερή διαδρομή του και τον δύσβατο δρόμο που περπάτησε μέχρι να βρει το δικό του φωτεινό μονοπάτι.
Αν δεν είχε μεσολαβήσει η πανδημία θα σερβίρατε τώρα τους διάσημους πελάτες σας στο εστιατόριο που ετοιμάζεται. Μέχρι να ανοίξει το Egeo στη Νέα Υόρκη τι κάνετε;
Είμαι στο Μαϊάμι και περιμένω. Ακούγεται λίγο εξωτικό αλλά οι εικόνες που βλέπω δεν είναι καθόλου ευχάριστες. Ο κόσμος είναι φοβισμένος. Αν κάνεις το λάθος και φτερνιστείς σε εξωτερικό χώρο σε κοιτάζουν όλοι με μισό μάτι. Η επιστροφή στην κανονικότητα νομίζω ότι θα πάρει πολύ καιρό. Μέχρι τότε προσπαθώ να δω τι μπορώ να κάνω για να προσαρμοστώ στη νέα πραγματικότητα.
Αναφέρεστε στα επιχειρηματικά σας σχέδια.
Ναι. Το εστιατόριο θα είναι ελληνικό, θα προσφέρει θαλασσινά και ψάρια τα οποία θα έρχονται φρέσκα από την Ελλάδα όπως και οι περισσότερες πρώτες ύλες. Σε 18 ώρες από τη στιγμή που ψαρεύτηκε θα μαγειρεύεται στην κουζίνα μας. Τρεις φορές την εβδομάδα θα παραλαμβάνουμε. Επίσης ελαιόλαδο από τη Μάνη, αλάτι και κάπαρη από τα Κύθηρα, μαστίχα από τη Χίο – για να κάνω ένα γλυκό -, κρόκο από την Κοζάνη. Είναι όλα έτοιμα και όταν πάρουμε το πράσινο φως από την πολιτεία θα ανοίξουμε. Αλλιώς τα είχαμε στο μυαλό μας και αλλιώς ήρθαν τα πράγματα.
Τι ανατροπές έγιναν;
Στο αρχικό πλάνο δεν υπήρχε σχεδιασμός για ντελίβερι. Τώρα όμως δεν έχουμε άλλη λύση. Οι υποχρεώσεις και οι λογαριασμοί τρέχουν. Πρέπει να βγάλουμε τα έξοδά μας. Ακόμη και αν δοθεί άδεια για τον χώρο της εστίασης θα επιβάλουν 50% χωρητικότητα. Η κανονικότητα θα επιστρέψει κατά την άποψή μου μετά τον Φεβρουάριο – Μάρτιο του 2021. Η ανεργία ήταν 5% πριν από την πανδημία και τώρα έχει ξεπεράσει το 30%. Στα 300 εκατομμύρια πληθυσμό τα 90 δεν έχουν δουλειά. Ο κόσμος παίρνει το επίδομα των 600 δολαρίων την εβδομάδα αλλά αυτό ισχύει μέχρι τις 31 Ιουλίου.
Και ο χώρος της εστίασης έχει δεχθεί ισχυρό πλήγμα. Πώς αποφασίσατε να κάνετε αυτή τη δουλειά; Είστε 31 ετών και έχετε τεράστια πείρα και αξιοζήλευτη πορεία.
Πάντα πίστευα ότι η δουλειά ενός μάγειρα είναι η πιο τίμια στον κόσμο. Πηγαίνεις σε ένα εστιατόριο, βλέπεις το μενού, παραγγέλνεις, κρίνεις αν αυτό που τρως είναι καλό ή όχι, χωρίς να χρειάζεται να έρθεις σε επαφή με αυτόν που το έφτιαξε. Εχω κάνει πολλές δουλειές από τότε που ήμουν μικρός και έχω εικόνα. Εργάζομαι από οκτώ ετών. Από εκείνο το καλοκαίρι που ήθελα την καινούργια τιμονιέρα του play station και για να την αγοράσω πήγα και δούλεψα σε ένα ποδηλατάδικο.
Μα πώς σας προσέλαβε;
Με τη συγκατάθεση του πατέρα μου. Αργότερα έμαθα ότι ο πατέρας μου έδινε τα χρήματα στον ιδιοκτήτη του μαγαζιού για να μου τα δίνει ως αμοιβή. Είναι το μοναδικό καλό που έχει κάνει ο πατέρας μου στα 12 χρόνια που τον θυμάμαι.
Μόνο τόσο ζήσατε μαζί του;
Τότε χώρισαν οι γονείς μου, όταν ήμουν 12 ετών – και από τότε δεν τον έχω ξαναδεί. Εχουν περάσει 19 χρόνια από το 2001. Μεγάλωσα – μαζί και ο αδελφός μου – με τη μητέρα μου μέχρι που εξαφανίστηκε και αυτή.
Σε ποια ηλικία;
Ημουν 17 όταν έφυγε για Αμερική. Εμεινα με τον αδελφό μου στην Ελλάδα για να τελειώσω τη σχολή μαγειρικής. Οταν διευθέτησα τις υποχρεώσεις μου πήγα κι εγώ στη Νέα Υόρκη και άρχισα να εργάζομαι. Το 2010 παντρεύτηκα και στην επιστροφή μου από το γαμήλιο ταξίδι, ενώ περιμέναμε τη μητέρα μου στο αεροδρόμιο να μας πάρει δεν ήρθε ποτέ. Από τότε αγνοείται η τύχη της.
Γιατί εξαφανίστηκε;
Κρύβεται εκείνος που έχει διαπράξει εγκλήματα. Θεωρώ ότι η μητέρα μου καταχράστηκε μεγάλα χρηματικά ποσά – ακόμη και δικά μου χρήματα – για να εξυπηρετήσει τις ανάγκες του τζόγου. Την αναζητούσαν όλες οι Αρχές στην Αμερική αλλά είχε διαφύγει προς Ευρώπη. Οπότε από τις 25 Σεπτεμβρίου του 2010 δεν την έχω δει, ούτε την έχω ακούσει.
Πώς σας επηρέασε η οικογενειακή αστάθεια;
Είχα μεγάλο θυμό μέχρι πρόσφατα. Πλακωνόμουν για ασήμαντη αφορμή. Μέσα σε αυτή τη δίνη των γεγονότων της ζωής μου άκουσα έναν άνθρωπο που μου είπε: «Εχεις δυο επιλογές. Να κάτσεις και να κλαις μέχρι να πεθάνεις και η άλλη να προχωρήσεις μπροστά». Αλλά για να κάνεις αυτό το βήμα έχει πολύ πόνο.
Εχετε κλείσει αυτούς τους λογαριασμούς;
Είναι ένα θέμα που παραμένει ανοιχτό αλλά έχω μάθει να ζω με αυτό. Για όλα τα εγκλήματα που έχει διαπράξει η μητέρα μου δεν έχω καμία ευθύνη. Μπορώ ανά πάσα στιγμή αν κληθώ να καταθέσω εναντίον της.
Είναι η μητέρα σας.
Είμαι παιδί της, αλλά θέλω να πηγαίνω το βράδυ στο κρεβάτι μου και να κοιμάμαι. Για μένα η «μάνα» είναι απλώς μια λέξη. Δεν σημαίνει κάτι.
Πώς καταφέρατε να ξεφύγετε από αυτά και να διαπρέψετε;
Σταμάτησα να παίρνω τα πράγματα δεδομένα και έγινε ρεαλιστής. Επρεπε να επιβιώσω. Προσπαθώ να είμαι ξεκάθαρος με όλες τις σχέσεις μου. Αυτό μου έδωσε δύναμη. Αλλά σαφώς υπήρξα και τυχερός. Γνώρισα τους σωστούς ανθρώπους στον σωστό χρόνο. Σ’ αυτή τη ζωή μετράει πρώτα το ποιον ξέρεις και μετά τι ξέρεις.
Ενας από αυτούς ήταν και ο Μπιλ Κλίντον.
Μαγείρευα στο γκολφ που έπαιζε και γινόταν μια εκδήλωση προκειμένου να μαζευτούν χρήματα για το Ιδρυμα για ορφανά παιδιά, που έχει δημιουργήσει ο σημαντικός σεφ Μάριο Μπαντάλι. Πέρασε ο Κλίντον από τον πάγκο μου για να πάρει φαγητό – είναι βετζετέριαν, έχει σταματήσει να τρώει κρέας -, είδε την ελληνική σημαία και άρχισε τις ερωτήσεις. Επειτα από δυο μέρες έλαβα γράμμα από εκείνον που με ευχαριστούσε. Κανόνισε να πάω να μαγειρέψω για τον Λευκό Οίκο. Ηταν ωραία εμπειρία από το 2013 έως το 2014. Είχα την ευκαιρία να γνωρίσω και να μαγειρέψω για τον Μπαράκ Ομπάμα και τη Μισέλ. Καλοί, απλοί άνθρωποι, ευγενέστατοι, χωρίς ιδιαίτερες απαιτήσεις.
Τι τους άρεσε από αυτά που μαγειρεύατε;
Τρώνε απ’ όλα. Λαδερά, μουσακά, αλλά και λαζάνια στον φούρνο: και με μπεσαμέλ αλλά και την εκδοχή με πέστο, φασολάκια και κουκουνάρι. Τρελαίνονταν γι’ αυτά, όπως και για τη σαλάτα αστακού. Από γλυκά, το παγωτό από μανούρι που φτιάχνω. Η Μισέλ ήταν δραστήρια και καλλιεργούσε έξω στον κήπο διάφορα λαχανικά και φρούτα.
Τι σας έδωσε αυτή η εμπειρία;
Αν σου πω ότι τη δεύτερη φορά που πήγα το απομυθοποίησα ήδη θα με πιστέψεις; Είχα βάλει ήδη τον επόμενο στόχο μου. Είχα όμως την ελευθερία να μαγειρεύω ό,τι θέλω.
Μια απορία βγαλμένη από τα κινηματογραφικά σενάρια. Δεν υπήρχαν δοκιμαστές για ό,τι μαγειρεύατε πριν το σερβίρουν;
Οχι. Τουλάχιστον δεν ήταν ορατοί. Μπορεί να υπήρχαν αλλά δεν γίνονταν αντιληπτοί.
Δεν επιθυμήσατε να μείνετε μόνιμα εκεί;
Οχι βέβαια. Θέλω να μαγειρεύω για κόσμο που το πρωί θα πάει στην εργασία του, θα δουλέψει σκληρά και το βράδυ θα έρθει στο εστιατόριό μου να φάει.
Εχουν μπει άλλοι έλληνες σεφ στην κουζίνα του Λευκού Οίκου;
Οχι πολλοί. Αλλά δεν θα ήθελα να το συζητήσω αυτό.
Ζήλεψαν την επιτυχία σας;
Ναι και βίωσα αντιδράσεις περίεργες. Εμαθα από έγκυρη πηγή ότι κάποιος άλλος πρόσφερε χρήματα για να πάρει τη θέση που είχα.
Γι’ αυτό σταμάτησε η συνεργασία σας;
Ναι και είναι η πρώτη φορά που το λέω. Δεν έχω απτά στοιχεία, αλλά δεν μπορεί κανείς να αμφισβητήσει τον άνθρωπο που μου το εκμυστηρεύτηκε. Αυτοί που ξέρουν θα καταλάβουν.
Από αυτούς λοιπόν που γνωρίσατε ποιον θεωρείτε τον πιο σημαντικό;
Ο εξομολογητής μου ο πατήρ Νεκτάριος το 2017. Είχα κάνει ήδη μια πορεία, είχα μαγειρέψει στον Λευκό Οίκο, για διάσημους, αλλά χώρισα και με πήρε στην κυριολεξία η κάτω βόλτα. Επεσα σε κατάθλιψη. Εκανα χρήση ναρκωτικών και χαπιών.
Πώς ξεφύγατε;
Για κάποιο διάστημα έπαιρνα πολύ βαριά χάπια και με έκαναν να συμπεριφέρομαι περίεργα. Χτύπησε το καμπανάκι και τα σταμάτησα. Είχα πάει ένα βράδυ να πάρω ένα χάμπουργκερ, στο μαγαζί βρισκόταν και ένα νεαρό ζευγάρι που όσο περίμενε το φαγητό του είχε αρχίσει τις περιπτύξεις. Το παρατηρούσα και είδα ότι μόλις έφτασε η παραγγελία τους δεν πήγαν να καθίσουν στο τραπέζι, αλλά έκατσαν στη γωνία για να φάνε. Μου γύρισε το «μάτι», πάω στο αγόρι, κολλάω το πρόσωπό μου στο πρόσωπο του αγοριού και του λέω: «Ή θα κάτσεις στο τραπέζι να φας ή δεν βγαίνεις από εδώ». Εκείνη τη στιγμή έφαγα φλασιά, πάγωσα και το έβαλα στα πόδια.
Ζητήσατε βοήθεια;
Το επόμενο πρωί συνειδητοποίησα ότι όλα κρέμονται σε μια κλωστή. Ενα δευτερόλεπτο χρειάζεται για να κάνεις το κακό. Πέταξα όλα τα φάρμακα. Πήγα στον Αγιο Δημήτριο στην Αστόρια και περίμενα να τελειώσει ο πάτερ το μάθημα – διδάσκει στο ελληνικό σχολείο. Με βρήκε να κλαίω με λυγμούς. Από εκείνη την ημέρα άρχισα να παίρνω τα πάνω μου. Βρήκα ξανά την αυτοπεποίθησή μου. Ενιωσα ξανά ότι μπορώ να κατακτήσω τον κόσμο.
Τι σας λείπει από την Ελλάδα;
Να πάω στο Γ. Καραϊσκάκης να δω την ομάδα να παίζει.