Λίγες μέρες πριν την απόφαση της τουρκικής δικαιοσύνης για την τύχης της Αγια Σοφιάς ο τούρκος υπουργός Εξωτερικών Μεβλούτ Τσαβούσογλου παρενέβη στο θέμα και με προκλητικές του δηλώσεις διεμήνυσε ότι η Αγια Σοφιά είναι ζήτημα εθνικής κυριαρχίας της Τουρκίας.
Μιλώντας στο τηλεοπτικό δίκτυο NTV ανέφερε: «Η Αγια Σοφιά δεν είναι θέμα άλλων χωρών κόσμου. Είναι θέμα εθνικής κυριαρχίας μας. Μετά την Άλωση έγινε Οθωμανική ιδιοκτησία. Μετά πέρασε σε ιδιοκτησία του Βακουφίου (ιδρύματος) και το 1962 πάρθηκε μια απόφαση πως μπορεί να είναι τζαμί. 567 χρόνια μετά την Άλωση είναι περίεργο να συζητούν κάποιοι σε ποιον ανήκει η Αγια Σοφιά και η Κωνσταντινούπολη… Στις 2 Ιουλίου το Ανώτατο Δικαστήριο θα αποφασίσει και εμείς θα αποφασίσουμε σύμφωνα με την εθνική μας κυριαρχία. Θα κάνουμε ό,τι πει ο λαός μας και το δικαστήριο».
Προκλητική απάντηση στο Στέιτ Ντιπάρτμεντ
Ο εκπρόσωπος του υπουργείου Εξωτερικών της Τουρκίας Χαμί Άκσοϊ με ανακοίνωσή του απάντησε στο Στέιτ Ντιπάρτμεντ για το ζήτημα της Αγια Σοφιάς.
«H Aγια Σοφιά και το Καριγιέ ( Μονή της Χὠρας) είναι στην ιδιοκτησία της Τουρκίας, και κάθε απόφαση γι᾽αυτά είναι μια υπόθεση που αφορά το εσωτερικό της Τουρκίας. Οι αποφάσεις που έχουν ληφθεί η θα ληφθούν δεν είναι αρμοδιότητα άλλων χωρών. Όταν είναι ξεκάθαρα τα βήματα που κάνει η Τουρκία για την προστασία των θρησκευτικών ελευθεριών και την βελτίωση αυτών, είναι τραγοκωμωδία οι ΗΠΑ με εκθέσεις τους να προσπαθούν να αποπροσανατολίσουν την παγκόσμια κοινή γνώμη την ώρα που αυξάνεται ο ρατσισμός, ο αντισημιτισμός και η εναντίωση στο Ισλάμ.
Αρνούμαστε όλες τις αβάσιμες και αλλά ανούσιες εκφράσεις που υπάρχουν στην έκθεση, και καλούμε τις ΗΠΑ να εστιάσουν την προσοχή τους στις εσωτερικές τους υποθέσεις για την θρησκευτική ελευθερία και τα ανθρώπινα δικαιώματα» αναφέρει ο Ακσοϊ.
Το τουρκικό ΣτΕ αποφασίζει στις 2 Ιουλίου
Η φιλοκυβερνητική εφημερίδα Γενί Σαφάκ έγραψε ότι την Πέμπτη 2 Ιουλίου το Συμβούλιο της Επικρατείας της Τουρκίας θα λάβει την απόφαση για την τύχη της Αγίας Σοφίας.
Την προσφυγή έχει κάνει ο Τουρκικός Σύλλογος «Στήριξης Αρχαίων Μνημείων και Περιβάλλοντος» προκειμένου να εξεταστεί αν στο διάταγμα του 1934 για τη μετατροπή του ναού σε μουσείο, η υπογραφή του Κεμάλ Ατατούρκ είναι αυθεντική ή πλαστή.
Η Χουριέτ αποκάλυψε ότι ο Ταγίπ Ερντογάν στην τελευταία Κεντρική Επιτροπή του κόμματός του είπε πως η Αγία Σοφία μπορεί να λειτουργεί και ως τζαμί και ως μουσείο. Τζαμί ονειρεύεται την Αγία Σοφία και ο ηγέτης των Εθνικιστών στην Τουρκία Ντεβλέτ Μπαχτσελί.
Αντίθετα ο πρώην πρωθυπουργός και ηγέτης του νεοσύστατου κόμματος του μέλλοντος, Αχμέτ Νταβούτογλου, ζήτησε από την κυβέρνηση Ερντογάν να μη χρησιμοποιεί τα κοινά και ιερά σύμβολα της χώρας επειδή «ζορίζεται».
Το θέμα είχε κλείσει με απόφαση του Συνταγματικού Δικαστηρίου της Τουρκίας το 2018 που είχε απορρίψει ανάλογη προσφυγή, αλλά τώρα ο Ερντογάν ελπίζει ότι μπορεί μέσω του Συμβουλίου της Επικρατείας να ξανανοίξει.