Σε περισσότερους από δέκα φορολογικούς παραδείσους φαίνεται ότι ενδιαφερόταν το δικηγορικό γραφείο του Αρτέμη Αρτεμίου να δημιουργήσει offshore εταιρείες με τραπεζικούς λογαριασμούς, μόλις μερικές ημέρες μετά την εκλογή της β’ κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ το φθινόπωρο του 2015, όπως αποκαλύπτουν στοχεία από τη διαρροή των Panama Papers στα οποία απέκτησε πρόσβαση το in.gr.
Και αυτό την ώρα που το γραφείο ήδη είχε αναλάβει τη διαχείριση τριών υπεράκτιων εταιρειών στις οποίες πραγματικοί δικαιούχοι εμφανίζονταν στελέχη του, με τον Αρτέμη Αρτεμίου να υποστηρίζει σε δημόσιες δηλώσεις του ότι οι συγκεκριμένες offshore είχαν συσταθεί και λειτουργούσαν για λογαριασμό πελατών του. Όπως φαίνεται, η πρόθεση για τη δημιουργία ενός πολυδαίδαλου δικτύου offshore με τραπεζικούς λογαριασμούς σε πολλούς φορολογικούς παραδείσους αποκτά ιδιαίτερη βαρύτητα, έπειτα από τις τελευταίες αποκαλύψεις για τη συνάντηση του Νίκου Παππά με τον Αρτέμη Αρτεμίου σε καφέ της Κύπρου.
Ήταν 31 Οκτωβρίου 2016, όταν, μετά από επίμονες ερωτήσεις της Νέας Δημοκρατίας για τις σχέσεις του τότε υπουργού Επικρατείας με τον κύπριο δικηγόρο, ο οποίος είχε επισκεφθεί λίγες ημέρες πριν στο Μέγαρο Μαξίμου ενώ φωτογραφικά ενσταντανέ τους εμφάνιζαν να έχουν συνταξιδέψει τον Αύγουστο του 2013 στη Βενεζουέλα, ο Νίκος Παππάς παραδέχθηκε ότι όντως το ταξίδι έλαβε χώρα, αλλά δεν έγινε και κάτι…
«Νομίζω ότι πρόκειται για μία προσπάθεια της ΝΔ να δημιουργήσει εντυπώσεις. Αυτό το ταξίδι προφανώς και έχει γίνει, υπήρχε και άλλη συνοδεία από στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ. Δεν έχει προκύψει τίποτα. Τότε, υπήρχε μία διερεύνηση αν θα μπορούσε ο αρχηγός του ΣΥΡΙΖΑ να επισκεφθεί τη χώρα και διερεύνηση άλλων δυνατοτήτων σε σχέση με αγορά προϊόντων αγροτικών από τα κρατικά σούπερ μάρκετ της Βενεζουέλας εκείνο τον καιρό», είχε αναφέρει σε ραδιοφωνική συνέντευξή του.
Μόνο που ο Αλέξης Τσίπρας είχε ήδη «μπορέσει» να επισκεφθεί τη χώρα, μόλις λίγους μήνες πριν από τον Αύγουστο του 2013, στα πλαίσια της ιδεολογικής συγγένειάς του με τον κυβερνώντα τσαβισμό: ήταν εκεί τον Μάρτιο του 2013 στην κηδεία του «κομαντάντε»-επαναστάτη Ούγκο Τσάβες Φρίας, στο Καράκας. Οπότε προς τι η διερεύνηση περί επίσκεψης Τσίπρα, για την οποία έκανε λόγο στη συνέντευξή του ο Νίκος Παππάς, όταν ήδη ο αρχηγός του ΣΥΡΙΖΑ είχε ήδη βρεθεί στη χώρα και μάλιστα σε απόσταση μόλις λίγων μηνών;
Ο Παππάς και το ΑΚΕΛ
Τα ερωτήματα, φυσικά, δεν εξαντλούνται στα παραπάνω. Ο τότε υπουργός Επικρατείας απέφυγε να αναφερθεί σε οποιαδήποτε σχέση μπορεί να είχε με τον Αρτέμη Αρτεμίου. Δεν είπε, για παράδειγμα, ότι είναι γνωστοί ή ότι έχουν κάποια σχέση λόγω ΑΚΕΛ. Και ας είχε συναντηθεί μαζί του τον Μάιο του 2016 σε καφέ της Λευκωσίας, εκεί που είχε συναντήσει και τον Σάμπι Μιωνή, έξι μήνες πριν από την αποκάλυψη ότι ο κύπριος δικηγόρος που συνδεόταν με τρεις offshore από τα Panama Papers επισκέφθηκε το Μαξίμου.
Η συνάντηση των κ.κ. Παππά – Αρτεμίου πραγματοποιήθηκε στις 21 Μαϊου 2016, μόλις μερικές ημέρες μετά την δημοσιοποίηση του συνόλου των στοιχείων για τις συνδέσεις μεταξύ φυσικών προσώπων και υπεράκτιων εταιρειών στα Έγγραφα του Παναμά. Σε αυτά φαινόταν για πρώτη φορά ότι η Alicium Limited, με έδρα τις Σεϋχέλλες, και οι Pizzazz Ltd και Elazzoulian Ltd, με έδρα τις Βρετανικές Παρθένους Νήσους, συνδέονταν με την Κύπρο και τον Αρτέμη Αρτεμίου. Στις δημοσιεύσεις που είχαν προηγηθεί τον Απρίλιο από τα περισσότερα από 100 μέσα ενημέρωσης στον πλανήτη που συμμετείχαν στην δημοσιογραφική έρευνα, δεν είχε μνημονευθεί η ύπαρξη των προαναφερόμενων offshore ούτε το όνομα του κύπριου δικηγόρου. Όμως με τη δημοσιοποίηση του συνόλου των στοιχείων των συνδέσεων των προσώπων και των υπεράκτιων εταιρειών από το ICIJ.org μπορούσαν πλέον να δουν όλοι τη σχέση.
Η σύνδεση του κ. Αρτεμίου με αυτές τις offshore ήταν τότε σχετικά πρόσφατη: την Alicium την είχε αναλάβει σχεδόν ένα χρόνο πριν, τον Απρίλιο του 2015, δύο μήνες μετά την πρώτη επί κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ επίσκεψη Τσίπρα – Παππά στην Κύπρο, όταν ο τελευταίος είχε συναντηθεί με φυλακισμένο για υπεξαίρεση στέλεχος του ΑΚΕΛ, την παράταξη με την οποία συνδέεται ο Αρτέμης Αρτεμίου και ο συνεργάτης του στο δικηγορικό γραφείο Λάμπρος Πιερή.
Ακόμα πιο πρόσφατη ήταν η σύνδεση του κύπριου δικηγόρου με τις Pizzazz και Elazzoulian, τις οποίες ανέλαβε το γραφείο του στα μέσα με τέλη Οκτωβρίου 2015, μόλις λίγες εβδομάδες μετά τον διορισμό της β’ κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ στις 23 Σεπτεμβρίου.
Μια ακόμη σύμπτωση
Μήπως τελικά οι χρονικές συμπτώσεις παραείναι πολλές;
Το in.gr απέκτησε πρόσβαση σε αδημοσίευτα στοιχεία των Panama Papers και αποκαλύπτει άλλη μία τέτοια «σύμπτωση»: την περίοδο μετά την εκλογή του ΣΥΡΙΖΑ τον Σεπτέμβριο το γραφείο Αρτεμίου απέστειλε μήνυμα στην Mossack Fonseca, την παναμέζικη νομική εταιρεία απ’ όπου διέρρευσαν τα Έγγραφα του Παναμά, ζητώντας προσφορές για τη σύσταση offshore εταιρειών και το άνοιγμα τραπεζικών λογαριασμών όχι σε έναν ή δύο φορολογικούς παραδείσους αλλά σε περισσότερους από δέκα.
Το mail και προς τον Αρτεμίου
Συγκεκριμένα, στις 23 Οκτωβρίου 2015 υπάλληλος του δικηγορικού γραφείου έστειλε στα κεντρικά της Mossack Fonseca ηλεκτρονικό μήνυμα, το οποίο κοινοποιείται και στον Αρτέμη Αρτεμίου, στο οποίο αναφέρει:
Αγαπητοί κύριοι,
Θα επιθυμούσαμε να μας στείλετε προσφορές για την εγγραφή εταιρείας και το άνοιγμα τραπεζικού λογαριασμού στα ακόλουθα κράτη.
– Μπελίζ
– Βρετανικές Παρθένοι Νήσοι
– Βρετανική Αγκουίλα
– Κόστα Ρίκα
– Χονγκ Κονγκ
– Νεβάδα (ΗΠΑ)
– Νέα Ζηλανδία
– Παναμάς
– Ρας Αλ Καϊμά (Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα)
– Σαμόα
– Σεϋχέλλες
– Μπαχάμες
– Ουαϊόμινγκ (ΗΠΑ)
Σημειώνεται ότι όλα τα παραπάνω κράτη και περιοχές έχουν ευνοϊκή φορολογική νομοθεσία, ενώ αρκετά από αυτά θεωρούνται άβατο μυστικότητας όσον αφορά τους πραγματικούς ιδιοκτήτες/δικαιούχους των εταιρειών που συστήνονται εκεί.
Από τα διαθέσιμα στοιχεία στα Panama Papers φαίνεται ότι ο υπάλληλος που έστειλε το συγκεκριμένο μήνυμα έλαβε απάντηση για την περίπτωση της Βρετανικής Αγκουίλα και ότι εκκρεμούσαν οι υπόλοιπες προσφορές. Στα στοιχεία δεν φαίνεται αν προχώρησε η διαδικασία για τη σύσταση offshore.
Όταν απέστειλε το συγκεκριμένο μήνυμα για τις προσφορές το γραφείο Αρτεμίου είχε μόλις αποκτήσει τη διαχείριση των Pizzazz και Elazzoulian, στις οποίες ως πραγματικοί δικαιούχοι είχαν δηλωθεί ο Αρτέμης Αρτεμίου και άλλα μέλη της δικηγορικής εταιρείας, όπως ο Λάμπρος Πιερή και ο Σωτηράκης Παναγιώτου. Στην Alicium ως πραγματικός δικαιούχος φαινόταν μόνο ο κ. Αρτεμίου.
Οι τρεις offshore
Τον Οκτώβριο του 2016, όταν αποκαλύφθηκε ότι ο κ. Αρτεμίου επισκέφθηκε το Μέγαρο Μαξίμου και είχε συνταξιδέψει με τον Νίκο Παππά στην Βενεζουέλα, με ανακοίνωσή του ο κύπριος δικηγόρος ανάμεσα σε άλλα ανέφερε ότι οι τρεις offshore «συστάθηκαν και λειτουργούν για λογαριασμό πελατών μας που δεν είναι πολιτικώς εκτεθειμένα πρόσωπα στην Κύπρο ή στην Ελλάδα». Ωστόσο, μία νέα διαρροή, το καλοκαίρι του 2018, περιελάμβανε έγγραφo που έδειχνε ότι ο κ. Αρτεμίου είχε δηλώσει ενυπογράφως ότι είναι ο πραγματικός δικαιούχος της Alicium, ενώ σε αρχεία της ίδια διαρροής το όνομά του μαζί με αυτά των συνεργατών του είχαν καταχωριστεί ως πραγματικών ιδιοκτητών των άλλων δύο offshore. Στοιχεία, τα οποία έρχονται σε αντίθεση με τα όσα ανέφερε ο κ. Αρτεμίου στην ανακοίνωσή του το 2016 περί «πελατών» και δείχνουν την μεγάλη προσπάθεια απόκρυψης των προσώπων που βρίσκονται πίσω από τις offshore.
Οι διεθνείς κανονισμοί για το ξέπλυμα χρήματος απαιτούν από τις εταιρείες που διαχειρίζονται offshore να γνωρίζουν τα στοιχεία των πραγματικών ιδιοκτητών έτσι ώστε όταν αυτά ζητηθούν από τις αρχές να γίνονται αμέσως διαθέσιμα. Στην περίπτωση των τριών υπεράκτιων εταιρειών, με την Mossack Fonseca να τηρεί εγγραφές ότι έχουν ως πραγματικούς δικαιούχους τον κ. Αρτεμίου και μέλη του γραφείου του, ενώ ο ίδιος ο κύπριος δικηγόρος αναφέρει σε δημόσια ανακοίνωσή του ότι συστάθηκαν και λειτουργούσαν για λογαριασμό πελατών του… ε,μάλλον τότε αυτοί οι κανονισμοί δεν φαίνεται να έχουν τηρηθεί.