Μία ιδιαίτερη περίοδος ωοτοκίας έχει ξεκινήσει φέτος για τα Σεκάνια, την παραλία που βρίσκεται στην καρδιά του Εθνικού Θαλάσσιου Πάρκου Ζακύνθου (ΕΘΠΖ) και όπου κάθε χρόνο εκατοντάδες χελώνες επιστρέφουν για να γεννήσουν τα αυγά τους. Ιδιαίτερη, αν αναλογιστεί κανείς ότι η φετινή τουριστική περίοδος, εξαιτίας του COVID-19, ξεκίνησε αργότερα και αναμένεται μειωμένος αριθμός επισκεπτών άρα και πιέσεων στον βιότοπο και στις παραλίες ωοτοκίας του Εθνικού Θαλάσσιου Πάρκου Ζακύνθου.
Στο φετινό σκηνικό, ωστόσο, έρχονται να προστεθούν δύο επιπλέον δεδομένα, τα οποία επιδρούν αρνητικά και θέτουν σοβαρά σε κίνδυνο το μέλλον του απειλούμενου αυτού είδους: Τόσο όλο το νησί, όσο και η όμορη περιοχή των Σεκανίων (όρος Σκοπός), ήδη πλήττονται από φωτιές, απειλώντας λόγω της διάβρωσης και της εν δυνάμει κάλυψης των παραλιών με λάσπη, το σημαντικό αυτό ενδιαίτημα και εντέλει την ωοτοκία της καρέτα. Η κατάσταση συνολικά επιβαρύνεται και από τις συνέπειες της κλιματικής κρίσης που μπορούν να επηρεάσουν σημαντικές παραμέτρους που συνδέονται με τη φωλεοποίηση, όπως οι παρατεταμένες περίοδοι υψηλών θερμοκρασιών και η αλλαγή της στάθμης της θάλασσας. Παράλληλα, όμως, φέτος είναι μια ιδιαίτερη χρόνια λόγω και του νέου περιβαλλοντικού νόμου, βάσει του οποίου θα υπάρξουν σημαντικές αλλαγές στο σύστημα διακυβέρνησης των προστατευόμενων περιοχών και στους Φορείς Διαχείρισης Οι Φορείς Διαχείρισης, όπως και ο ΦΔ του ΕΘΠΖ, θα κληθούν να λειτουργήσουν σε ευρύτερες γεωγραφικές περιοχές, να αλλάξουν τη δομή τους, να επαναπροσδιορίσουν τη λειτουργία τους και να «δοκιμαστούν» και να προσαρμοστούν σε μια νέα δομή διοίκησης.
Ενίσχυση δράσεων και στρατηγικές συνεργασίες για την προστασία των Σεκανίων και αυτή τη χρονιά
Δεδομένων των ιδιαίτερων αυτών συνθηκών που επικρατούν φέτος λόγω COVID-19, και λαμβάνοντας υπόψη τη μεγάλη σημασία της παραλίας των Σεκανίων στη διαιώνιση της χελώνας καρέτα όχι μόνο στη χώρα μας, αλλά σε ολόκληρη τη Μεσόγειο, το WWFΕλλάς αποφάσισε να ενισχύσει περαιτέρω τις δράσεις του κατά τη φετινή περίοδο ωοτοκίας, με στόχο την προστασία της μοναδικής αυτής παραλίας. Η σημασία των Σεκανίων έχει ήδη διαφανεί και φέτος, καθώς σε λιγότερο από δύο μήνες (Μάιος- Ιούνιος) από την αρχή της περιόδου ωοτοκίας, έχουν ήδη καταγραφεί από τον ΑΡΧΕΛΩΝ και το ΕΘΠΖ περισσότερες από 297 φωλιές στην παραλία.
Ειδικότερα, στις αρχές Ιουνίου, μόλις άρθηκαν οι περιορισμοί των διαπεριφερειακών μετακινήσεων προς τα νησιά, η ομάδα του WWF Ελλάς ταξίδεψε στη Ζάκυνθο για να εκπαιδεύσει τους φύλακες που πραγματοποιούν τη φύλαξη των Σεκανίων και της παρακείμενης περιοχής. Στο φετινό πρόγραμμα φύλαξης θα συμμετέχουν τρία άτομα, έναντι δύο ατόμων που υπήρχαν κατά τα προηγούμενα χρόνια, τα οποία και θα αποτελούν τους θεματοφύλακες της σημαντικότερης παραλίας ωοτοκίας- «μαιευτήριο» της χελώνας καρέτα. Το πρόγραμμα φύλαξης, το οποίο υλοποιεί το WWF Ελλάς σε συνεργασία με όλους τους αρμόδιους φορείς*, έχει ως στόχο την τήρηση της υφιστάμενης νομοθεσίας, καθώς και την προστασία της παραλίας και της παρακείμενης περιοχής από ενδεχόμενη πυρκαγιά. Επιπλέον, η φύλαξη αποσκοπεί στην ενημέρωση των επισκεπτών για την απαγόρευση της πρόσβασης στα Σεκάνια, στην καταγραφή ενδεχόμενης παράνομης διέλευσης επισκεπτών και σκαφών μέσα στα όρια της Α’ ζώνης του Εθνικού Θαλάσσιου Πάρκου Ζακύνθου (ΕΘΠΖ), σε συντονισμό πάντα με το ΕΘΠΖ και το Λιμεναρχείο, στην παρακολούθηση του πληθυσμού των γλάρων και της συμπεριφοράς τους, καθώς αποτελούν τον κυριότερο θηρευτή των νεοσσών καρέτα, καθώς και στον έγκαιρο εντοπισμό πυρκαγιάς στην ευρύτερη περιοχή.
Παράλληλα στις 6 Ιουνίου 2020, πραγματοποιήθηκε ο ετήσιος εθελοντικός καθαρισμός, όπου απομακρύνθηκαν περίπου 500 κιλά σκουπίδια (τα περισσότερα εκ των οποίων πλαστικά απορρίμματα), σχεδόν 120 κιλά περισσότερα απ’ όσα είχαν συγκεντρωθεί πέρυσι. Τα νούμερα αυτά αποκτούν ιδιαίτερο ενδιαφέρον, δεδομένου ότι το σύνολο των απορριμμάτων προήλθε αποκλειστικά από τη θάλασσα, μιας και στα Σεκάνια απαγορεύεται η πρόσβαση στους επισκέπτες και επιτρέπεται μόνο η πρόσβαση για επιστημονική έρευνα, λόγω της ιδιαίτερης περιβαλλοντικής σημασίας της παραλίας ως περιοχή ωοτοκίας για τις χελώνες καρέτα. Όπως και κάθε χρόνο, ο καθαρισμός πραγματοποιήθηκε από το Εθνικό Θαλάσσιο Πάρκο Ζακύνθου, το Ιόνιο Πανεπιστήμιο, τον ΑΡΧΕΛΩΝ και το WWF Ελλάς.
Οι συνέργειες του WWF Ελλάς με το ΕΘΠΖ, την Πυροσβεστική Ζακύνθου, το Λιμεναρχείο, το Ιόνιο Πανεπιστήμιο, τον ΑΡΧΕΛΩΝ και άλλες ΜΚΟ που δραστηριοποιούνται στην περιοχή, καθώς και η υποστήριξη από το WWF Σουηδίας, είναι δυναμικές και σημαντικές. Αυτές οι συνεργασίες αποτελούν καταλυτικό σημείο αναφοράς και συμβάλλουν στην όσο το δυνατόν πιο αποτελεσματική δράση για τη θωράκιση της περιοχής, την αποτελεσματική διαχείριση των Σεκανίων και κατ’ επέκταση την προστασία της θαλάσσιας χελώνας.
«Η δουλειά μας στη Ζάκυνθο και οι συνέργειες με τους τοπικούς φορείς που έχουμε καλλιεργήσει διαχρονικά παραμένουν και φέτος σταθερές, και έχουν ως στόχο την προστασία του μοναδικού φυσικού πλούτου του νησιού», σημειώνει η Χαρίκλεια Μινώτου, υπεύθυνη του προγράμματος Ζακύνθου από το WWF Ελλάς. «O COVID 19 ανέτρεψε τις ζωές και τις συνήθειες όλων και έδειξε ότι η υγεία του περιβάλλοντος συνδέεται άμεσα με την υγεία και την ευημερία των κοινωνιών και του ανθρώπου. Αυτό είναι και το στοίχημα του φετινού καλοκαιριού για όλη τη χώρα και βέβαια και για τα Σεκάνια, δεδομένου ότι αποτελεί τη σημαντικότερη παραλία ωοτοκίας χελώνας καρέτα σε όλη τη Μεσόγειο».