Θα μπορούσε το ερχόμενο φθινόπωρο να αρχίζει η αρχή τους τέλους της πανδημίας, που έχει κοστίσει τους τελευταίους έξι μήνες τη ζωή περισσότερων από 587.919 ανθρώπων; Τρία εικοσιτετράωρα μας χωρίζουν από τα αποκαλυπτήρια των αποτελεσμάτων της πρώτης φάσης της μελέτης του εμβολίου της Οξφόρδης, με τους ίδιους τους ερευνητές να κάνουν λόγο για ενθαρρυντικά ευρήματα.
Ετσι, την ερχόμενη Δευτέρα το «Lancet» αναμένεται να σπάσει τα κοντέρ σε αναγνωσιμότητα, καθώς η έγκριτη ιατρική επιθεώρηση θα φιλοξενήσει το σχετικό άρθρο. Σύμφωνα πάντως με πληροφορίες της «Daily Telegraph», φαίνεται να παρέχει διπλή προστασία.
Συνεπώς και υπό την προϋπόθεση ότι το πολυαναμενόμενο εμβόλιο θα περάσει με επιτυχία και την πλέον κρίσιμη και τελική φάση ΙΙ – ΙΙΙ της κλινικής μελέτης, «θα μπορούσε να τεθεί σε μαζική παραγωγή ήδη από τον Σεπτέμβριο», όπως υπογραμμίζει σε ανάρτησή του ο καθηγητής της LSE Ηλίας Μόσιαλος. Ο ίδιος όμως επιλέγει να είναι πολύ προσεκτικός στις διατυπώσεις του, προειδοποιώντας ότι «κανένα αποτελεσματικό εμβόλιο δεν έχει αναπτυχθεί ποτέ τόσο γρήγορα. Μέχρι να ανακοινωθούν τα αποτελέσματα των κλινικών δοκιμών της φάσης ΙΙΙ, υπάρχει ακόμα περιθώριο για απογοήτευση και αποτυχία».
Η πρώτη φάση
Πάντως, και σύμφωνα με τα ήδη υπάρχοντα δεδομένα που έχουν διαρρεύσει – υπενθυμίζεται ότι τα δεδομένα αυτά αφορούν την πρώτη φάση της μελέτης -, το εμβόλιο της Οξφόρδης προκαλεί διττή ανοσολογική ενεργοποίηση, γεγονός που κάνει την επιστημονική κοινότητα να ελπίζει σε ένα θετικό αποτέλεσμα και στο άμεσο μέλλον.
Ειδικότερα, και όπως προκύπτει από τον έλεγχο δείγματος αίματος από έως και 500 εθελοντές που έλαβαν το εμβόλιο κατά την πρώτη φάση, εκτός από αντισώματα έναντι του SARS-CoV-2 παρατηρήθηκε και αυξημένη συγκέντρωση των Τ-λεμφοκυττάρων, που σημειωτέον παίζουν κεντρικό ρόλο στη λειτουργία του ανοσοποιητικού συστήματος.
Μάλιστα, και σύμφωνα με επιστημονικές πηγές, την άποψη των οποίων δημοσιεύει η «Daily Telegraph», με τον τρόπο αυτό επιτυγχάνεται ανοσία μεγαλύτερης διάρκειας.
Τις θετικές εξελίξεις επιβεβαίωσε άλλωστε και ο Ντέιβιντ Κάρπεντερ, ο πρόεδρος της Επιτροπής Ερευνητικής Ηθικής του Μπάρκσιρ που έδωσε την άδεια για τις κλινικές δοκιμές του εμβολίου, υπογραμμίζοντας ότι η ερευνητική ομάδα της Οξφόρδης είναι «απολύτως στον σωστό δρόμο». Πρόσθεσε εντούτοις ότι υπάρχει πάντα η πιθανότητα τα πράγματα να μην εξελιχθούν όπως εύχονται οι επιστήμονες.
Δεν είναι απίθανο
Σε κάθε περίπτωση, το ομολογουμένως φιλόδοξο – δεδομένου ότι δεν υπάρχει στην ιατρική έρευνα αντίστοιχο προηγούμενο – σχέδιο για μαζική παραγωγή από το φθινόπωρο δεν φαντάζει απίθανο, καθώς ο βιομηχανικός εταίρος του εμβολίου της Οξφόρδης, η AstraZeneca, έχει δεσμευτεί για την άμεση παραγωγή εκατοντάδων εκατομμυρίων δόσεων του εμβολίου.
Σημειώνεται, δε, ότι η βρετανική φαρμακοβιομηχανία έχει ήδη συνάψει συμφωνίες με κυβερνήσεις ανά τον κόσμο για τη συνολική διάθεση 2 δισεκατομμυρίων δόσεων. Μεταξύ αυτών και η Γερμανία, η Γαλλία, η Ιταλία και η Ολλανδία που συμμαχώντας κατοχύρωσαν περί τις 300.000 δόσεις, με χρονικό ορίζοντα έναρξης των παραδόσεων πριν από τα τέλη του 2020.
Την ίδια ώρα, συνολικά 23 εμβόλια δοκιμάζονται σε ανθρώπους, με την επιστημονική κοινότητα παγκοσμίως να συνεχίζει τον αγώνα δρόμου, καθώς τα περιθώρια χρόνου εν μέσω πανδημίας είναι πιεστικά.
Μεταξύ αυτών, το προβάδισμα έχει το αμερικανικό εμβόλιο της εταιρείας βιοτεχνολογίας Moderna – το συγχρηματοδοτεί η αμερικανική κυβέρνηση -, που εισέρχεται στις 27 Ιουλίου στην τρίτη και τελευταία φάση των κλινικών δοκιμών, κατά την οποία θα δοκιμαστεί σε δείγμα 30.000 εθελοντών.
Επιπρόσθετα, δύο πειραματικά εμβόλια που αναπτύχθηκαν από τη γερμανική εταιρεία βιοτεχνολογίας BioNTech και τον αμερικανικό φαρμακευτικό κολοσσό Pfizer έλαβαν «fast track» ονομασία από τον Οργανισμό Τροφίμων και Φαρμάκων των ΗΠΑ (FDA). Είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι πρόκειται για μια διαδικασία επιτάχυνσης της αξιολόγησης νέων φαρμάκων για τη διευκόλυνση της ανάπτυξής τους.
Εν τω μεταξύ, η Ρωσία σχεδιάζει να παραγάγει 30 εκατομμύρια δόσεις ενός ακόμη πειραματικού εμβολίου που επεξεργάζονται οι επιστήμονες εκεί, με τη δυνατότητα να διανείμει επιπλέον 170 εκατομμύρια δόσεις στο εξωτερικό.
Οπως αναφέρει το Reuters, η πρώτη δοκιμή σε 38 εθελοντές έληξε αυτή την εβδομάδα, με τους ερευνητές να καταλήγουν στο συμπέρασμα ότι αφενός είναι ασφαλές για χρήση και αφετέρου προκαλεί ανοσοαπόκριση, παρότι η ισχύς της είναι ακόμη ασαφής. Υπό τις εξελίξεις αυτές αναμένεται να ξεκινήσει μια μεγαλύτερη δοκιμή φάσης ΙΙΙ με τη συμμετοχή αρκετών χιλιάδων ανθρώπων τον επόμενο μήνα, σύμφωνα με δηλώσεις του επικεφαλής του Ρωσικού Ταμείου Αμεσων Επενδύσεων (RDIF) Κίριλ Ντιμίτριεφ.
