Γιγαντώνουν οι ΗΠΑ την παρουσία και τον ρόλο τους στον ενεργειακό χάρτη της Νοτιοανατολικής Μεσογείου μετά την εξαγορά της μεσαίας αμερικανικής πετρελαϊκής Noble Energy από τον κολοσσό της Καλιφόρνιας στην εκμετάλλευση υδρογονανθράκων και στη διύλιση Chevron.
Το deal που ανακοινώθηκε από τη Chevron – εξαγοράζει τη Noble Energy έναντι 5 δισ. δολαρίων και συμπεριλαμβανομένων των χρεών το τίμημα ανέρχεται στα 13 δισ. δολάρια – φέρνει τον δεύτερο αμερικανικό πετρελαϊκό γίγαντα στην εύθραυστη περιοχή της Μεσογείου. Η πρώτη που έχει εδραιωμένη παρουσία είναι η ExxonMobil και ο ερχομός της Chevron, σύμφωνα με αναλυτές, φανερώνει αν μη τι άλλο τις διαθέσεις της Ουάσιγκτον να κυριαρχήσει και να καθορίσει τις οικονομικές και γεωπολιτικές εξελίξεις που σχετίζονται με τις μεγάλες ανακαλύψεις κοιτασμάτων φυσικού αερίου.
Η κίνηση της Chevron με τα τεράστια βεβαιωμένα αποθέματα ισοδύναμου πετρελαίου (11,4 δισ. βαρέλια το 2019) επηρεάζει άμεσα την Κύπρο και την Ελλάδα και ιδίως τις πρωτοβουλίες που έχουν αναλάβει οι δύο χώρες για την έρευνα του ορυκτού τους πλούτου αλλά και για τη διαμετακόμιση, μέσω αγωγών και σταθμών υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG), ποσοτήτων φυσικού αερίου προς την Ευρώπη.
Η Noble Energy ήταν εκείνη που έφερε στο φως, ανατρέποντας όλα τα δεδομένα της εποχής για τους υδρογονάνθρακες, το κοίτασμα «Λεβιάθαν» στο Ισραήλ με απολήψιμα αποθέματα 22 τρισ. κυβικών ποδιών, αλλά και το «Ταμάρ» με 7,1 τρισ. κυβικά πόδια. Η ίδια εταιρεία μαζί με τη Shell και την ισραηλινή Delek είναι διαχειριστής του Οικοπέδου 12 («Αφροδίτη») στην Κύπρο, το οποίο εκτιμάται ότι έχει αποθέματα της τάξης των 4,5 τρισ. κυβικών ποδιών φυσικού αερίου.
Αρα η Chevron με την εξαγορά όχι απλώς μπαίνει στη Νοτιοανατολική Μεσόγειο αλλά είναι και κυρίαρχος του παιχνιδιού που είναι σε εξέλιξη για την αξιοποίηση των ποσοτήτων.
Μέσα σε μια περιοχή στην οποία η τουρκική προκλητικότητα δυναμώνει στο σκέλος των ερευνών πετρελαίου και φυσικού αερίου, η νεοεισερχόμενη αμερικανική εταιρεία έχει τον πρώτο λόγο και ως προς το επενδυτικό σχέδιο του αγωγού EastMed, τον οποίο προωθούν το Ισραήλ, η Κύπρος και η Ελλάδα για τη μεταφορά ποσοτήτων φυσικού αερίου από το «Λεβιάθαν» και τα κοιτάσματα της κυπριακής ΑΟΖ προς την Ευρώπη.
Μια επίσης πτυχή που σημειώνουν αναλυτές είναι ότι η Chevron μπαίνει στα χωράφια της επίσης αμερικανικής – αλλά ανταγωνίστριάς της – ExxonMobil. Η δεύτερη με την Qatar Petroleum ανακάλυψε το κοίτασμα «Γλαύκος» στην Κύπρο με εκτιμήσεις για αποθέματα 5-8 τρισ. κυβικών ποδιών φυσικού αερίου, ενώ η ExxonMobil συμμετέχει με τη γαλλική Total και τα Ελληνικά Πετρέλαια στην κοινοπραξία που ανέλαβε τις έρευνες στις δύο παραχωρήσεις «Νοτιοδυτικά» και «Δυτικά» της Κρήτης. Επίσης πρόσφατα ανέλαβε και τις έρευνες στο μεγαλύτερο μέρος των θαλάσσιων παραχωρήσεων της Αιγύπτου.
Η εξαγορά της Chevron μάλλον αιφνιδίασε τον πολιτικό κόσμο της Κύπρου. Το υπουργείο Ενέργειας τόνισε ότι «πρόκειται ασφαλώς για εξέλιξη που ενδεχομένως να επηρεάσει την ανάπτυξη του κοιτάσματος “Αφροδίτη”», ενώ η υπουργός Νατάσα Πηλείδου θα επιδιώξει να συνομιλήσει με τους διευθύνοντες συμβούλους των Chevron και Noble Energy προκειμένου να ενημερωθεί από πρώτο χέρι για την τύχη του Οικοπέδου 12.