Το τέλος της διακυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ βρήκε τη χώρα με 1.710 μετακλητούς υπαλλήλους σε υπουργικά γραφεία, τοπική αυτοδιοίκηση και άλλες θέσεις. Στα τεσσεράμισι χρόνια μετά την εκλογή του Αλέξη Τσίπρα, ο μέγιστος αριθμός τους κατεγράφη τον Απρίλιο του 2019 όταν έφτασαν τους 2.739. Εναν χρόνο και έναν μήνα μετά, τον Μάιο του 2020, οι μετακλητοί έφτασαν τους 2.817, αριθμός-ρεκόρ επταετίας, καθώς από τον Ιανουάριο του 2013 δεν έχει καταγραφεί υψηλότερος!
Μιλώντας στα «ΝΕΑ» ο Παναγιώτης Καρκατσούλης, εμπειρογνώμονας δημόσιας διοίκησης και στέλεχος του Κινήματος Αλλαγής, θέτει ζήτημα δημιουργίας πελατειακών σχέσεων και αδιαφάνειας στις προσλήψεις μετακλητών, σημειώνοντας πως «στο ξεκίνημα της νυν κυβέρνησης, δηλαδή από τον Ιούλιο του 2019, οι μετακλητοί αυξήθηκαν κατά 1.107 άτομα. Η κυβέρνηση Τσίπρα, καθ’ όλα τα έτη της, αύξησε κατά 1.722 τον αριθμό των μετακλητών (32 άτομα τον μήνα), ενώ η κυβέρνηση Σαμαρά, όπου υπάρχουν διαθέσιμα στοιχεία (τουλάχιστον κατά το διάστημα 2013 – 2015), αύξησε κατά 33 τους μετακλητούς υπαλλήλους συνολικά (σχεδόν ένας τον μήνα)».
Σύμφωνα με τον ίδιο, τους περισσότερους μετακλητούς φέρονται να έχουν προσλάβει το υπουργείο Μετανάστευσης και Ασύλου, η Πολιτική Προστασία (υπουργείο Προστασίας του Πολίτη) καθώς και το υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης.
Σε διευθυντικές θέσεις
«Μέχρι σήμερα οι μετακλητοί είχαν μια δουλειά “λάντζας”. Συνήθως είχαν τον ρόλο του ενδιάμεσου μεταξύ διοίκησης και πολιτικής. Αυτό όμως έχει αλλάξει. Προσλαμβάνονται ιδιώτες οι οποίοι παίρνουν θέσεις διευθυντικές ή τμηματάρχη και τους δίνεται το δικαίωμα να υπογράφουν, για παράδειγμα, εντάλματα πληρωμής. Αυτό πρέπει να μας θορυβήσει όλους. Πώς διαχειρίζονται τα χρήματα που περνούν από τα χέρια τους αυτοί οι ιδιώτες που δεν είναι δημόσιοι υπάλληλοι, άρα δεν υπόκεινται και στους περιορισμούς που έχουν οι δημόσιοι υπάλληλοι (οι οποίοι έχουν προσληφθεί με την προβλεπόμενη διαδικασία, μέσω ΑΣΕΠ); Δεν δεσμεύονται από κάποια σχέση δημοσίου δικαίου και πολύ φοβάμαι ότι όλα αυτά είναι αντισυνταγματικά. Πλέον, δηλαδή, έχουμε μετακλητούς που καταλαμβάνουν οργανικές θέσεις μόνιμων δημοσίων υπαλλήλων. Η ουσία είναι ότι ενώ η Νέα Δημοκρατία πριν από την εκλογή της εκφραζόταν σύσσωμη κατά της πρακτικής αυτής, σήμερα εμφανίζεται όχι απλώς να την υιοθετεί αλλά και να τη… διανθίζει» συνεχίζει ο κ. Καρκατσούλης.
Δημοσιονομική βόμβα
Η γραμματέας Τομέα Δημόσιας Διοίκησης του ΚΙΝΑΛ Εφη Στεφοπούλου σε σχετική έκθεση σημειώνει: «Η κυβέρνηση ΠΑΣΟΚ (2009-2012) είχε καταγράψει και μετρήσει τις κενές οργανικές και είχε προτείνει ρύθμιση για την κατάργησή τους. Τη ρύθμιση αυτή ψήφισε στη συνέχεια η κυβέρνηση συνεργασίας. Τώρα που βγήκαμε από τα μνημόνια και δεν υπάρχουν πιέσεις των δανειστών, η Νέα Δημοκρατία ακολουθεί τις ίδιες τακτικές που μας οδήγησαν σε αυτά και ξαναδημιουργεί τις κενές οργανικές θέσεις, οι οποίες είναι βόμβες στα δημοσιονομικά θεμέλια της χώρας, μιας και δίνουν το νομικό έρεισμα για προσλήψεις ανά πάσα στιγμή».
Μάλιστα, κάνει ιδιαίτερη αναφορά στην κατά παρέκκλιση τοποθέτηση προϊσταμένων. Η επιλογή των υπουργικών εκλεκτών σε συγκεκριμένες θέσεις ευθύνης μπορεί να υποκρύπτει και την πρόθεση των κυβερνώντων να ελέγξουν κρίσιμες λειτουργίες της διοίκησης (αναθέσεις έργων, συμβάσεις και λοιπά θέματα που χειρίζεται ένας διευθυντής οικονομικού)» αναφέρει χαρακτηριστικά παραθέτοντας, μεταξύ άλλων, τα κάτωθι παραδείγματα:
- Μετακλητός αναπληρωτής γενικός γραμματέας πολιτικής προστασίας
- Δυνατότητα τοποθέτησης μετακλητού στη θέση του προϊσταμένου της Τεχνικής Υπηρεσίας του υπουργείου Μετανάστευσης και Ασύλου, απόσπαση δημοσίων υπαλλήλων κατά παρέκκλιση, κάλυψη οργανικών θέσεων της Τεχνικής Υπηρεσίας με μετακλητούς
- Δυνατότητα κάλυψης θέσης προϊσταμένου και υποδιοικητή της Υπηρεσίας Ασύλου, Κέντρου Υποδοχής και Ταυτοποίησης και Αρχής Προσφυγών από μετακλητό
- Κατά παρέκκλιση απόσπαση για δύο χρόνια, με δυνατότητα παράτασης για ακόμα δύο στη θέση του διευθυντή Νομικής Υπηρεσίας του υπουργείου Μετανάστευσης και Ασύλου
Τέλος, τονίζει πως στο άρθρο 46 παρ. 6 του Ν4622/2019 αναφέρεται ότι ο αριθμός των μετακλητών κάθε υπουργού, υφυπουργού κ.ο.κ. μπορεί να αυξάνει ανάλογα με τις ανάγκες του ξεπερνώντας τα όρια που ο ίδιος νόμος ορίζει στην αμέσως προηγούμενη παράγραφο, ενώ αυτοί δεν υποχρεούνται να έχουν καν… πτυχίο (άρθρο 48).