Κατακόρυφη αύξηση των αντιιικών φαρμάκων με προεξέχουσα την υδροξυχλωροκίνη κατά 387% (!) καταγράφηκε κατά την πρώτη φάση της πανδημίας του κορωνοϊού στην Αττική.

Η υδροξυχλωροκίνη, που χρησιμοποιείται για παθήσεις όπως η ρευματοειδής αρθρίτιδα, πέρυσι (το 2019) αλλά και τις προηγούμενες χρονιές είχε πολύ μικρές καταγραφές, ενώ υπήρχαν και χρονιές που ήταν μη ανιχνεύσιμη! Φέτος όμως, με όλον τον ντόρο που έχει προκληθεί με το κατά πόσο είναι ή όχι αποτελεσματική για την αντιμετώπιση του κορωνοϊού, η κατανάλωσή της εκτοξεύτηκε στα ύψη…

Το ίδιο διάστημα, αύξηση σημείωσαν τα αντιβιοτικά – με τη μεγαλύτερη να καταγράφεται για την αζιθρομυκίνη (ποσοστό 36%). Παράλληλα, καταγράφηκε μείωση για τα αντιυπερτασικά φάρμακα και τα μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη, που ενοχοποιήθηκαν ως συνηγορούντα για κακή τροπή της νόσου.

Τα προαναφερόμενα στοιχεία δεν προήλθαν από στατιστική ανάλυση των πωλήσεων, αλλά από την ανάλυση των λυμάτων. Ναι, καλά διαβάσατε, από τα λύματα. Διότι, όπως λένε οι ειδικοί, «η αλήθεια δεν μπορεί να κρυφτεί από τα λύματα…».

Τα στατιστικά προέρχονται από το Εργαστήριο Αναλυτικής Χημείας του Εθνικού Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών με επικεφαλής τον καθηγητή Νικόλαο Σ. Θωμαΐδη. Η ομάδα του καθηγητή παρακολουθεί και αναλύει τα εισερχόμενα λύματα στην Ψυττάλεια εδώ και χρόνια (πάνω από 10), αναλύοντας χιλιάδες ενώσεις.

Και από τις συγκεντρώσεις τους εξάγουν συμπεράσματα για τις συνήθειες και την κατάσταση υγείας του πληθυσμού στο Λεκανοπέδιο, αλλά και πώς αυτά συνδέονται με διάφορα οικονομικά και κοινωνικά φαινόμενα, όπως η πανδημία COVID-19, η οικονομική κρίση και η ανεργία.

Από τις αναλύσεις των ειδικών, προέκυψε – και – εντυπωσιακή αύξηση των αντικαταθλιπτικών (σιταλοπράμη και βενλαφαξίνη) κατά 44% και των αγχολυτικών (λοραζεπάμη) κατά 66%. Τι σημαίνει αυτό; Σημαίνει, όπως επισημαίνει χαρακτηριστικά, ο επικεφαλής της έρευνας Νικόλαος Σ. Θωμαΐδης, «πως μετά την οικονομική κρίση τα φάρμακα αυτά ήρθαν για να μείνουν στις καθημερινές συνήθειες των κατοίκων της Αττικής».

Περισσότερη κοκαΐνη, λιγότερο ecstasy

Ενδιαφέρον παρουσιάζει η αύξηση της χρήσης κοκαΐνης (κατά 60%) και της αμφεταμίνης ενώ την ίδια ώρα μειώθηκε η χρήση του ecstasy (MDMA) κατά 38%.  Η επιδημιολογία λυμάτων είναι ένα νέο αντικείμενο της Χημείας. Επομένως τα αστικά λύματα του αποχετευτικού δικτύου δείχνουν την κατάσταση υγείας του πληθυσμού που εξυπηρετείται από το συγκεκριμένο δίκτυο, όπως επίσης και αν καταναλώνει κάποια ουσία ή εκτίθεται σε αυτή.

Για παράδειγμα, στην αρχική φάση της οικονομικής κρίσης, τα έτη 2010-2014, οι ειδικοί παρατήρησαν τη δραματική αύξηση ψυχοφαρμάκων, η οποία αποτυπώθηκε στα λύματα. Κατέγραψαν δραματική αύξηση των αντιψυχωσικών, ηρεμιστικών και υπνωτικών, όπως και αντικαταθλιπτικών.

«Πέρα από την επείγουσα παρατήρηση του SARS-COV-2 στα λύματα, υπάρχουν ένα σωρό ιοί που αν παρακολουθούνταν συστηματικά, θα μπορούσαμε να χαράξουμε αποτελεσματική εθνική πολιτική εμβολιασμών, με ξεκάθαρο υγειονομικό και οικονομικό αποτέλεσμα» αναφέρει μεταξύ άλλων ο Νικόλαος Σ. Θωμαΐδης.

Οπως επισημαίνει, τα αποτελέσματα προσδιορισμού ναρκωτικών και νέων ψυχοτρόπων ουσιών (NPS) δίνονται στο Εθνικό Κέντρο Τεκμηρίωσης και Πληροφόρησης για τα Ναρκωτικά (ΕΚΤΕΠΝ) και στο Ευρωπαϊκό Κέντρο Παρακολούθησης των Ναρκωτικών και της Τοξικομανίας (EMCDAA) για την αποτύπωση της διάδοσης της χρήσης εξαρτησιογόνων ουσιών. «Είναι ο πρώτος τομέας που η επιδημιολογία λυμάτων έχει περάσει στη νομοθεσία και τη χάραξη πολιτικής» συμπληρώνει.