Χιλιάδες γυναίκες από τη Νιγηρία που είχαν εξαναγκαστεί στην πορνεία αφέθηκαν να λιμοκτονήσουν εν μέσω της πανδημίας του κοροναϊού στην Ιταλία, όπως αποκαλύπτει ο Guardian.
Σύμφωνα με τον Διεθνή Οργανισμό Μετανάστευσης του ΟΗΕ (ΔΟΜ), περισσότερες από το 80% των δεκάδων χιλιάδων Νιγηριανών γυναικών που έφτασαν τα τελευταία χρόνια στην Ιταλία μέσω Λιβύης ήταν θύματα εγκληματικών οργανώσεων σωματεμπορίας. Οι γυναίκες εξαναγκάζονταν σε πορνεία για να ξεπληρώσουν χρέη που άγγιζαν ακόμη και τα 40.000€, ενώ ελέγχονταν μέσω της βίας και του φόβου για το «juju», δηλαδή τις τελετές μαύρης μαγείας στις οποίες υποχρεώνονταν να υποβληθούν πριν το ταξίδι τους στην Ευρώπη.
«Τις αντιμετωπίζουν ως ΑΤΜ»
Σύμφωνα με μαρτυρίες εθελοντών, κοινωνικών λειτουργών και ΜΚΟ, κατά τη διάρκεια του παρατεταμένου και αυστηρού lockdown που επέβαλε η ιταλική κυβέρνηση, συμμορίες σωματεμπόρων εγκατέλειψαν στην τύχη τους γυναίκες και παιδιά, που δεν μπορούσαν να βγουν από τα σπίτια τους ή να εργαστούν και δεν είχαν πρόσβαση σε τρόφιμα ή σε χρήματα για την καταβολή των ενοικίων τους. Δεδομένης της παράνομης φύσης της δουλειάς τους, δεν δικαιούνταν οικονομική υποστήριξη ή επίδομα ανεργίας.
«Οι σωματέμποροι δεν ενδιαφέρονταν για τη σίτιση ή τις ανάγκες των Νιγηριανών γυναικών κατά τη διάρκεια της πανδημίας», εξηγεί ο Αλμπέρτο Μοσίνο, συνιδρυτής της Piam Onlus μαζί με τη γυναίκα του, Princess Okokon, που και η ίδια είχε υπάρξει θύμα εμπορίου ανθρώπων. Η ένωση βοηθά κακοποιημένες και ευάλωτες γυναίκες να διαφύγουν από τους σωματέμπορους στο Άστι, στο βορειοδυτικό Πιεντμόντ. «Στα μάτια των εμπόρων, αυτές οι γυναίκες είναι κάτι λιγότερο από άνθρωποι, τις εκμεταλλεύονται για να αποφέρουν χρήματα στους μαστροπούς τους, οι οποίοι τις αντιμετωπίζουν ως ΑΤΜ. Και όταν ένα ΑΤΜ αδειάζει από χρήματα, το ξεφορτώνονται και ψάχνουν για το επόμενο».
Σε απόλυτη απελπισία και πανικό
Απελπισμένες και αναγκασμένες να μείνουν στα σπίτια τους χωρίς φαγητό ή χρήματα, πολλές γυναίκες στράφηκαν σε ενώσεις εθελοντών για ένα πακέτο ρύζι ή ένα καρβέλι ψωμί.
«Μας καλούσαν σε απόλυτη απελπισία και πανικό». Λέει η αδελφή Βαλέρια Γκαντίνι, ιεραπόστολος που έχει στηρίξει επί περισσότερα από 10 χρόνια τα θύματα trafficking από τη Νιγηρία στην περιοχή της Σικελίας. «Πολλές αφέθηκαν μόνες στο σπίτι με μικρά παιδιά και χωρίς φαγητό. Από την αρχή του lockdown τους διανέμαμε τρόφιμα στο κατώφλι τους, καθώς απαγορευόταν να τις συναντήσουμε. Όταν η κυβέρνηση άρχισε να χαλαρώνει τα μέτρα, ξεκίνησαν να έρχονται στην εκκλησία μας ψάχνοντας φαγητό».
Ζουν σε ανατριχιαστικές συνθήκες
Στη Νάπολη, όπου χιλιάδες γυναίκες διαφορετικών εθνικοτήτων αναγκάζονται να εργάζονται στη βιομηχανία του σεξ, η κοοπερατίβα Dedalus ξεκίνησε διαδικτυακό έρανο από τον Μάρτιο, προκειμένου να προσφέρει βοήθεια και δέματα με τρόφιμα στις Νιγηριανές γυναίκες που έπεσαν θύματα trafficking.
«Οι συνθήκες στις οποίες αναγκάζονται να ζουν, ιδιαιτέρως σε ό,τι αφορά την υγεία τους, είναι ανατριχιαστικές», δηλώνει ο Ζαν ντ’Ανάουτ, συντονιστής στην κοοπερατίβα, η οποία βοηθά τις γυναίκες στην προσπάθειά τους να ξεφύγουν από τους μαστροπούς τους. «Οι εκμεταλλευτές τους τις άφησαν μόνες, χωρίς χρήματα, και ορισμένοι ιδιοκτήτες σπιτιών δεν δίστασαν να τις πετάξουν στο δρόμο».
Απομονωμένες και στο έλεος της τύχης
Τους τελευταίους μήνες, ορισμένοι ειδικοί έχουν τονίσει ότι το modus operandi των ιταλικών συμμοριών σωματεμπορίας έχει αλλάξει. Ιστορικά, οι Νιγηριανές που εξαναγκάζονταν σε πορνεία στην Ιταλία ζούσαν υπό τον αυστηρό έλεγχο των «μαμάδων», δηλαδή ηλικιωμένων γυναικών που συχνά είχαν υπάρξει και οι ίδιες εργαζόμενες της βιομηχανίας του σεξ και οι οποίες διαχειρίζονταν την εκπόρνευσή τους. Πλέον, ο δεσμός χρέους των γυναικών συχνά ελέγχεται εξ αποστάσεως.
«Χάρη στα τεράστια κέρδη της εμπορίας ανθρώπων τα τελευταία χρόνια, αλλά και προκειμένου να αποφύγουν τη σύλληψη, ορισμένες «μαμάδες» έχουν μεταναστεύσει σε άλλες χώρες της Ευρώπης, όπως η Γαλλία και η Γερμανία. Πολλές από τις Νιγηριανές γυναίκες έχουν αφεθεί πλέον να διαχειρίζονται μόνες τους τα χρέη τους, αν και πάντα υπάρχει κάποιος που τις ελέγχει και φροντίζει να τις τιμωρήσει με βία αν διαπιστώσει ότι δεν εργάζονται», εξηγεί η Princess Okokon.
«Πριν το lockdown, αυτό επέτρεπε στις γυναίκες περισσότερη ελευθερία, όμως με την πανδημία αποδείχθηκε καταστροφικό, αφού βρέθηκαν απομονωμένες και κανείς δεν ήταν πρόθυμος να τις βοηθήσει».
Τι είναι οι τελετές juju
Κατά τη διάρκεια του lockdown πολλές γυναίκες αναζήτησαν βοήθεια για να εγκαταλείψουν τους μαστροπούς τους, όπως αναφέρουν οι οργανισμοί που ασχολούνται με την καταπολέμηση της σωματεμπορίας. Ωστόσο, αυτή η απόφαση μπορεί να έχει τεράστιες ψυχολογικές και σωματικές συνέπειες. Η Okokon αναφέρει στον Guardian ότι οι τελετές juju, στις οποίες αναγκάζονται να υποβληθούν πολλά από τα θύματα, είναι περίπλοκες και συχνά τρομακτικές. Σε πολλές περιπτώσεις, περιλαμβάνουν τη χρήση αίματος, μαλλιών και ρούχων των γυναικών, ώστε – υποτίθεται – να τις «δέσουν» με τον σωματέμπορό τους και με τα χρέη τα οποία θα συλλέξουν. Εκείνες που αναγκάζονται να λάβουν μέρος σε τέτοιες τελετές ενημερώνονται για τις φρικτές συνέπειες που θα υποστούν οι ίδιες και οι οικογένειές τους, αν δραπετεύσουν.
«Το juju μπορεί να μοιάζει μικρό ή ασήμαντο στους Ευρωπαίους, όμως για τις γυναίκες αυτές οι κατάρες είναι πραγματικές και πολύ τρομακτικές», εξηγεί η Okokon, που μεταφέρθηκε επίσης από την Νιγηρία στην Ιταλία το 1998. «Χρησιμοποιώντας αυτές τις αρχαίες δοξασίες που έχουν μεταφερθεί από τη μία γενιά στην επόμενη, ασκούν μια μορφή ψυχολογικού ελέγχου που είναι πολύ πιο ισχυρή από οποιαδήποτε βία μπορεί να τους ασκηθεί. Είναι ξεκάθαρο ότι αυτές οι αποφάσεις είναι αποτέλεσμα ακραίου πόνου και όχι κάποιας επιφοίτησης σε σχέση με την κατάστασή τους και την καταπίεση που δέχονται. Οι συνέπειες αυτής της κατάστασης στην ψυχική τους υγεία είναι πολύ ανησυχητικές».