Θεωρείται ως η χώρα που αντιμετωπίζει τις μεγαλύτερες οικονομικές προκλήσεις ανάμεσα στις αναπτυσσόμενες οικονομίες μετά την Αργεντινή, καθώς κινδυνεύει να μείνει από πυρομαχικά για να στηρίξει το εθνικό της νόμισμα, τη λίρα.
Η ισοτιμία του νομίσματος βούλιαξε στις αρχές του μήνα σε ιστορικά χαμηλά έναντι του δολαρίου, στο 7,35, και παραμένει εκεί κοντά σε αυτά τα επίπεδα δημιουργώντας μεγάλο πονοκέφαλο για τον υπουργό Οικονομικών Μπεράτ Αλμπαϊράκ, την κεντρική τράπεζα και τον πρόεδρο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν.
Πηγές από οίκους αξιολόγησης εκτιμούν ότι τα άμεσα διαθέσιμα συναλλαγματικά αποθέματα της Τουρκίας τελειώνουν λόγω των συνεχών προσπαθειών για τη στήριξη του νομίσματος, προσπαθειών που δεν φαίνεται όμως από τις εξελίξεις να έχουν το επιθυμητό αποτέλεσμα. Οι προβλέψεις πλέον κάνουν λόγο ότι τα άμεσα συναλλαγματικά αποθέματα αναμένεται να υποχωρήσουν κάτω από τα 10 δισ. δολάρια φέτος, από περίπου 30 δισ. δολάρια που ήταν πέρυσι.
Μοναδική άμυνα της Τουρκίας προς το παρόν φαίνεται να είναι οι συνεχείς αγορές χρυσού που την ευνοούν λόγω της ανοδικής πορείας του πολύτιμου μετάλλου, καθώς ο Ερντογάν θέλει πάση θυσία να αποφύγει μια αύξηση των επιτοκίων από την κεντρική τράπεζα που θα του στοίχιζε πολιτικά. Είναι ενδεικτικό ότι η Τουρκία φέρεται ότι έχει ξεπεράσει το τελευταίο διάστημα σε αγορές χρυσού ακόμη και τη Ρωσία, που μέχρι σήμερα είχε την πρωτοκαθεδρία στον τομέα αυτό.
Η λύση όμως πλέον γίνεται όλο και πιο δύσκολο να βρεθεί και η Τουρκία κινδυνεύει να ζήσει τις μέρες της συναλλαγματικής κρίσης του Αυγούστου του 2018, όταν η πολιτική κόντρα με τις ΗΠΑ είχε βουλιάξει ξανά το νόμισμά της. Ηδη η λίρα έχει χάσει 20% έναντι του δολαρίου από τις αρχές του έτους, με τη μεγαλύτερη υποχώρηση να καταγράφεται τις τελευταίες τρεις εβδομάδες. Φαίνεται ότι ο Αύγουστος δεν είναι ο πιο τυχερός μήνας για την Αγκυρα, η οποία το τελευταίο διάστημα έχει επιδοθεί ξανά σε παιχνίδι επιθετικής γεωπολιτικής στρατηγικής, είτε για να πετύχει πολιτικούς στόχους, είτε για να μεταφέρει την προσοχή στο εσωτερικό της χώρας από τα μεγάλα προβλήματα της οικονομίας.
Ο πληθωρισμός καλπάζει ήδη στο 12% λόγω της βουτιάς της λίρας, με τις τιμές εισαγόμενων προϊόντων να έχουν κάνει άλμα πλήττοντας την τσέπη των νοικοκυριών.
Οι επιχειρήσεις
Υπάρχει όμως και ένα άλλο ζήτημα. Τουρικές επιχειρήσεις που δεν ανήκουν στον χρηματοπιστωτικό κλάδο έχουν χρέη τα οποία αποτιμώνται σε ξένο νόμισμα που ξεπερνούν τα 300 δισ. δολάρια, με το ένα τρίτο μάλιστα από αυτά να είναι δάνεια βραχυπρόθεσμης διάρκειας. Καθώς η οικονομική κατάσταση στη χώρα δεν είναι καλή εδώ και χρόνια και έχει επιδεινωθεί περισσότερο λόγω της πανδημίας, πολλές τέτοιες εταιρείες βλέπουν τα έσοδά τους να μειώνονται.
Ταυτόχρονα, προκλήσεις υπάρχουν και για την κεντρική κυβέρνηση. Μέσα στους επόμενους 12 μήνες η Τουρκία υπολογίζεται ότι θα χρειαστεί κεφάλαια άνω των 160 δισ. δολαρίων σε εξωτερική χρηματοδότηση για να καλύψει λήξεις χρεών και ομολόγων ή να αντλήσει ποσά για να μεταφέρει σε μεταγενέστερες ημερομηνίες τέτοιες υποχρεώσεις.
Αυτό όμως δεν είναι πολύ εύκολο να γίνει τη στιγμή που οι διεθνείς επενδυτές εγκαταλείπουν τη χώρα. Η συμμετοχή ξένων επενδυτών στα κρατικά ομόλογα της Τουρκίας υπολογίζεται ότι έχει υποχωρήσει στο ιστορικό χαμηλό του 4% σύμφωνα με πληροφορίες του Reuters. Την ίδια στιγμή άγνωστο είναι και το πόσο μπορούν να βοηθήσουν τα τουρκικά νοικοκυριά, τα οποία λόγω της κατάστασης σπεύδουν συνεχώς να αλλάξουν λίρες με δολάρια, ευρώ και άλλα νομίσματα. Οπως υπολογίζεται, το ξένο νόμισμα που βρίσκεται στα χέρια νοικοκυριών στη χώρα έχει σπάσει κάθε ρεκόρ ξεπερνώντας τα 210 δισ. δολάρια, κάτι που ανατροφοδοτεί την πτώση της λίρας λόγω των συνεχών πωλήσεων.
