Ωρες αγωνίας έζησαν χθες για πολλές ώρες οι κάτοικοι του Καστελόριζου και μαζί όλοι οι Ελληνες, μετά την προκλητική απόφαση της Τουρκίας να ανακοινώσει έρευνες ανοικτά του νησιού κι εντός της ελληνικής ΑΟΖ.
Τα υπουργεία Εξωτερικών και Αμυνας και κυρίως οι Ενοπλες Δυνάμεις βρίσκονται από χθες σε διαρκή ετοιμότητα καθώς κανείς δεν γνωρίζει τις προθέσεις της Αγκυρας.
Με το Ορους Ρέιτς να είναι έτοιμο να πλεύσει στο Καστελόριζο και τουλάχιστον 22 τουρκικά σκάφη να βρίσκονται σε ετοιμότητα, για να βγουν στο Αιγαίο κανείς δεν μπορεί να εφυσυχάζει.
Ωστόσο, ακόμη κι αν δεν υπάρξει κάποια επικίνδυνη εμπλοκή, είναι γεγονός ότι η Τουρκία δοκιμάζει τις αντοχές της Ελλάδας και ρισκάρει ένα «θερμό επεισόδιο» που κανείς δεν ξέρει που θα καταλήξει.
Αν και διπλωματικές πηγές, με ψύχραιμο τρόπο στέλνουν μηνύματα προς την Αγκυρα και τη διεθνή κοινότητα, αυτό που φοβίζει και πάλι είναι η στάση των ΗΠΑ.
Το Στέιτ Ντιπάρτμεντ αν και κάλεσε την Αγκυρα να σταματήσει τις ερευνητικές δραστηριότητες και της προκλήσεις της, μίλησε για αμφισβητούμενα νερά.
«Οι Ηνωμένες Πολιτείες γνωρίζουν ότι η Τουρκία έχει εκδώσει μια Navtex για έρευνα σε αμφισβητούμενα ύδατα στην Ανατολική Μεσόγειο. Καλούμε τις τουρκικές αρχές να σταματήσουν τυχόν σχέδια που έχουν για επιχειρήσεις και να αποφύγουν κινήσεις που θα αυξήσουν τις εντάσεις στην περιοχή» σημείωσε ο εκπρόσωπος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ.
Φράση ιδιαίτερα βαριά και ανησυχητική διότι επί της ουσίας η Ουάσιγκτον υιοθετεί τις προκλητικές θεωρίες της Τουρκίας και ανοίγει συζήτηση για «γκρίζες» ζώνες.
Δεν είναι λίγοι εκείνοι που πιστεύουν ότι οι Τούρκοι δοκιμάζουν τις αντοχές της Ελλάδας και στήνουν σκηνικό πολέμου θέλοντας να «σύρουν» τη χώρα μας σε διαπραγμάτευση επί όλων των θεμάτων και με «χωροφύλακα» τους Αμερικανούς.
Η αμερικανική κυβέρνηση δεν έχει πρόβλημα να παίξει ενεργό ρόλο στην περιοχή μιας και οι επικείμενες εκλογές θα παγώσουν από τον Σεπτέμβριο τη διπλωματική της δραστηριότητα. Οπότε μόνο μέσα στο καλοκαίρι θα μπορούσαν να έχουν ρόλο και να διαμεσολαβήσουν.
Από το φθινόπωρο και μέχρι τις εκλογές του Νοεμβρίου παρατηρείται πάντα ένα κενό στην αμερικανική διπλωματία που επίσης θα μπορούσαν να εκμεταλλευτούν οι Τούρκοι.
Σε κάθε περίπτωση τα επόμενα 24ωρα είναι εξαιρετικά κρίσιμα για τις εξελίξεις στο Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο.
Μην ξεχνάμε ότι μεθαύριο ο Ερντογάν θα στήσει ισλαμικό σόου στην Αγία Σοφία ενώ θα συνεχίσει τις προκλητικές δηλώσεις για το «δικαίωμα» να κάνουν έρευνες στην ΑΟΖ του Καστελορίζου.
Από χθες η ελληνική κυβέρνηση αντιμετώπισε με ψυχραιμία τα γεγονότα, χωρίς κραυγές κι έλλειψη αυτοκυριαρχίας. Ωστόσο, γνωρίζουν όλοι, και οι Ενοπλες Δυνάμεις είναι έτοιμες, ότι αν υπάρξει πρόκληση από την Τουρκία δεν θα διστάσουν να εμπλακούν.
Αφήνοντας τις εθνικιστικές κραυγές και τους «πολεμιστές» του facebook, στο Μαξίμου και το ΥΠΕΞ γνωρίζουν ότι χρειάζονται πολύ λεπτές διπλωματικές κινήσεις.
Αλλά και μηνύματα προς όλες τις κατευθύνσεις για το παιχνίδι με τη φωτιά που ανοίγουν κατακαλόκαιρα οι Τούρκοι.
Κυρίως η διεθνοποίηση της νέας πρόκλησης αλλά και η απόδειξη ότι ο ελληνικός στρατός είναι σε απόλυτο ετοιμότητα για οτιδήποτε γίνει.
Τα παιχνίδια πολέμου ενδεχομένως να συνεχιστούν, κάνοντας έτσι πιο επικίνδυνη την κατάσταση αφού ένα πολεμικό επεισόδιο θα μπορούσε να γίνει ακόμη κι από ένα λάθος.
Ειδικά όταν συγκεντρώνονται πλοία και αεροσκάφη σε ένα σημείο.
Επικοινωνία Παναγιωτόπουλου με τον Αμερικανό υπουργό Άμυνας
Αξίζει να σημειωθεί ότι νωρίτερα, ο υπουργός Εθνικής Άμυνας, Νίκος Παναγιωτόπουλος, είχε σήμερα το απόγευμα τηλεφωνική επικοινωνία με τον υπουργό Άμυνας των ΗΠΑ, Μαρκ Έσπερ, η οποία ήταν προγραμματισμένη μετά την προσωρινή αναβολή της επίσκεψης του ΥΕΘΑ στην Ουάσινγκτον.
Κίνηση ναυτικών μονάδων
Σύμφωνα με την σχετική ανακοίνωση του υπουργείου Εθνικής Άμυνας, κατά τη διάρκεια της συνομιλίας τους ο Έλληνας υπουργός, αρχικά, ενημέρωσε τον Αμερικανό ομόλογο του για τις τρέχουσες εξελίξεις στην περιοχή νότια και ανατολικά του Καστελόριζου, όπου η Τουρκία ανακοίνωσε ότι προτίθεται να διεξάγει έρευνες σε περιοχή που περιλαμβάνει και την ελληνική υφαλοκρηπίδα.
Ο κ. Παναγιωτόπουλος παρουσίασε την κατάσταση που διαμορφώνεται με την κίνηση ναυτικών μονάδων στην περιοχή και υπογράμμισε ότι η Ελλάδα είναι αποφασισμένη να προασπίσει τα κυριαρχικά της δικαιώματα, εφόσον τούτο απαιτηθεί.
Εμβάθυνση διμερούς συνεργασίας
Πέραν της ανταλλαγής απόψεων για τις εξελίξεις στην Ανατολική Μεσόγειο συζητήθηκαν οι νέες προοπτικές και ευκαιρίες που δημιουργεί η υπογραφή του Πρωτοκόλλου τροποποίησης της Συμφωνίας Αμοιβαίας Αμυντικής Συνεργασίας (MDCA) μεταξύ των δύο χωρών, για την περαιτέρω εμβάθυνση της στρατηγικής συνεργασίας τους στον αμυντικό και αμυντικό-τεχνικό τομέα.
Ειδικότερα, επιβεβαιώθηκε η σημασία της διμερούς συνεργασίας για την ασφάλεια και την σταθερότητα στην ευρύτερη περιοχή και αναγνωρίστηκε η συνεισφορά της Ελλάδας ως ισχυρού συμμάχου στο ΝΑΤΟ και πυλώνα σταθερότητας στην ευρύτερη περιοχή.
Επιπλέον, ο κ. Παναγιωτόπουλος αναφέρθηκε στις πρωτοβουλίες της Ελλάδας για ανάπτυξη τριμερών σχημάτων αμυντικής περιφερειακής συνεργασίας με χώρες της Ανατολικής Μεσογείου, με στόχο την ασφάλεια, τη σταθερότητα και την ευημερία των χωρών της περιοχής.
Σαφές μήνυμα στην Τουρκία, αναφορικά με την προκλητική Navtex της Άγκυρας, για έρευνες ανοικτά του Καστελόριζου, έστειλε το ΥΠΕΞ το βράδυ της Τρίτης.
Σύμφωνα με ανακοίνωση του ελληνικού υπουργείου Εξωτερικών, η Ελληνική Πρεσβεία στην Άγκυρα έχει ήδη προβεί σε διάβημα διαμαρτυρίας στο τουρκικό Υπουργείο Εξωτερικών, ενώ ταυτόχρονα έχουν θέσει το θέμα σε ΕΕ, ΝΑΤΟ και ΟΗΕ.
Υπενθυμίζεται πως ήδη έχει παρέμβει και το αμερικανικό Στέιτ Ντιπάρτμεντ, το οποίο καλεί την Τουρκία να σταματήσει τα συγκεκριμένα σχέδια για έρευνες. Ενώ σαφές μήνυμα στην Άγκυρα έστειλε και ο Κυριάκος Μητσοτάκης, ο οποίος κατά την ομιλία του στην εκδήλωση της Βουλής των Ελλήνων για την παραχώρηση των παλαιών φυλακών στον Δήμο Ωρωπού με σκοπό την ίδρυση «Κέντρου Ιστορίας, Δημοκρατίας και Δομών Πολιτισμού», είπε πως η Ελλάδα απαντάει στις προκλήσεις με εθνική ενότητα.
Η ανακοίνωση του ΥΠΕΞ:
«Η σημερινή αναγγελία τουρκικών ερευνών σε τμήμα ελληνικής υφαλοκρηπίδας με νέα παράνομη τουρκική Navtex συνιστά κλιμάκωση της έντασης στην περιοχή.
Καταδεικνύει την εμμονή της Τουρκίας στην παραβατικότητα και την απόλυτη περιφρόνηση, από πλευράς της, του Διεθνούς Δικαίου, του Διεθνούς Δικαίου της Θάλασσας, των κανόνων καλής γειτονίας, καθώς και των προτροπών της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Η Πρεσβεία μας στην Άγκυρα έχει ήδη προβεί σε διάβημα διαμαρτυρίας στο τουρκικό Υπουργείο Εξωτερικών, ενώ οι αρχές μας έχουν ήδη εγείρει το θέμα στην ΕΕ, στο ΝΑΤΟ και στον ΟΗΕ, καθώς και στις πρωτεύουσες των μονίμων μελών του ΣΑΗΕ.
Καλούμε την Τουρκία να τερματίσει άμεσα τις παράνομες ενέργειές της που παραβιάζουν κυριαρχικά μας δικαιώματα και υπονομεύουν την ειρήνη και την ασφάλεια στην περιοχή.
Ο μόνος δρόμος για τη σταθερότητα στην περιοχή είναι ο σεβασμός της διεθνούς νομιμότητας».
Μητσοτάκης: Απαντάμε στις προκλήσεις με εθνική ενότητα
Ακόμα, έμμεσες αναφορές στις τουρκικές προκλήσεις έκανε ο Κυριάκος Μητσοτάκης κατά την ομιλία του στην εκδήλωση της Βουλής των Ελλήνων για την παραχώρηση των παλαιών φυλακών στον Δήμο Ωρωπού με σκοπό την ίδρυση «Κέντρου Ιστορίας, Δημοκρατίας και Δομών Πολιτισμού».
«Οι προκλήσεις δεν περιορίζονται μόνο στην οικονομία» είπε ο κ. Μητσοτάκης και συμπλήρωσε ότι το διεθνές περιβάλλον είναι ασταθές, καθώς «φροντίζουν να το φορτίζουν οι γείτονες».
Και ο κ. Μητσοτάκης συμπλήρωσε: «Είμαστε σίγουροι για τις δυνάμεις μας και τους συμμάχους μας. Έχουμε αυτοπεποίθηση στο δίκιο μας. Η εθνική ενότητα αποτελεί παρακαταθήκη για τις προκλήσεις της εξωτερικής πολιτικής».