Με την πανδημία να χτυπάει ξανά κόκκινο η κυβέρνηση ανεβάζει στροφές επισπεύδοντας τη λήψη μέτρων για την ενίσχυση των νοικοκυριών, των εργαζομένων και των επιχειρήσεων που πλήττονται από την κρίση του κοροναϊού. Σε πρώτο πλάνο και παράλληλα με τη μείωση των ασφαλιστικών εισφορών μπαίνει η κατάργηση της ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης και μάλιστα πιο γρήγορα από τον αρχικό κυβερνητικό σχεδιασμό, όπως αποκάλυψε ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Στέλιος Πέτσας. Οι ανακοινώσεις αναμένονται από τον Πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη, ο οποίος στις 12 και 13 Σεπτεμβρίου στη Θεσσαλονίκη θα ξεδιπλώσει τον οδικό χάρτη των μειώσεων φόρων και ασφαλιστικών εισφορών για το επόμενο έτος καθώς και τις νέες παρεμβάσεις για τη στήριξη των εργαζομένων, την ενίσχυση της απασχόλησης και τη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας με όχημα τα κεφάλαια του Ταμείου Ανάκαμψης.

Σύμφωνα με πληροφορίες, στο τραπέζι του οικονομικού επιτελείου βρίσκεται το σχέδιο της κατάργησης της εισφοράς αλληλεγγύης σε δύο δόσεις με ένα από τα σενάρια να προβλέπει τη μείωση της εισφοράς κατά 50% το 2021 και δεύτερη μείωση 50% το 2022 ώστε το 2023 η εισφορά αλληλεγγύης να έχει σβήσει οριστικά από τον φορολογικό χάρτη. Πριν ξεσπάσει η κρίση του κοροναϊού η κυβέρνηση είχε προγραμματίσει η μείωση της εισφοράς αλληλεγγύης να ξεκινήσει από τα φετινά εισοδήματα με στόχο την πλήρη κατάργησή της εντός της τετραετίας.

Η πανδημία όμως ανέτρεψε τα κυβερνητικά σχέδια και έτσι η μείωση της εισφοράς αλληλεγγύης αρχής γενομένης από τα εισοδήματα του 2020 μπήκε αμέσως στον πάγο. Το μέτρο που θα δώσει ανάσα στους φορολογουμένους βρίσκεται και πάλι ψηλά στην ατζέντα της κυβέρνησης και εξαιτίας του έντονου αναπτυξιακού αποτυπώματος με άμεση αντανάκλαση στην αγορά εργασίας. Τα σχέδια του οικονομικού επιτελείου για ταχύτερη κατάργηση της εισφοράς αλληλεγγύης αναμένεται να διευκολυνθούν από τη διατήρηση της δημοσιονομικής ευελιξίας και το 2021 για την Ελλάδα όπως και για τα υπόλοιπα τα κράτη – μέλη της ΕΕ, κάτι που θα εξεταστεί και ενδεχομένως να αποφασιστεί στο Eurogroup του Σεπτεμβρίου στο Βερολίνο όπως δήλωσε στο Mega ο υπουργός Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας.

Σε κάθε περίπτωση, οι μισθωτοί και οι συνταξιούχοι με εισοδήματα άνω των 12.000 ευρώ θα είναι οι πρώτοι που θα δουν τη μείωση της εισφοράς μέσω της παρακράτησης φόρου στις μηνιαίες αποδοχές τους. Για τους υπόλοιπους φορολογουμένους (ελεύθεροι επαγγελματίες, αυτοαπασχολούμενοι, εισοδηματίες κ.λπ.) η κουρεμένη εισφορά θα φανεί στα εκκαθαριστικά των δηλώσεων του 2022. Σε περίπτωση που η εισφορά αλληλεγγύης μειωθεί κατά 50% το 2021 ο μισθωτός με ετήσιο εισόδημα 30.000 ευρώ θα έχει όφελος 338 ευρώ. Στα ακόμα υψηλότερα εισοδηματικά κλιμάκια, τα οφέλη διευρύνονται εφόσον η μείωση της εισφοράς είναι οριζόντια και δεν επιλέξει η κυβέρνηση εναλλακτικά να σβήσει οριστικά την εισφορά για φορολογουμένους με εισόδημα έως 20.000 – 25.000 ευρώ μειώνοντας τους συντελεστές της εισφοράς για τα υψηλότερα εισοδήματα.

Η ειδική εισφορά αλληλεγγύης επιβαρύνει σήμερα τους φορολογουμένους που αποκτούν εισοδήματα άνω των 12.000 ευρώ και επιβάλλεται με συντελεστές που ξεκινούν από 2,2% και φθάνουν κλιμακωτά το 10% για τους έχοντες υψηλά εισοδήματα. Το συγκεκριμένο μέτρο αγγίζει 2,3 εκατομμύρια φορολογουμένους, οι οποίοι πληρώνουν συνολικά 1,163 δισ. ευρώ. Σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία, η ειδική εισφορά αλληλεγγύης επιβάλλεται στο μεγαλύτερο ποσό μεταξύ του συνολικού ετήσιου εισοδήματος που δηλώνει ο φορολογούμενος από όλες τις πηγές και του τεκμαρτού εισοδήματός του, το οποίο προκύπτει με βάση τα τεκμήρια διαβίωσης. Η εισφορά αλληλεγγύης παρακρατείται από μισθούς και συντάξεις παράλληλα με τον φόρο εισοδήματος ενώ σε ελεύθερους επαγγελματίες, εισοδηματίες και άλλες κατηγορίες φορολογουμένων βεβαιώνεται με τη φορολογική δήλωση του επόμενου έτους. Για πρώτη φορά επιβλήθηκε με τον Νόμο 3986/2011. Αρχικά προβλεπόταν να ισχύσει μέχρι το φορολογικό έτος 2014, ωστόσο με τον Νόμο 4305/2014 επεκτάθηκε και στο φορολογικό έτος 2015 για να συνεχίσει να επιβάλλεται μέχρι σήμερα κλιμακωτά σε εισοδήματα πάνω από 12.000 ευρώ με συντελεστές από 2,2% έως 10%.

Το χρονοδιάγραμμα και η έκταση των φοροελαφρύνσεων που θα ενεργοποιηθούν το 2021 αναμένεται να κλειδώσουν εντός των ημερών καθώς ο Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης στη Θεσσαλονίκη στις 12 και 13 Σεπτεμβρίου αναμένεται να παρουσιάσει τον οδικό χάρτη των μειώσεων φόρων και ασφαλιστικών εισφορών και τα μέτρα ενίσχυσης των νοικοκυριών, εργαζομένων και επιχειρήσεων που πλήττονται από την πανδημία.

Νέες παρεμβάσεις

Οπως προκύπτει από δηλώσεις του κυβερνητικού εκπροσώπου Στέλιου Πέτσα και του υπουργού Οικονομικών Χρήστου Σταϊκούρα οι νέες παρεμβάσεις που εξετάζονται για την ενίσχυση εργαζομένων, νοικοκυριών, επιχειρήσεων, ιδιοκτητών ακινήτων αφορούν:

  1. Στήριξη της απασχόλησης με έμφαση στους εποχικούς εργαζομένους.

Ενα από τα βασικά μέτρα που ήδη εφαρμόζεται και πρόκειται να επιμηκυνθεί ίσως και έως το τέλος του έτους είναι το καθεστώς αναστολής συμβάσεων εργασίας με μηνιαία αποζημίωση για τους εργαζομένους έως 534 ευρώ. Εκτιμάται ότι το μέτρο αυτό μπορεί να λειτουργήσει ως ανάχωμα στο νέο κύμα απολύσεων που έρχεται λόγω της οικονομικής κρίσης. Παράλληλα, η κυβέρνηση σχεδιάζει να συνεχίσει να επιδοτεί μισθούς και εισφορές μέσω του προγράμματος Συν-Εργασία και πέραν της καταληκτικής ημερομηνίας (15 Οκτωβρίου) που έχει καθοριστεί για επιχειρήσεις που είχαν μείωση τζίρου τουλάχιστον 20% τους προηγούμενους μήνες.

2. Ενοίκια

Για τους ιδιοκτήτες ακινήτων που εκμισθώνουν τα ακίνητά τους σε επιχειρήσεις – επαγγελματίες που κατατάσσονται στους πληττόμενους κλάδους ή σε εργαζομένους που θα συνεχίσουν να βρίσκονται σε καθεστώς αναστολής εργασίας εξετάζεται να μπορούν να συμφωνήσουν οικειοθελώς με τον ενοικιαστή τους μείωση του ενοικίου έως 40% (όχι υποχρεωτικά όπως ισχύει σήμερα για συγκεκριμένους κλάδους της οικονομίας) και το κράτος να καλύπτει μέρος της απώλειας του εισοδήματος που θα υποστούν. Σημειώνεται ότι η ΠΟΜΙΔΑ σε συνεργασία με τον Εμπορικό Σύλλογο της Αθήνας έχει καταθέσει πρόταση στο υπουργείο Οικονομικών που προβλέπει ότι για τις περιπτώσεις που οι ιδιοκτήτες ακινήτων συμφωνήσουν οικειοθελώς με τους ενοικιαστές τους μείωση του ενοικίου έως 40% το κράτος να συνεχίσει να καλύπτει το 30% της απώλειας.

3. Μείωση ΕΝΦΙΑ

Το σχέδιο του υπουργείου Οικονομικών προβλέπει νέα μείωση του ΕΝΦΙΑ κατά 8% – 10% μεσοσταθμικά σε συνδυασμό με την αναπροσαρμογή των αντικειμενικών αξιών των ακινήτων σε όλη τη χώρα.

4. Σταδιακή κατάργηση του τέλους επιτηδεύματος

Σε αντίθεση με την ειδική εισφορά αλληλεγγύης, η σταδιακή κατάργηση του τέλος επιτηδεύματος που πληρώνουν σήμερα οι ελεύθεροι επαγγελματίες και οι επιχειρήσεις θα καθυστερήσει και είναι πιθανόν να μην ξεκινήσει από το 2021, αλλά όπως διαβεβαίωσε ο κυβερνητικός εκπρόσωπος θα καταργηθεί μέσα στην τετραετία.

5. Επιστρεπτέα προκαταβολή

Τις επόμενες ημέρες αναμένεται να ανοίξει ο τρίτος κύκλος της επιστρεπτέας προκαταβολής συνολικού ύψους άνω του 1 δισ. ευρώ. Στον νέο κύκλο θα έχουν τη δυνατότητα να ενταχθούν και οι ατομικές επιχειρήσεις χωρίς ταμειακή μηχανή, οι οποίες είχαν εξαιρεθεί από τους δύο προηγούμενους κύκλους.