Καθώς τα δίκτυα των φυσικών καταστημάτων των τραπεζών συρρικνώνονται όλο και περισσότερο και αυξάνονται οι δυσκολίες για τους καταναλωτές άνω των 60 ετών στις συναλλαγές τους με τις τράπεζες. Και αυτό διότι μπορεί πλέον οι τράπεζες να περνούν στην ψηφιακή εποχή, όμως ένα μεγάλο μέρος των πελατών τους και συγκεκριμένα εκείνοι με ηλικία άνω των εξήντα ετών αντιμετωπίζουν σημαντικές δυσκολίες στις καθημερινές συναλλαγές τους καθώς δηλώνουν ότι δεν είναι εξοικειωμένοι , ότι φοβούνται για την ασφάλεια των συναλλαγών ενώ θεωρούν ότι πλέον δεν έχουν δικαιώματα αναφορικά με το τρόπο που θέλουν να κάνουν τις συναλλαγές οι οποίες πρέπει να περνούν μέσα από το τραπεζικό σύστημα. Την εικόνα αυτή περιγραφεί έρευνα που πραγματοποίησε η Ένωση Εργαζομένων Καταναλωτών Ελλάδας, για τις «Ηλεκτρονικές Συναλλαγές και Τρίτη Ηλικία» με αφορμή τις ανάγκες του έργου «Ψηφιακές Κοινότητες Τρίτης Ηλικίας» που υλοποιείται στο πλαίσιο του προγράμματος Active Citizens Fund.
Μόνο τρεις στους δέκα άνω των 60 ετών αξιοποιούν την ψηφιακή τραπεζική
Είναι ενδεικτικό ότι οι άνθρωποι στις εξεταζόμενες έλικες και παρά το γεγονός ότι η τεχνολογία έχει μπει εδώ και χρόνια στην καθημερινότητα όλων, συνεχίζει σε ποσοστό 52,46% να εξυπηρετείται μονό από τα φυσικά καταστήματα των τραπεζών, με το 31,97% να έχει μπει στη νέα ψηφιακή εποχή και το 13,97% να δηλώνει ότι επιλέγει το φυσικό κατάστημα αν και γνωρίζει να χρησιμοποιεί και την ψηφιακή τραπεζική εφόσον χρειαστεί. Την ίδια ώρα ένα υπερβολικά μεγάλο ποσοστό 73,5% δηλώνει ότι δεν γνωρίζει τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις του στις Ηλεκτρονικές Συναλλαγές ενω περίπτωση έκτακτης ανάγκης όπου τα τραπεζικά υποκαταστήματα θα πρέπει να μείνουν κλειστά, περισσότεροι από τους μισούς δηλώνουν ότι δεν θα είναι σε θέση να ολοκληρώσουν τις συναλλαγές τους ψηφιακά .
Η έρευνα καταγράφει ότι μόνο ο ένας στους δέκα καταναλωτές άνω των 60 ετών εμπιστευόταν μια πλήρως ψηφιακή τράπεζα χωρίς καθόλου καταστήματα και οι επτά στους δέκα θεωρούν ως το πιο σημαντικό μειονέκτημα των ψηφιακών υπηρεσιών τον κίνδυνο απώλειας θέσεων εργασίας ωστόσο θετική προδιάθεση στο να πραγματοποιήσουν ηλεκτρονικά τις τραπεζικές τους συναλλαγές δηλώνουν οι περισσότεροι (56,83%) για εξοικονόμηση χρόνου και κόπου.
Μια φορά την εβδομάδα στην τραπεζα
Η ίδια ερευνά έδειξε ότι οι μισοί σχεδόν από εκείνους που συμμετείχαν στην έρευνα πραγματοποιούν μία φορά την εβδομάδα ηλεκτρονικές συναλλαγές κυρίως για πληρωμή λογαριασμών (86,67%), παρακολούθηση των λογαριασμών τους (70,91%), μεταφορές χρημάτων (67,88%) και ηλεκτρονικές αγορές. Τις ίδιες συναλλαγές δηλώνουν και όσοι δεν κάνουν ηλεκτρονικές συναλλαγές. Επιπλέον οι περισσότεροι χρησιμοποιούν την χρεωστική ή την πιστωτική τους κάρτα ενώ μόλις δύο στους δέκα χρησιμοποιούν προπληρωμένη κάρτα. Εντυπωσιακό μάλιστα είναι ότι οι τρεις στους δέκα δεν γνωρίζουν τη διαφορά μεταξύ πιστωτικής και χρεωστικής κάρτας.
Οι καταναλωτές μεγαλύτερης ηλικίας είναι αρκετά ευαισθητοποιημένοι σε θέματα υποκλοπής των προσωπικών στοιχείων και γι’ αυτό οι περισσότεροι δεν φυλάσσουν PIN και IBAN μαζί με τις κάρτες ενώ το 75% είναι ανά πάσα στιγμή ενήμερο για το υπόλοιπο του λογαριασμού του και όλων των οικονομικών συναλλαγών του . Επισης οι περισσότεροι δεν έχουν γνώση για προϊόντα ηλεκτρονικής/ψηφιακής τραπεζικής ενώ δείχνουν να γνωρίζουν λίγο καλύτερα το ΑΤΜ (44,54%) σε αντίθεση με άλλες μορφές ηλεκτρονικής και ψηφιακής τραπεζικής όπως: mobile banking, Telephone banking
Σε μια προσπάθεια να διερευνηθούν οι λόγοι για τους οποίους οι ερωτηθέντες δεν προβαίνουν σε ηλεκτρονικές συναλλαγές, προέκυψε ότι από το σύνολο αυτών, το 36,32% δήλωσε μη- εξοικείωση και άγχος για την διαδικασία, το 33,83% μη-κατανόηση της διαδικασίας ενώ το 29,85% φόβο υποκλοπής των ευαίσθητων προσωπικών δεδομένων τους. Διερευνήθηκε επισης η πρόθεση εκείνων που απάντησαν πως δεν κάνουν ηλεκτρονικές συναλλαγές και συγκεκριμένα τί είδους συναλλαγές θα ήθελαν να κάνουν, με τις απαντήσεις τους να επιβεβαιώνουν την ότι πιο δημοφιλείς συναλλαγές αποτελούν οι: «Πληρωμές λογαριασμών», «Παρακολούθηση-έλεγχος λογαριασμών», «Ηλεκτρονικές αγορές μέσω διαδικτύου», και «Μεταφορές χρημάτων». Για ακόμη μια φορά οι συναλλαγές «Άνοιγμα λογαριασμών», «Λήψη δανείων-καρτών» και «Εξυπηρέτηση πελατείας-προμηθευτή» φαίνεται πως δεν είναι στις προτεραιότητες των ερωτηθέντων και αποτελούν πιο σπάνιες επιλογές, καταδεικνύοντας έτσι ότι για αυτές τις συναλλαγές οι συμμετέχοντες προτιμούν ακόμη τη φυσική έναντι της ψηφιακής διεκπεραίωσης .
Δύο στους δέκα θα αλλάξουν τράπεζα αν κλεισει το κατάστημα που εξυπηρετούνται
Τέλος σχετικά με την πρόθεση να αλλάξουν τον τρόπο εξυπηρέτησής τους σε περίπτωση που το υποκατάστημα της τράπεζάς τους κλείσει, το 54,10% δηλώνει πως θα επιλέξει να πάει στο επόμενο πλησιέστερο κατάστημα της τράπεζάς τους, το 27,05% θα στραφεί σε ψηφιακά κανάλια ενώ το 18,85% δηλώνει μέχρι και αλλαγή τράπεζας σε τέτοιο ενδεχόμενο
Η Έρευνα διενεργήθηκε από 1/05/2020 έως 20/05/2020 στη διεύθυνση www.eeke-seniors.gr και από τους συμμετέχοντες το ποσοστό των ανδρών ήταν 49,73% και των γυναικών 50,27%. Στην πλειοψηφία τους ανήκαν στην ηλικιακή ομάδα 60-65 ετών .Το μεγαλύτερο ποσοστό είναι συνταξιούχοι (63,66%). Το 20% έχουν μηνιαίο εισόδημα 0-500 ευρώ ενώ 40% έχουν μηνιαίο εισόδημα 500-1000 ευρώ.