Tην απόφαση της Τουρκίας να μετατρέψει σε τέμενος τη Μονή της Χώρας στην Κωνσταντινούπολη στηλίτευσε η εκπρόσωπος της Κομισιόν, αρμόδια για εξωτερικές υποθέσεις ερωτηθείσα σχετικά με το θέμα.
Οπως μεταδίδει η ανταποκρίτρια του ΑΠΕ – ΜΠΕ, η Ναμπίλα Μασράλι ανέφερε: «Καταγράφουμε την απόφαση για μετατροπή της Μονής της Χώρας που λειτουργούσε ως μουσείο από το 1945 σε τέμενος και να την ανοίξουν για λατρεία. Όπως και η Αγία Σοφία, έτσι και η Χώρα είναι μνημείο παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς της UNESCO».
«Ως μέλος της Συμμαχίας των Πολιτισμών, η Τουρκία έχει δεσμευτεί για διαθρησκειακό και διαπολιτισμικό διάλογο και την προώθηση της ανεκτικότητας και της συνύπαρξης» πρόσθεσε.
Νωρίτερα, το ελληνικό υπουργείο Εξωτερικών ανέφερε πως η σημερινή απόφαση των τουρκικών αρχών περί μετατροπής της Μονής της Χώρας σε μουσουλμανικό τέμενος, συνιστά ακόμη μια πρόκληση εις βάρος των απανταχού θρησκευόμενων ανθρώπων και της διεθνούς κοινότητας που σέβεται τα μνημεία του ανθρώπινου πολιτισμού.
Ποια είναι η Μονή της Χώρας
Η Μονή της Χώρας, γνωστή σήμερα ως Καριγιέ Τζαμί, υπήρξε ελληνικό χριστιανικό μοναστήρι στην Κωνσταντινούπολη που μετατράπηκε από τους Οθωμανούς σε τζαμί κατά το 16ο αιώνα.
Από το 1958 λειτουργεί ως μουσείο, ωστόσο μετά την απόφαση του τουρκικού Ανώτατου Δικαστηρίου το 2019 και την έκδοση ΦΕΚ στις 21 Αυγούστου 2020, ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν τη μετατρέπει σε τζαμί.
Η μονή χτίστηκε στη θέση της σημερινής συνοικίας Εντιρνέ Καπού, νότια του Κεράτιου κόλπου και σε κοντινή απόσταση από τα Θεοδοσιανά τείχη. Το μνημείο σήμερα είναι γνωστό με το όνομα Μουσείο Χώρας σύμφωνα με την Wikipedia.
Ο κύριος ναός δεν είναι επισκέψιμος αφού βρίσκεται σε διαδικασία αποκατάστασης. Επίσης το εξωτερικό του ναού είναι καλυμμένο για εργασίες αναστήλωσης (Μάιος 2017).
Η πρώιμη ιστορία της μονής δεν είναι γνωστή με βεβαιότητα. Η παράδοση που τη συνοδεύει τοποθετεί την ίδρυσή της τον 6ο αιώνα από τον άγιο Θεόδωρο, ενώ έχει αποδοθεί και στον Κρίσπο, γαμπρό του αυτοκράτορα Φωκά (7ος αι.).
Σήμερα έχει αποδειχθεί πως ο ναός χτίστηκε το διάστημα 1077-81 από την πεθερά τού Αλεξίου Α΄ Κομνηνού Μαρία Δούκαινα, στη θέση παλαιότερων κτισμάτων που χρονολογούνται τον 6ο και 9ο αιώνα. Υπέστη σοβαρή φθορά, πιθανώς εξαιτίας σεισμού, και επισκευάστηκε το 1120 από τον Ισαάκιος Κομνηνός.
Ο Θεόδωρος Μετοχίτης συνέβαλε στην ανακαίνισή της (1316-21) και ήταν υπεύθυνος για την προσθήκη του εξωνάρθηκα, του νότιου παρεκκλησίου, καθώς και για το διάκοσμο του ναού που περιλάμβανε αξιόλογα ψηφιδωτά και τοιχογραφίες. Επιπλέον, κληροδότησε στη μονή σημαντική περιουσία, χτίζοντας παράλληλα νοσοκομείο και δωρίζοντας σε αυτή την αξιόλογη συλλογή βιβλίων του, με αποτέλεσμα να προσελκύσει αργότερα σημαντικούς λογίους.
Η μονή μετατράπηκε σε οθωμανικό τέμενος με εντολή του μεγάλου βεζίρη του σουλτάνου Βαγιαζήτ Β΄ (1481-1512) και έγινε γνωστό ως Καριγιέ Τζαμί. Σημαντικό μέρος της διακόσμησης του ναού καταστράφηκε. Το 1948 τέθηκε σε εφαρμογή πρόγραμμα αναστήλωσης του μνημείου και από το 1958 λειτουργεί ως μουσειακός χώρος.
