Την ώρα που η ελληνική κυβέρνηση επιδίδεται σε μπαράζ διπλωματικών επαφών μετά την απόφαση της Άγκυρας για μετατροπή της Αγίας Σοφίας σε τζαμί, συνεχίζονται οι διεθνείς αντιδράσεις.
Μάλιστα, αρκετοί είναι οι τούρκοι διανοούμενοι που επικρίνουν τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν για τη σκανδαλώδη απόφασή του, σχόλια ωστόσο που δεν αγγίζουν τον τούρκο πρόεδρο, ο οποίος κάνει λόγο για «αίτημα του έθνους μας».
«Η επαναφορά της Αγίας Σοφίας σε τζαμί σημαίνει δυστυχώς ότι δεν είμαστε πλέον κοσμική κοινωνία» δηλώνει ο βραβευμένος με Νόμπελ συγγραφέας, Ορχάν Παμούκ, που επισημαίνει επίσης στο BBC News ότι «υπάρχουν εκατομμύρια κοσμικοί Τούρκοι σαν εμένα που αντιτίθενται σε αυτό, αλλά δεν εισακούονται».
Ελίφ Σαφάκ
Η γνωστή συγγραφέας, Ελίφ Σαφάκ -όπως μεταδίδει η κυπριακή ιστοσελίδα sigmalive.com- τη χαρακτηρίζει ως «μια πολύ ατυχή απόφαση, που ελήφθη καθαρά για πολιτικούς λόγους. Με κανένα σεβασμό στην ιστορία, κανένα σεβασμό στον πλουραλισμό. Αυτή η παγκόσμια κληρονομιά θα πρέπει να φυλάσσεται ως μουσείο, με ανοικτές τις πόρτες σε όλους και σε όλες τις θρησκείες. Ο θόλος της είναι αρκετά μεγάλος για να αγκαλιάσει την ανθρωπότητα».
Μπασκίν Οράν
Ο πολιτικός επιστήμονας και γνώστης των μειονοτικών θεμάτων της Τουρκίας, Μπασκίν Οράν, αναφέρει: «Η τελευταία πυρίτιδα στο χέρι έχει πλέον εξαντληθεί. Τώρα εκρήγνυται. Ας δούμε τι συμβαίνει. Η πυρίτιδα τελείωσε. Μόνο η εξωτερική πυρίτιδα παρέμεινε. Συρία και Λιβύη».
Γιαβούζ Μπαϊντάρ
Ο δημοσιογράφος Γιαβούζ Μπαϊντάρ έγραψε χαρακτηριστικά στο twitter: «Περαστικά Τουρκία… Αυτή η απόφαση ίσως να είναι ο δυναμίτης στα θεμέλια της κοσμικής Τουρκίας. Μπορεί να ειπωθεί ότι ποτέ δεν υπήρξε υπερασπιστής σε αυτή τη χώρα που να σέβεται τις ταυτότητες και τις πεποιθήσεις των άλλων».
Νεβσίν Μενγκιού
Η δημοσιογράφος Νεβσίν Μενγκιού αντίστοιχα γράφει: «Η κυβέρνηση εξαρτάται από το αίσθημα της νίκης εναντίον των εχθρών που δημιουργεί και χρειάζεται συνεχώς αυτό το συναίσθημα για να διατηρήσει τη βάση και τον εαυτό της μαζί. Η απόφαση της Αγίας Σοφίας είναι μια λανθασμένη απόφαση που λήφθηκε προς αυτή την κατεύθυνση».
Στο ίδιο μήκος κύματος, το φιλοκουρδικό κόμμα HDP: «Η Αγία Σοφία είναι κομμάτι της ιστορικής και πολιτιστικής κληρονομιάς της ανθρωπότητας. Η μετατροπή της σε τζαμί είναι λάθος. Η απόφαση πρέπει να ανακληθεί τώρα. Η Αγία Σοφία δεν είναι ένα πολιτικό εργαλείο».
Hagia Sophia is part of humanity’s cultural and historical heritage. Converting it into a mosque is a mistake. With its decision, the Council of State has become a part of the AKP’s propaganda machine. The decision should be reversed now: #HagiaSophia is not a political tool. pic.twitter.com/bg9nIPSJ4V
— HDP English (@HDPenglish) July 11, 2020
Το σχόλιο της Εμινέ Ερντογάν
Από την πλευρά της η Εμινέ Ερντογάν σχολιάζει στο Twitter: «Άκουσα με μεγάλη χαρά ότι το κληροδότημα του Σουλτάνου Μωάμεθ το «Τζαμί Αγία Σοφία» άνοιξε και πάλι στη λατρεία. Δόξα τον Αλλάχ! Είθε τα τζαμιά μας, το μυαλό, οι καρδιές και οι ψυχές μας να γεμίσουν με καθάριους πιστούς!»
«Θα συνεχίσουμε να διατηρούμε αυτό το εξαιρετικό έργο της ανθρώπινης κληρονομιάς ως κόρη οφθαλμού» καταλήγει η σύζυγος του τούρκου προέδρου.
Fatih Sultan Mehmed Han’ın emaneti #AyasofyaCamii’nin yeniden ibadete açılmış olmasından büyük memnuniyet duydum. Hamdolsun! Camilerimizin safları, aklı, kalbi, ruhu tertemiz müminlerle dolsun!
İnsanlık mirasının bu müstesna eserini gözbebeğimiz gibi korumaya devam edeceğiz. pic.twitter.com/CtnNEy0dJM
— Emine Erdoğan (@EmineErdogan) July 10, 2020