Αλληλεγγύη. Αυτή είναι η λέξη-κλειδί για το μέλλον της Ευρώπης, σύμφωνα με τον Ζάουμε Ντουχ, εκπρόσωπο Τύπου και γενικό διευθυντή Επικοινωνίας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου. Αλληλεγγύη που επιδείχθηκε στην κρίση της πανδημίας του κορωνοϊού, αλληλεγγύη που εκφράζεται προς την Ελλάδα για τα θέματα της τουρκικής επιθετικότητας στα ευρωπαϊκά σύνορα, αλληλεγγύη που χρειάζεται να εκφραστεί σε πανευρωπαϊκό επίπεδο σε όλα τα ζητήματα που αντιμετωπίζει η ΕΕ. «Η ΕΕ είναι ισχυρή μόνο όταν όλα τα μέλη της είναι ισχυρά».
Κορωνοϊός: μια δοκιμασία για την ΕΕ. Πολλοί πολίτες αισθάνθηκαν ότι δεν αντέδρασε εγκαίρως και επαρκώς σε αυτή τη μεγάλη πρόκληση. Τι μπορεί να κάνει η ΕΕ για να το ανατρέψει;
Είναι δίκαιο να πούμε ότι κανένας δεν θα μπορούσε να περιμένει μια τέτοια κρίση. Τις πρώτες ημέρες επικρατούσε σύγχυση για όλους και είναι καλό το ότι οι πολίτες ανέμεναν από την ΕΕ, διότι σημαίνει πως την εμπιστεύονται για την επίλυση των προβλημάτων τους. Ωστόσο κάποιες φορές ζητάμε από την ΕΕ να λύσει προβλήματα για τα οποία δεν έχει αρμοδιότητα.
Η ΕΕ εφάρμοσε μέτρα πιο γρήγορα από οποιαδήποτε προηγούμενη κρίση: για να εξασφαλίσει ότι θα συνεχιστεί η κίνηση απαραίτητων αγαθών όπως ιατρικός εξοπλισμός και τρόφιμα στο εσωτερικό της, για τα 750 δισ. ευρώ από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, για την αποθήκευση ιατρικού εξοπλισμού όπως αναπνευστήρες και μάσκες ή για τη χρηματοδότηση ερευνητικών προγραμμάτων για την εύρεση εμβολίου. Ενώ στη διάρκεια άλλων κρίσεων χρειάζονταν μήνες ή και χρόνια για να τεθούν μέτρα σε εφαρμογή, αυτή τη φορά η ΕΕ τα κατάφερε μέσα σε μερικές εβδομάδες.
Οταν τελειώσει η κρίση, μπορούμε να ξεκινήσουμε συζήτηση για το πώς θέλουμε να προχωρήσει η ΕΕ και νομίζω ότι εάν μάθαμε κάτι από την κρίση είναι ότι μπορούμε να επιλύσουμε κοινές προκλήσεις όπως αυτή με μια κοινή προσέγγιση βασισμένη στην αλληλεγγύη.
Θα πρέπει να εργαστεί η ΕΕ με στόχο τη βελτίωση των μηχανισμών υγειονομικής κάλυψης με συντονισμένο τρόπο;
Πρόσφατη έρευνα του Ευρωκοινοβουλίου δείχνει ότι σχεδόν 7 στους 10 συμμετέχοντες (69%) – το ποσοστό ήταν 77% στην Ελλάδα – δηλώνουν ότι η ΕΕ θα έπρεπε να έχει περισσότερες αρμοδιότητες προκειμένου να αντιμετωπίσει μια κρίση όπως η πανδημία του κορωνοϊού. Αρα είναι ξεκάθαρο ότι η πλειονότητα των πολιτών της ΕΕ πιστεύει πως όταν αντιμετωπίζουμε προκλήσεις όπως αυτή, η ΕΕ είναι σε καλύτερη θέση. Η ΕΕ δεν έχει πραγματικές αρμοδιότητες σε ζητήματα υγείας, όμως πιστεύω ότι ύστερα από αυτή την κρίση θα έχει νόημα να σκεφτούμε μαζί πώς θα βελτιώσουμε την αντιμετώπιση τέτοιων κρίσεων στο μέλλον. Συμφωνώ με την πλειονότητα των πολιτών ότι χρειαζόμαστε μια κοινή ευρωπαϊκή απάντηση.
Υπάρχει συζήτηση για έναν ειδικό ευρωπαϊκό οργανισμό που θα λειτουργεί σε περιπτώσεις επείγουσας ανάγκης, ώστε να μην ξαναδούμε χώρες να παλεύουν μόνες τους;
Εάν αυτή είναι η θέληση των πολιτών και άρα των κυβερνήσεων που τους εκπροσωπούν, είμαι σίγουρος ότι θα δημιουργηθεί. Κάθε κρίση μάς δείχνει τον δρόμο μπροστά και τους μηχανισμούς που πρέπει να δημιουργήσουμε για μια πιο ισχυρή Ενωση που επιλύει τα προβλήματα των πολιτών. Εάν το επιθυμούν οι πολίτες, είμαι βέβαιος ότι η ΕΕ θα δημιουργήσει τα επόμενα χρόνια έναν κοινό μηχανισμό συντονισμού για μια υγειονομική κρίση όπως αυτή που ζούμε τώρα. Σε αυτό το πλαίσιο, η Διάσκεψη για το μέλλον της Ευρώπης θα είναι η σωστή στιγμή και το σωστό σημείο για να διαμορφώσουμε ένα τέτοιο μέτρο.
Στο Ευρωκοινοβούλιο μπορούμε να δούμε ξεκάθαρα τις φυγόκεντρες τάσεις στις 27 χώρες, που μεγαλώνουν. Πώς πιστεύετε ότι θα εξελιχθούν σε τέτοιους δύσκολους καιρούς;
Τα όσα μπορούμε να ορίσουμε ως φυγόκεντρες τάσεις ή κόμματα δεν αναπτύχθηκαν τόσο όσο είχε συζητηθεί πριν από τις ευρωπαϊκές εκλογές. Στο Ευρωκοινοβούλιο, η μεγάλη πλειονότητα των μελών είναι φιλοευρωπαίοι. Είναι ακόμη νωρίς να πούμε πώς θα επηρεάσει η κρίση το πολιτικό φάσμα, αλλά εκείνο που βλέπουμε κάθε φορά που αντιμετωπίζουμε μια κρίση είναι ότι οι λαϊκιστές ή οι ακραίοι ασκούν πολλή κριτική αλλά δεν μπορούν να προσφέρουν πραγματικές λύσεις. Και οι πολίτες το παρατηρούν αυτό.
Τους τελευταίους μήνες έχουμε δει πολλά παραδείγματα αλληλεγγύης: μεταξύ πολιτών, να βοηθούν ο ένας τον άλλον στις χειρότερες στιγμές της κρίσης. Αλλά και μεταξύ κρατών: η νοσηλεία ασθενών από άλλες χώρες-μέλη ή η αποστολή, μεταξύ τους, ιατρικού εξοπλισμού. Ελπίζω ότι αυτό είναι ένα μάθημα που θα μείνει μαζί μας σχετικά με το πώς θα προχωρήσουμε και πώς θα αντιδράσουμε σε μελλοντικές προκλήσεις.
Η Ελλάδα διαχειρίστηκε επιτυχώς την πανδημία. Βλέπετε να αλλάζει κάτι στη στάση των άλλων 26 χωρών προς την Ελλάδα;
Η Ελλάδα είναι μεταξύ των χωρών της ΕΕ με τα λιγότερα κρούσματα και τα χαμηλότερα ποσοστά θανάτων στην Ευρώπη, κάτι που αποδεικνύει ότι όντως η διαχείριση της πανδημίας ήταν πολύ επιτυχημένη και θα πρέπει να είστε όλοι περήφανοι γι’ αυτό.
Πιστεύω ότι η εποχή και οι συνθήκες έχουν αλλάξει πολύ στην Ευρώπη και ότι τόσο η οικονομική κρίση του 2008 όσο και αυτή η υγειονομική κρίση μάς δίδαξε πως η ΕΕ είναι ισχυρή μόνο όταν όλα τα μέλη της είναι ισχυρά. Η ενιαία αγορά και οι κοινωνίες μας είναι τόσο αλληλένδετες ώστε χρειάζεται να κατανοήσουμε πως για να επιτύχει η ΕΕ θα πρέπει όλα τα μέλη να είναι επιτυχημένα.
Η Τουρκία γίνεται όλο και πιο επιθετική στα ευρωπαϊκά σύνορα με την Ελλάδα. Η ευρωπαϊκή θέση στο θέμα είναι ενιαία και κατηγορηματική;
Οι ευρωβουλευτές έχουν τονίσει πολλές φορές ότι η αλληλεγγύη με τις χώρες στα σύνορα της ΕΕ είναι σημαντικό θέμα. Σε συζήτηση στην Ολομέλεια τον Μάρτιο, μέλη του Ευρωκοινοβουλίου καταδίκασαν τις τουρκικές πιέσεις και απαίτησαν κοινούς νόμους για το άσυλο. Σε επίσκεψη τον Μάρτιο, ο πρόεδρος του Ευρωκοινοβουλίου, Νταβίντ Σασόλι, κάλεσε τις τουρκικές αρχές να σεβαστούν τη συμφωνία με την ΕΕ και εξέφρασαν την αφοσίωσή τους στην προστασία των ασυνόδευτων ανηλίκων. Το Ευρωκοινοβούλιο ζητά επί χρόνια μια πιο δίκαιη και πιο αποτελεσματική κοινή ευρωπαϊκή μεταναστευτική πολιτική και κανόνες για το άσυλο που να δείχνουν αλληλεγγύη μεταξύ των κρατών-μελών.