Για τέταρτο σερί «ξενύχτι» ετοιμάζονται οι ηγέτες της ΕΕ στη Σύνοδο Κορυφής, αφού μετά την παρουσίαση της νέας πρότασης του Προέδρου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, ξεκίνησε η ολομέλεια σε μία προσπάθεια να υπάρξει συμφωνία για το Ταμείο Ανάκαμψης και τον επταετή προϋπολογισμό της ΕΕ.

Στέλνω την τελική πρόταση στους «27» δήλωσε ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ, μιλώντας για προϊόν σκληρής δουλειάς όλων των ηγετών και των ομάδων τους.

Η νέα πρόταση (δείτε αναλυτικά παρακάτω) προβλέπει ψαλίδισμα στα 390 δισ. ευρώ του ποσού που θα δοθεί μέσω επιχορηγήσεων και αύξηση στα 360 δισ. ευρώ του ποσού που θα διατίθεται μέσω δανείων. Επίσης αυξάνονται οι επιστροφές εισφορών (rebates) για τους «φειδωλούς», και μειώνονται τα ποσά για ευρωπαϊκά προγράμματα μερικά εκ των οποίων θεωρούνται σημαντικά για την Ελλάδα.

Αν και ο Σαρλ Μισέλ εξέφρασε την αισιοδοξία του ότι αυτή η τελική πρόταση μπορεί να εξασφαλίσει μια συμφωνία τα εμπόδια και οι αντιρρήσεις παραμένουν πολλές και έντονες. Πολλοί είναι οι ηγέτες που αντιδρούν στις περικοπές του ευρωπαϊκού προϋπολογισμού μιλώντας για ψαλίδι στο ευρωπαϊκό όραμα.

Χαρακτηριστική η επισήμανση του Ιταλού πρωθυπουργού Τζουζέπε Κόντε που έχει συγκρουστεί κατά τη διάρκεια αυτών των τεσσάρων ημερών πολλές φορές με τον αρχηγό του μπλοκ των «φειδωλών» τον Ολλανδό Μαρκ Ρούτε.

Ο Τζουζέπε Κόντε υπογράμμισε ότι «εξήγησε πως πρέπει να τεθεί ένα όριο, για την αξιοπρέπεια της Ιταλίας και των άλλων χωρών», διότι «αν το σχέδιο για το Ταμείο Ανάκαμψης γεμίσει εμπόδια, τα οποία ακυρώνουν την αποτελεσματικότητά του, αχρηστεύεται».

«Προσφέρουμε μια ευρωπαϊκή απάντηση, δεν μπορούμε μόνον να ομφαλοσκοπούμε, ο καθένας μέσα στα εθνικά του όρια», τόνισε ακόμη ο Ιταλός πρωθυπουργός.

Μισέλ: Πιθανή η συμφωνία

Ο Σαρλ Μισέλ, που μετρά στο κρίσιμο αυτό τετραήμερο αμέτρητες ώρες παρασκηνιακών διαβουλεύσεων, εισερχόμενος στη Σύνοδο, που ξεκίνησε πάλι με καθυστέρηση, δήλωσε πεπεισμένος ότι παρά τις δυσκολίες που ακόμη υπάρχουν «μια συμφωνία είναι πιθανή».

«Θα στείλω τη νέα πρόταση σε όλους τους αρχηγούς. Έχουμε εργαστεί πολύ σκληρά κι αυτή η πρόταση είναι αποτέλεσμα πολύ σκληρής δουλειάς όλων των ηγετών και των ομάδων τους. Ξέρω ότι τα τελευταία βήματα είναι πάντα τα πιο δύσκολα, αλλά είμαι πεπεισμένος ότι μία συμφωνία είναι πιθανή», σημείωσε ο Σαρλ Μισέλ.

Η τελική πρόταση

Στην τελική πρόταση ψαλιδίζεται στα 390 δισ. ευρώ το ποσό για επιχορηγήσεις και αυξάνεται στα 360 δισ. ευρώ το ποσό που θα διατίθεται μέσω δανείων. Το συνολικό ποσό του Ταμείου Ανάκαμψης παραμένει στα 750 δισ. ευρώ.

Η ισχύς του Ταμείου θα είναι τριετής. Το βασικό εργαλείο του Ταμείου (Recovery and Resilience Faciility) αυξάνεται από τα 625 στα 672,5 δισ. ευρώ, ενώ αντίθετα το React EU μειώνεται στα 47,5 δισ. ευρώ.

Παράλληλα, δραστική μείωση προβλέπεται για το Ταμείο Δίκαιης Μετάβασης, από τα 32,5 στα 10 δισ. ευρώ, ενώ μειώνονται περαιτέρω οι πόροι για το InvestEU, την αγροτική ανάπτυξη, την πολιτική γειτονίας και περιφερειακής αρωγής.

Αναλυτικά τα ποσά διαμορφώνονται ως εξής:

♦ Recovery and Resilience Facility (RRF) 672,5 δισ εκ των οποίων 360 δισ. δάνεια και 312,5 δισ. επιχορηγήσεις

• Συμπλήρωμα συνοχής: 47,5 δισ.

♦ Horizon Europe: 5 δισ.

♦ InvestEU: 2,1 δισ.

♦ Αγροτική Ανάπτυξη: 7,5 δισ.

♦ Ταμείο Δίκαιης Μετάβασης (JTF): 10 δισ.

♦ RescEU: 1,9 δισ.

♦ NDICI: 3,5 δισ.

Σύνολο: 750 δισ.

Ο ευρωπαϊκός προϋπολογισμός παραμένει στα 1,074 τρισ. ευρώ, με 5 δισ. ευρώ εκτός οροφής για το Αποθεματικό Ταμείο του Brexit. Ωστόσο, οι επιστροφές εισφορών (rebates) για τους «φειδωλούς» αυξάνονται σημαντικά. Ενδεικτικά, από 1,576 δισ. σε 1,921 δισ. για την Ολλανδία και από 237 σε 565 εκατ. για την Αυστρία.

Ειδικότερα, σύμφωνα με την πρόταση που παρέλαβαν οι εθνικές αντιπροσωπείες και περιήλθε στην κατοχή του ΚΥΠΕ, προβλέπεται ότι το συνολικό ποσό του ΠΔΠ 2021-27 είναι 1.074,3 δισεκατομμύρια ευρώ.

«Για το NGEU, η Κομισιόν θα εξουσιοδοτηθεί με την απόφαση για τους ιδίους πόρους να δανείζεται κεφάλαια στις κεφαλαιαγορές για λογαριασμό της Ένωσης έως το ποσό των 750 δισεκατομμυρίων ευρώ σε τιμές 2018. Η νέα καθαρή δανειοληπτική δραστηριότητα θα σταματήσει το αργότερο στα τέλη του 2026. Η Ένωση θα χρησιμοποιήσει τα κεφάλαια που δανείστηκε στις κεφαλαιαγορές με μοναδικό σκοπό την αντιμετώπιση των συνεπειών της κρίσης COVID-19».

» Τα κεφάλαια μπορούν να χρησιμοποιηθούν για δάνεια ύψους 360 δισεκατομμυρίων ευρώ σε τιμές 2018 και για επιχορηγήσεις έως 390 δισεκατομμύρια ευρώ σε τιμές 2018.»

» Τα σχέδια αποκατάστασης και ανθεκτικότητας αξιολογούνται από την Κομισιόν εντός δύο μηνών από την υποβολή», αναφέρεται και σημειώνεται ότι «η αξιολόγηση των σχεδίων αποκατάστασης και ανθεκτικότητας εγκρίνεται από το Συμβούλιο, με ειδική πλειοψηφία μετά από πρόταση της Κομισιόν, μέσω εκτελεστικής πράξης την οποία το Συμβούλιο θα προσπαθήσει να εγκρίνει εντός 4 εβδομάδων από την πρόταση».

» Η θετική αξιολόγηση των αιτήσεων πληρωμής θα υπόκειται στην ικανοποιητική εκπλήρωση των σχετικών ορόσημων και στόχων».

» Η Κομισιόν θα ζητά τη γνώμη της Οικονομικής και Δημοσιονομικής Επιτροπής σχετικά με την ικανοποιητική εκπλήρωση των σχετικών ορόσημων και στόχων. Η Οικονομική και Δημοσιονομική Επιτροπή θα προσπαθεί να επιτύχει συναίνεση. Εάν, κατ ‘εξαίρεση, ένα ή περισσότερα κράτη μέλη θεωρούν ότι υπάρχουν σοβαρές αποκλίσεις από την ικανοποιητική εκπλήρωση των σχετικών ορόσημων και στόχων, μπορούν να ζητήσουν από τον Πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου να παραπέμψει το θέμα στο επόμενο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο».

«Η Κομισιόν θα εκδίδει απόφαση σχετικά με την αξιολόγηση της ικανοποιητικής εκπλήρωσης των σχετικών ορόσημων και στόχων και για την έγκριση πληρωμών σύμφωνα με τη διαδικασία εξέτασης».

» Εάν το ζήτημα παραπεμφθεί στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, δεν θα ληφθεί απόφαση της Κομισιόν σχετικά με την ικανοποιητική εκπλήρωση των ορόσημων και των στόχων και για την έγκριση πληρωμών έως ότου το επόμενο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο συζητήσει αποφασιστικά το θέμα. Η διαδικασία αυτή δεν πρέπει να διαρκέσει περισσότερο από τρεις μήνες αφότου η Κομισιόν ζητά τη γνώμη της Οικονομικής και Δημοσιονομικής Επιτροπής»

Πυρετός διαβουλεύσεων

Η νέα καθυστέρηση στην έναρξη της συνεδρίασης των «27» αλλά και τις συνεχιζόμενες διαβουλεύσεις του Σαρλ Μισελ στο περιθώριο με κάθε πιθανή σύνθεση, αποδεικνύει ότι ακόμη παραμένουν αγκάθια που πρέπει να ξεπεραστούν κατά τη συνεδρίαση των 27 ηγετών και αργότερα στο δείπνο.

Στο πλαίσιο των προπαρασκευαστικών συναντήσεων ο Έλληνας πρωθυπουργός συμμετείχε σε νέα σύσκεψη με την Καγκελάριο της Γερμανίας, Άγγελα Μέρκελ, τον Πρόεδρο της Γαλλίας, Εμανουέλ Μακρόν και τους πρωθυπουργούς της Ιταλίας Κόντε, της Ισπανίας, Σάντσεθ και της Πορτογαλίας, Κόστα.

Όπως αναφέρουν κυβερνητικές πηγές πρόκειται για την τελευταία από μια σειρά διαβουλεύσεων που έγιναν τις τελευταίες ώρες.