Στις 13 Μαΐου 2019, σχεδόν δύο εβδομάδες από τις ευρωεκλογές και τον πρώτο γύρο των δημοτικών – περιφερειακών εκλογών ο τότε πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας σε συνέντευξή του τονίζει με χαρακτηριστική οίηση: «Στη μάχη δεν πας για να χάσεις. Πας να κερδίσεις. Τις τελευταίες ημέρες έχει διαμορφωθεί μια δυναμική που δεν είχα δει ούτε το 2015. Θα είναι ντέρμπι οι ευρωεκλογές… Δεν υπάρχει περίπτωση ούτε μία στο εκατομμύριο τις εθνικές εκλογές να τις κερδίσει ο Κυριάκος Μητσοτάκης».
Λίγες ημέρες μετά και ένα σχεδόν χρόνο από σήμερα, η Νέα Δημοκρατία «σαρώνει» και στις εκλογές για την Ευρωβουλή αλλά και στις κάλπες για τους τοπικούς άρχοντες. Η ΝΔ λαμβάνει ποσοστό 33,12% και ο ΣΥΡΙΖΑ 23,75%, μια διαφορά 10 μονάδων που κανείς δεν περίμενε. Ειδικά ο Αλέξης Τσίπρας ο οποίος ήταν απόλυτα σίγουρος ότι υπήρχε πλειοψηφικό ρεύμα υπέρ του ΣΥΡΙΖΑ. Η θεωρία του «άχαστου» καταρρέει και ο υποτιμημένος από την Κουμουνδούρου Κυριάκος Μητσοτάκης κατάγει μια σημαντική νίκη. Νίκη που γίνεται ακόμη πιο ηχηρή όταν ο χάρτης των περιφερειών βάφεται μπλε στις 2 Ιουνίου και στον β’ γύρο των δημοτικών εκλογών. Ο τότε πρωθυπουργός, ο οποίος σχεδίαζε να στήσει κάλπες το φθινόπωρο, εξαναγκάζεται σε προκήρυξη εκλογών. Κι όμως, είτε γιατί έχει λανθασμένη πληροφόρηση, είτε γιατί έχει διαρραγεί η σχέση του με την κοινωνία, είτε γιατί δεν μπορεί να παραδεχθεί την ήττα του, επιμένει στην ανατροπή.
Τέλη Ιουνίου 2019, λίγες ημέρες πριν από τις εκλογές της 7ης Ιουλίου, και ο Αλέξης Τσίπρας επαναλαμβάνει: ««Δεν πιστεύω ούτε ένα στο εκατομμύριο ότι θα χάσω τις εθνικές».
Λίγα 24ωρα αργότερα η ΝΔ κερδίζει τις εκλογές με διαφορά άνω των 8 μονάδων, αλλά με τον ΣΥΡΙΖΑ να αντέχει έχοντας δυνάμεις της τάξης του 31%.
Εναν χρόνο μετά, όποιος κάνει τον πολιτικό απολογισμό εκείνης της ανατροπής συσχετισμών θα διαπιστώσει ότι η αλαζονεία της εξουσίας έκανε τον ΣΥΡΙΖΑ να μη βλέπει το επερχόμενο. Το δημοσκοπικό προβάδισμα της ΝΔ ήταν σταθερό μήνες πριν, ειδικά μετά τις Πρέσπες αλλά και την εγκληματική αδράνεια του κράτους στο Μάτι.
Οι τρεις απανωτές ήττες για τον Τσίπρα θα μπορούσαν να χαρακτηριστούν και μεγάλες νίκες για τον Μητσοτάκη, ο οποίος μεθοδικά ανήλθε στην εξουσία κερδίζοντας έναν δύσκολο αντίπαλο.
Υστερα από έναν χρόνο το πολιτικό σκηνικό μπορεί να μην έχει ανατραπεί εντυπωσιακά, όμως τα δεδομένα έχουν αλλάξει. Ειδικά με τη νέα χρονιά και την κρίση του κορωνοϊού, τα κόμματα προσπαθούν να «μολυνθούν» το λιγότερο δυνατό, ενώ βρίσκεται προ των πυλών μια σοβαρή οικονομική κρίση.
Τι έχει κάνει η ΝΔ
Η ΝΔ παραμένει ισχυρή, με τις δημοσκοπήσεις να δείχνουν μια διαφορά από 15 έως 20 μονάδες. Ο Πρωθυπουργός είναι πάντα δημοφιλής και γενικά οι πολιτικές που άσκησε η κυβέρνηση αυτούς τους λίγους μήνες επικροτούνται από την πλειοψηφία των πολιτών. Στο μέτωπο της οικονομίας, πριν από την πανδημία, τα όποια προβλήματα αντιμετωπίζονταν ικανοποιητικά και είχε επιστρέψει η αισιοδοξία των πολιτών.
Στα θετικά που κατέγραφε η κυβέρνηση μέχρι τον Μάρτιο είναι η επιτυχής και αποφασιστική αντιμετώπιση της προσπάθειας «εισβολής» μεταναστών από τον Εβρο με τις «πλάτες» της Αγκυρας. Η διαχείριση αυτής της κρίσης, που ανάγκασε μέχρι και τον ΣΥΡΙΖΑ να συμφωνήσει στις αποφάσεις του Μαξίμου, κηλιδώνεται από την κατάσταση στα νησιά, και ειδικά στη Μόρια. Η κυβέρνηση βρέθηκε αντιμέτωπη με σφοδρές αντιδράσεις στη μεταφορά αλλοδαπών στην ηπειρωτική Ελλάδα και πλέον το πρόβλημα παραμένει οξυμμένο. Ενα νέο κύμα προσφύγων και μεταναστών είναι σίγουρο ότι θα δοκιμάσει τις αντοχές της κυβέρνησης.
Αυτούς τους μήνες, δεν έλειψαν βεβαίως και οι αστοχίες, τα λάθη και οι κακές κινήσεις. Η υπόθεση με τα vouchers, οι λανθασμένες επιλογές διοικητών, η γκρίνια για την ανάπτυξη που δεν ήρθε, η κριτική εκ δεξιών για την αποδοχή της Συμφωνίας των Πρεσπών «πληγώνουν» αλλά δεν «σκοτώνουν» την κυβέρνηση.
Τα πάντα καλύφθηκαν βεβαίως με την πανδημία, όπου η κυβέρνηση πήρε άριστα στη διαχείρισή της. Ο μικρός αριθμός νεκρών και κρουσμάτων, το επιτυχημένο δίδυμο Τσιόδρα – Χαρδαλιά, η επιτυχημένη πρώτη φάση των μέτρων με τις πρωτόγνωρες καταστάσεις για τους Ελληνες καταγράφονται στα θετικά για την κυβέρνηση.
Ομως, έναν χρόνο μετά τις εκλογικές νίκες ο «τραχανάς είναι απλωμένος».
Η επόμενη μέρα στην οικονομία, ο φόβος ανεξέλεγκτης ανεργίας και μιας κρίσης μεγαλύτερης από την προηγούμενη είναι το νούμερο ένα πρόβλημα για το Μαξίμου. Μαζί, βεβαίως, με τα ελληνοτουρκικά που μπορούν να δρομολογήσουν επικίνδυνες καταστάσεις.
Τι έκανε ο ΣΥΡΙΖΑ
Επειτα από μήνες εσωστρέφειας, με μια αξιωματική αντιπολίτευση σχεδόν εξαφανισμένη και τον Αλέξη Τσίπρα σε βαθιά… εσωτερική αναζήτηση, ο ΣΥΡΙΖΑ ξαναβγαίνει στο προσκήνιο. Οι ήττες του «άχαστου» κόστισαν πολύ στην Κουμουνδούρου που ακόμη και σήμερα αναζητεί τον βηματισμό της. Αδυνατώντας να βρει τρωτά σημεία στην διαχείριση της πανδημίας, ο ΣΥΡΙΖΑ στρέφει τα βέλη του στην οικονομία και ξαναφέρνει στο προσκήνιο τις «μάχες στο πεζοδρόμιο». Η ανακοίνωση του προγράμματος «Μένουμε Ορθιοι» στρέφεται ξεκάθαρα στον μεσαίο χώρο που εγκατέλειψε τον ΣΥΡΙΖΑ. Το mea culpa του Τσίπρα για την υπερφορολόγηση της μεσαίας τάξης δείχνει τη στροφή στον ρεαλισμό.
Δεν λείπουν ωστόσο οι παθογένειες που κόστισαν στον ΣΥΡΙΖΑ την εξουσία. Ο «πολακισμός» με τις ακραίες φωνές, η υιοθέτηση εθνικοπατριωτικής ατζέντας στα ελληνοτουρκικά, η εσωκομματική διαμάχη για την «πασοκοποίηση», η απουσία αυτοκριτικής για τη συγκυβέρνηση με τους ΑΝΕΛ, αλλά και η αδυναμία ανανέωσης της «γραμμής πυρός» του κόμματος, είναι στα μείον της αξιωματικής αντιπολίτευσης. Πολλές φορές στον ΣΥΡΙΖΑ δείχνουν να μην έχουν λάβει τα μηνύματα των απανωτών ηττών της περασμένης χρονιάς. Αλλά δείχνουν κι έτοιμοι να αναλάβουν τη διακυβέρνηση της χώρας αν επιβεβαιωθεί το σενάριο που πιστεύουν στην Κουμουνδούρου περί «δεξιάς παρένθεσης».