Η νόσος Covid-19 πιθανόν να ευθύνεται (και) για την ανάπτυξη Σακχαρώδους Διαβήτη (ΣΔ) σε ανθρώπους που πριν από την πανδημία είχαν «καθαρό» ιατρικό ιστορικό. Τη σοβαρή αυτή προειδοποίηση συνυπογράφουν σε επιστολή τους 17 επιστήμονες – μεταξύ άλλων από την Αυστραλία, τη Γαλλία, τη Γερμανία, την Ιταλία και τη Σιγκαπούρη, όπου καταγράφτηκε η συσχέτιση αυτή -, την οποία απέστειλαν στην έγκριτη ιατρική επιθεώρηση «Journal of New England». Μάλιστα, για να αποκρυπτογραφηθεί αυτή η… μυστηριώδης – και ίσως αμφίδρομη – σχέση των δύο νόσων θεσπίστηκε μια διεθνής ομάδα κορυφαίων ερευνητών στον τομέα του διαβήτη, η οποία και κατέστρωσε σχέδιο παγκόσμιας καταγραφής ασθενών με ΣΔ σχετιζόμενο με λοίμωξη Covid-19.
Σε κάθε περίπτωση, προς το παρόν παραμένει άγνωστο εάν η οξεία εκδήλωση του διαβήτη κατά τη λοίμωξη που προκαλεί ο ιός SARS-CoV-2 υποχωρεί εφόσον ο ασθενής αναρρώσει ή τον ακολουθεί στον χρόνο.
Παράλληλα, ιδιαίτερο ενδιαφέρον προκαλεί και η δήλωση του Dr Fransesco Rubino, καθηγητή Μεταβολικής Χειρουργικής στο King’s College του Λονδίνου, ότι «δεν γνωρίζουμε εάν η οξεία εκδήλωση του διαβήτη στους ασθενείς αυτούς αντιπροσωπεύει έναν κλασικό τύπου 1 ή τύπου 2 διαβήτη ή μια εντελώς νέα μορφή της νόσου».
Νέα δεδομένα
Παρ’ όλ’ αυτά, οι επιστήμονες έχουν ξεκλειδώσει ένα τμήμα του μηχανισμού πιθανής πυροδότησής του. Ειδικότερα, η ακαδημαϊκή υπότροφος Παρασκευή Καζάκου και η καθηγήτρια της Θεραπευτικής Κλινικής της Ιατρικής Σχολής του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών Ασημίνα Μητράκου, συνοψίζοντας τα νέα δεδομένα, επισημαίνουν τα εξής:
«Ο ιός που προκαλεί τη λοίμωξη Covid-19 συνδέεται με τους υποδοχείς του μετατρεπτικού ενζύμου της αγγειοτενσίνης 2 (ACE2), οι οποίοι εκφράζονται σε καθοριστικούς ιστούς και όργανα για τον μεταβολισμό, όπως είναι τα β-κύτταρα του παγκρέατος, ο λιπώδης ιστός, το λεπτό έντερο και οι νεφροί. Γι’ αυτόν τον λόγο ο συγκεκριμένος ιός πιθανόν ασκεί πλειοτροπική δράση στον μεταβολισμό της γλυκόζης επιδεινώνοντας την παθοφυσιολογία προϋπάρχοντος διαβήτη ή προκαλώντας νέους μηχανισμούς εκδήλωσης ΣΔ».
Εξάλλου – όπως επισημαίνουν οι ειδικοί στην ίδια ανάλυσή τους – «είναι ήδη γνωστό ότι και άλλοι κορωνοϊοί που συνδέονται με τους υποδοχείς ACE2 μπορούν να προκαλέσουν ΣΔ με αυξημένη επίπτωση διαβητικής κετοξέωσης. Σε ασθενείς με πνευμονία από κορωνοϊό SARS 1 έχει παρατηρηθεί αυξημένη συχνότητα εκδήλωσης υπεργλυκαιμίας νηστείας και οξέος πρωτοεμφανιζόμενου ΣΔ».
Και ενώ οι παρατηρήσεις αυτές οδηγούν στην υπόθεση μιας πιθανής ξεχωριστής διαβητογόνου επίδρασης του νέου κορωνοϊού, πέρα από τα έως τώρα γνωστά αποτελέσματα που προκαλεί το στρες από βαριά ασθένεια, προκύπτουν και άλλα ερωτήματα που αναζητούν απάντηση – όπως, για παράδειγμα, εάν οι ασθενείς που έχουν ήδη νοσήσει παραμένουν σε αυξημένο κίνδυνο εκδήλωσης ΣΔ ή διαβητικής κετοξέωσης, καθώς και εάν στους ήδη διαβητικούς ασθενείς η λοίμωξη Covid-19 αλλάζει την παθοφυσιολογία και τη φυσική πορεία του διαβήτη.
Για τον λόγο αυτό θεσπίστηκε μια διεθνής ομάδα κορυφαίων ερευνητών στον τομέα του διαβήτη, η οποία και κατέστρωσε σχέδιο για τη δημιουργία μιας παγκόσμιας «δεξαμενής» στοιχείων που αφορούν ασθενείς με ΣΔ σχετιζόμενο με λοίμωξη Covid-19. Αρχικός στόχος είναι η καταγραφή της έκτασης και του φαινοτύπου του πρωτοεμφανιζόμενου ΣΔ σε ασθενείς με υπεργλυκαιμία.
Σε δεύτερο επίπεδο θα επεκταθεί και σε ασθενείς με προϋπάρχοντα ΣΔ, οι οποίοι κατά τη διάρκεια της λοίμωξης εκδηλώνουν σοβαρές μεταβολικές διαταραχές. Υπενθυμίζεται ότι η συγκεκριμένη πάθηση έχει αποδειχτεί και συνεπώς επισημανθεί από την παγκόσμια επιστημονική κοινότητα ότι αποτελεί παράγοντα κινδύνου για τις σοβαρές επιπλοκές που προκαλεί ο νέος κορωνοϊός.