Γονικές παροχές δύο ταχυτήτων εφαρμόζει πλέον η Εφορία στις περιπτώσεις που οι γονείς βοηθούν οικονομικά τα παιδιά τους. Εάν τους δώσουν χρήματα για να αγοράσουν ένα αυτοκίνητο τότε η γονική παροχή του χρηματικού ποσού φορολογείται με συντελεστή 10% και μάλιστα από το πρώτο ευρώ. Εάν όμως τα παιδιά αποκτήσουν πρώτη κατοικία με «προίκα» ο φόρος μηδενίζεται για ποσά έως 150.000 ευρώ.
Ετσι, στην περίπτωση που ο πατέρας δώσει στην κόρη του το ποσό των 5.000 ευρώ για την αγορά ενός αυτοκινήτου, τότε η συγκεκριμένη γονική παροχή θα επιβαρυνθεί με φόρο 500 ευρώ (5.000×10%). Αν όμως ο πατέρας βοηθήσει την κόρη του για να αγοράσει πρώτη κατοικία δίνοντάς της 50.000 ευρώ δεν θα επιβαρυνθεί ούτε με ένα ευρώ.
Αφορολόγητες γονικές παροχές σε χρήμα
Με τη δημοσίευση του φορολογικού νομοσχεδίου στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως ενεργοποιείται η νέα διάταξη που προβλέπει μηδενικό φόρο για χρηματικές δωρεές από γονείς προς τα παιδιά τους για αγορά πρώτης κατοικίας για ποσά έως 150.000 ευρώ και κλιμακωτούς συντελεστές από 1% έως 10% για μεγαλύτερα ποσά, όταν μέχρι τώρα χρηματικές δωρεές από γονείς προς τα παιδιά τους φορολογούνται με συντελεστή 10% και μάλιστα από το πρώτο ευρώ. Το κέρδος είναι τεράστιο. Σε μια τέτοια δωρεά 150.000 ευρώ έως τώρα ο φόρος που αναλογούσε ήταν 15.000 ευρώ, ενώ μετά τη νέα διάταξη θα είναι μηδέν. Και στο επόμενο κλιμάκιο όμως, για δωρεές χρηματικών ποσών έως 300.000 ευρώ, ο φόρος είναι συγκριτικά ελάχιστος. Από τις 30.000 ευρώ πέφτει στα 1.500 καθώς για το τμήμα της δωρεάς από 150.000 έως 300.000 ευρώ επιβάλλεται φόρος με συντελεστή 1%.
Η κίνηση αυτή του υπουργείου Οικονομικών συνιστά χρυσή ευκαιρία για την αγορά ακινήτων, η οποία δοκιμάζεται – και αυτή – από τις επιπτώσεις της πανδημίας. Η μοναδική προϋπόθεση είναι η απόδειξη της αγοράς πρώτης κατοικίας από τα τέκνα ενώ οι γονείς θα πρέπει να δικαιολογούν τη νόμιμη προέλευση των χρημάτων.
Για τον υπολογισμό του φόρου χρηματικών δωρεών και γονικών παροχών, που συνιστώνται από τους γονείς προς τα παιδιά τους για την αγορά πρώτης κατοικίας, εφαρμόζεται η κλίμακα του Κώδικα φορολογίας κληρονομιών, δωρεών και γονικών παροχών, που προβλέπει αφορολόγητο όριο 150.000 ευρώ. Για χρηματικά ποσά άνω των 150.000 και έως 300.000 ευρώ επιβάλλεται φόρος 1%, για ποσά πάνω από 150.000 και έως 600.000 ευρώ εφαρμόζεται φορολογικός συντελεστής 5%, ενώ για το τμήμα των χρημάτων που υπερβαίνει τις 600.000 ευρώ επιβάλλεται φόρος με συντελεστή 10%. Προϋπόθεση για την ευνοϊκή μεταχείριση των δωρεών και γονικών παροχών είναι να προκύπτει ότι η δωρεά ή γονική παροχή γίνεται για την απόκτηση ακινήτου για το οποίο τα παιδιά έτυχαν της απαλλαγής πρώτης κατοικίας.
Προϋποθέσεις
Συγκεκριμένα, για να μη φορολογηθεί αυτοτελώς με συντελεστή 10% η γονική παροχή χρημάτων θα πρέπει αυτός ή αυτή που αποκτά την κατοικία με δωρεά ή γονική παροχή, η σύζυγος ή ο σύζυγος και τα ανήλικα τέκνα τους να μην έχουν δικαίωμα πλήρους κυριότητας ή επικαρπίας ή οίκησης σε άλλη κατοικία που πληροί τις στεγαστικές ανάγκες της οικογένειας και βρίσκεται σε δήμο ή κοινότητα με πληθυσμό άνω των 3.000 κατοίκων. Επίσης να μην κατέχουν, σε δήμο ή κοινότητα με πληθυσμό άνω των 3.000 κατοίκων, οικόπεδο οικοδομήσιμο, στο οποίο αντιστοιχεί εμβαδόν κτίσματος που πληροί τις στεγαστικές τους ανάγκες. Οι στεγαστικές ανάγκες θεωρείται ότι δεν καλύπτονται αν το συνολικό εμβαδόν των κτισμάτων που κατέχει ή μπορεί να ανεγείρει ο δικαιούχος είναι κάτω από 70 τ.μ. προσαυξανόμενα κατά 20 τ.μ. για καθένα από τα δύο πρώτα τέκνα και κατά 25 τ.μ. για το τρίτο και καθένα από τα επόμενα τέκνα του δικαιούχου.
Σημειώνεται ότι η κατάργηση της αυτοτελούς φορολόγησης με συντελεστή 10% αφορά μόνο τις γονικές παροχές για την απόκτηση πρώτης κατοικίας από τα παιδιά και όχι για την απόκτηση άλλων περιουσιακών στοιχείων π.χ. αγορά αυτοκινήτου. Επίσης διατηρείται το τεκμήριο απόκτησης του ποσού που δίνεται ως παροχή του γονιού προς το παιδί και θα πρέπει να δικαιολογείται από τα εισοδήματα του γονέα.
Γιατί συμφέρει τώρα
Μεταβιβάζουν την περιουσία τους, ελαφρύνουν το εκκαθαριστικό ΕΝΦΙΑ
Σχεδόν αφορολόγητη είναι σήμερα η γονική παροχή πρώτης κατοικίας και για τον λόγο αυτόν την προτιμούν οι γονείς που θέλουν να βοηθήσουν τα παιδιά τους να αποκτήσουν στέγη αλλά και να μοιράσουν την περιουσία τους για να ελαφρύνουν το εκκαθαριστικό του ΕΝΦΙΑ. Χωρίς φόρο μπορούν να γίνουν γονικές παροχές πρώτης κατοικίας αξίας μέχρι 200.000 ευρώ σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία. Επίσης, σε κάθε περίπτωση απόκτησης πρώτης κατοικίας με γονική παροχή ή δωρεά από έγγαμο φορολογούμενο ισχύει αφορολόγητο όριο 250.000 ευρώ, το οποίο προσαυξάνεται περαιτέρω αν υπάρχουν και προστατευόμενα τέκνα. Σε περίπτωση που η αξία της πρώτης κατοικίας υπερβαίνει τα παραπάνω όρια, επιβάλλεται φόρος μόνο στο υπερβάλλον ποσό αξίας.
Αφορολόγητα όρια
Εφόσον αποκτάται πρώτη κατοικία από άγαμο με γονική παροχή, η αξία της κατοικίας απαλλάσσεται από τον φόρο μέχρι του ποσού των 200.000 ευρώ. Σε περίπτωση απόκτησης πρώτης κατοικίας από έγγαμο, η αξία απαλλάσσεται από τον φόρο μέχρι του ποσού των 250.000 ευρώ. Το όριο της αφορολόγητης αξίας προσαυξάνεται κατά 25.000 ευρώ για καθένα από τα δύο πρώτα τέκνα και κατά 30.000 ευρώ για το τρίτο και καθένα από τα επόμενα ανήλικα τέκνα, των οποίων την επιμέλεια έχει ο δικαιούχος.
Στο ποσό της απαλλαγής περιλαμβάνεται και η αξία μιας θέσης στάθμευσης αυτοκινήτου και ενός αποθηκευτικού χώρου, για επιφάνεια εκάστου έως 20 τ.μ., εφόσον βρίσκονται στο ίδιο ακίνητο και αποκτώνται ταυτόχρονα. Επίσης, σε περίπτωση δωρεάς ή γονικής παροχής οικοπέδου στο οποίο μπορεί να ανεγερθεί πρώτη κατοικία προβλέπεται απαλλαγή από τον φόρο μέχρι το όριο αξίας των 50.000 ευρώ για τον άγαμο και μέχρι το όριο των 100.000 ευρώ για τον έγγαμο. Το όριο προσαυξάνεται κατά 10.000 ευρώ για καθένα από τα δύο πρώτα τέκνα και κατά 15.000 ευρώ για το τρίτο και καθένα από τα επόμενα τέκνα του δικαιούχου.
Τα παραπάνω ισχύουν εφόσον στον δικαιούχο περιέρχεται μία μόνο κατοικία ή ένα οικόπεδο εξ ολοκλήρου και κατά πλήρη κυριότητα και όχι ποσοστό εξ αδιαιρέτου.
