Το καλό το δημοσίευμα της κατηγορίας που εν συντομία αποκαλούμε «fake news» είναι μια απεχθής τέχνη. Γι’ αυτό και οι πραγματικοί σταρ του είδους είναι μερικοί από τους πιο επιδραστικούς ανθρώπους του κόσμου, συμβουλεύουν ηγέτες, επηρεάζουν εκλογές, γεωπολιτικά παιχνίδια και εμπορικές συμφωνίες. Τα καλά τα fake news θέλουν, επίσης, οπωσδήποτε και λίγη αλήθεια, γιατί τα καλά τα παραμύθια χτίζονται συνήθως γύρω από έναν πυρήνα ρεαλιστικό. Και, πάντα, μα πάντα όμως, στοχεύουν στις συναισθηματικές ανάγκες του λήπτη.
Κοινώς, τα καλά τα fake news είναι ένας ολόκληρος τρόπος σκέψης, ένας ολόκληρος τρόπος πρόσληψης της τρέχουσας πραγματικότητας. Είναι ένα «state of mind». Κάπως σαν το σποτ της Ελλάδας για την πληγωμένη τουριστική σεζόν και τα fake news που το συνόδευσαν, τόσο αποτυχημένα που δεν κατάφεραν καν να πετύχουν κύκλο ζωής μεγαλύτερο ενός χαλαρού τριημέρου. Οσο κράτησε βέβαια, οφείλουμε να ομολογήσουμε ότι ήταν διασκεδαστικό.
Η «ζουμερή» είδηση
Ο ντόρος άρχισε να σηκώνεται λίγες ώρες πριν δοθεί το σποτ στη δημοσιότητα, με την «αποκάλυψη» ότι η καμπάνια είναι μια απευθείας ανάθεση σε ιδιωτική εταιρεία με κόστος 32 εκατομμύρια. Η λεπτομέρεια ότι πρόκειται για μια εταιρεία θυγατρική του ΣΕΤΕ και του Ξενοδοχειακού Επιμελητηρίου δεν θεωρήθηκε σημαντική και παραλείφθηκε φυσικά, ώστε να μοιάζει πιο «ζουμερή» η είδηση σε αυτόν που θα πλάσει με τη φαντασία του έναν επιχειρηματία να χαλαρώνει σαν τον θείο Σκρουτζ στην μπανιέρα με τα εκατομμύρια, τα μαζεμένα ένα ένα από το υστέρημα του λαού. Οταν η κυβέρνηση απάντησε πως η μοναδική πληρωμένη ανάθεση στην εταιρεία ήταν τα 99.000 ευρώ για την προηγούμενη καμπάνια Greece from Home, οι κραυγές θάφτηκαν. Η απορία μας για το πώς προέκυψαν τα εκατομμύρια παραμένει βέβαια αλλά δεν φαίνεται να είναι κανείς πρόθυμος να την απαντήσει.
Μετά ήρθε η παραλία, η τελείως ονειρική, από αυτές που τις βλέπουμε φόρα παρτίδα σε διεθνή μέσα και καμαρώνουμε σαν τα γύφτικα σκεπάρνια. «Δεν είναι καν ελληνική» μας προσγείωσε ο Τάδε Ταδόπουλος, επάγγελμα μπλόγκερ, στο Facebook. «Διάβασα ότι τα παραλιακά πλάνα του drone είναι από το Μαυροβούνιο» σχολίασε το προφίλ Εφη Εφάκι, ενώ ένας άλλος κύριος που «γράφει αλήθειες» φέροντας ψευδώνυμο προσωπικότητας της χιλιανής επανάστασης (αν και γράφει κάθε μέρα από το κρεβάτι του) αποκάλυψε στον λαό ότι η state of mind παραλία είναι στην Κροατία. Μια λογικοφανής εξήγηση για τη σατανική αυτή εξαπάτηση δεν δόθηκε. Ετσι, για το γούστο αν μη τι άλλο. Τους ξέφυγε το drone και πήραν πλάνα ξώφαλτσα; Δεν έβρισκαν ωραία παραλία στην ελληνική επικράτεια και δανείστηκαν μια ξένη; Εγινε λάθος στο μοντάζ; Μα πριν προλάβουμε να φάμε τα νύχια μας από την αγωνία, μάθαμε ότι το εξωτικό πλάνο ήταν από το διόλου εξωτικό Μαρμάρι Ευβοίας, των διόλου εξωτικών οικογενειακών παραλιακών εξορμήσεων με μπρατσάκια, ρακέτες, ομπρέλα παραμάσχαλα, σπαστό φραπέ και «μη Γιωργάκη στα βαθιά». Πιο state of mind δεν πάει δηλαδή και Greek ως το μεδούλι.
Το σλόγκαν
Το κερασάκι ήταν το ίδιο το σλόγκαν. Ή μάλλον όχι το κερασάκι, γράψτε λάθος, το σλόγκαν ήταν κρεμμύδι ωμό και κακοχωνεμένο, γιατί εδώ δεν περιγράφουμε τούρτα αλλά μια χωριάτικη σαλάτα.
Οταν τα άλλα απέτυχαν λοιπόν, μας έμεινε το «Greek summer is a state of mind». Αναμενόμενο, αφού πιο εύκολα τα βάζεις με τις λέξεις παρά με τους αριθμούς και τις εικόνες. Η κριτική για το περιεχόμενο ενός μηνύματος θα ήταν, βεβαίως, θεμιτή, γιατί έτσι ορίζει ο δημοκρατικός διάλογος. Για να εκφέρει όμως ένα κόμμα και τα φερέφωνά του σοβαρή άποψη πρέπει να προσπαθήσει, να σκεφτεί, να γράψει, να επεξεργαστεί τέλος πάντων κάτι. Αντί της κουραστικής λύσης, επελέγη μια ευκολότερη. Τη μέρα της παρουσίασης του σποτ, ο εκπρόσωπος Τύπου του ΣΥΡΙΖΑ, Αλέξης Χαρίτσης, έγραψε στον λογαριασμό του στο Facebook αυτό: «Σήμερα αποκαλύπτεται ότι η κυβέρνηση της ΝΔ παρέκαμψε τον ΕΟΤ και προχώρησε σε απευθείας ανάθεση σε ιδιωτική εταιρεία για τη διαχείριση της διαφημιστικής εκστρατείας του ελληνικού τουρισμού συνολικού ύψους 32 εκατ. ευρώ για να μας παρουσιάσει ως καμπάνια προώθησης την διαφήμιση που χρησιμοποίησε πριν από δύο μόλις μήνες γνωστή εταιρεία καλλυντικών!». Ετσι, με θαυμαστικό, το πλέον ακατάλληλο σημείο στίξης για σοβαρό πολιτικό λόγο.
Πολλαπλές απορίες γεννήθηκαν και πάλι: Είναι το «state of mind» κεντρικό σλόγκαν όλης της καμπάνιας; Σύμφωνα με τους δημιουργούς της δεν είναι. Ο Χαρίτσης και όσοι «αποκάλυψαν» αυτή την ταύτιση με τη διαφήμιση των αντιηλιακών θεώρησαν ότι πρόκειται για συνειδητή αντιγραφή; Ή μήπως έγινε κατά λάθος; Ή μήπως ο Χαρίτσης δεν γνωρίζει ότι πρόκειται για μια εντελώς κοινότοπη φράση στα αγγλικά; Αν γράψουμε ότι η ανάρτηση αυτή και, πολύ περισσότερο, ο χαμός που έκαναν οι δήθεν αυθόρμητοι κομματικοί λογαριασμοί στο Twitter είναι εντελώς «SYRIZA state of mind» λέτε να παρεξηγηθεί η εταιρεία καλλυντικών; Χρήζουν απάντησης αυτά, πιο πολύ το τελευταίο αν και, εδώ που τα λέμε, τις απαντήσεις σε τέτοια ερωτήματα τις έχει δώσει, εγκαίρως, η ζωή.
