Το δεύτερο κύμα του κορωνοϊού είναι εδώ και η κυβέρνηση αναζητεί τρόπους ώστε το επόμενο διάστημα πολίτες και επιχειρήσεις να αντιμετωπίσουν την οικονομική κρίση με όσο το δυνατόν λιγότερες απώλειες. Τα στοιχεία για την ύφεση και την ανεργία είναι άκρως απογοητευτικά, ενώ χιλιάδες εργαζόμενοι ζουν με τον φόβο ότι το επόμενο διάστημα θα χάσουν τη δουλειά τους.
Από την άλλη, οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις αναζητούν τρόπους για να αντιμετωπίσουν τη μεγάλη πτώση που εμφανίζει ο τζίρος τους, ενώ οι άνεργοι βλέπουν ότι είναι πολύ δύσκολο να εξασφαλίσουν μια θέση στην αγορά εργασίας.
Ανακούφιση
Στο πλαίσιο αυτό, το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης σχεδιάζει να εφαρμόσει άμεσα ένα μπαράζ μέτρων ανακούφισης των μικρομεσαίων επιχειρήσεων που «έχασαν» το καλοκαίρι λόγω των μέτρων για τον περιορισμό της εξάπλωσης του κορωνοϊού, των εργαζομένων που είτε έμειναν χωρίς δουλειά είτε κινδυνεύουν τους επόμενους μήνες να τη χάσουν αλλά και των ανέργων με την πλειοψηφία να παραμένει εκτός εργασίας για πάνω από 12 μήνες. Πρόκειται ουσιαστικά για επανάληψη των μέτρων επιδότησης της απασχόλησης, αλλά και επανάληψη του προγράμματος επιστρεπτέας προκαταβολής, δηλαδή χορήγηση δανείων από το Δημόσιο, ανάλογα με τη μείωση του τζίρου κάθε επιχείρησης, και αναστολή πληρωμών φόρων (κυρίως ΦΠΑ) για όλους τους πληγέντες από την πανδημία.
Οι προβλέψεις για την ανεργία είναι ότι στα τέλη του έτους θα ξεπεράσει το 20% ενώ για την ύφεση οι προβλέψεις για το σύνολο του έτους είναι ότι θα κυμανθεί περί το 10%. Εντυπωσιακό είναι το στοιχείο ότι στο 2ο τρίμηνο του έτους η ελληνική οικονομία παρουσίασε ύφεση περί το 20%, ποσοστό ρεκόρ από την εποχή του δεύτερου μνημονίου.
Καθυστερήσεις
Εδώ όμως μπαίνει και ένας ακόμη παράγοντας που δεν είναι άλλος από τις καθυστερήσεις στις πληρωμές των δικαιούχων των διαφόρων επιδομάτων ενίσχυσης – ανακούφισης την περίοδο της πανδημίας. Μόλις την περασμένη Παρασκευή εξοφλήθηκαν ποσά σε εργαζομένους που αφορούσαν ως επί το πλείστον τον μήνα Ιούνιο.
Πάντως, συνολικά, σύμφωνα με στοιχεία του υπουργείου Εργασίας, την περίοδο της πανδημίας και των περιοριστικών μέτρων οι αποζημιώσεις ειδικού σκοπού που έχουν δοθεί σε εργαζομένους και επαγγελματίες έχουν ανέλθει σε 1,56 δισ. €. Ειδικότερα, σε 810.028 μισθωτούς που ήταν σε αναστολή εργασίας στην πρώτη φάση, δηλαδή από τα μέσα Μαρτίου έως τέλη Απριλίου, καταβλήθηκαν συνολικά 648 εκατ. ευρώ, ενώ για τον Μάιο 542.244 εργαζόμενοι έλαβαν 221,9 εκατ. ευρώ. Τον Ιούνιο και τον Ιούλιο 220.506 εργαζόμενοι στον τουρισμό και σε άλλους κλάδους της οικονομίας που έχουν πληγεί από τον κορωνοϊό έλαβαν συνολικά 129 εκατ. ευρώ.
Τα στοιχεία
Ενδιαφέρον έχουν και τα στοιχεία για τα ποσά που έχουν δοθεί σε επιστήμονες και ελεύθερους επαγγελματίες. Συνολικά 182.839 άτομα έλαβαν 102,7 εκατ. ευρώ, ενώ 57.345 επαγγελματίες που ανήκουν στις λεγόμενες ειδικές κατηγορίες (π.χ. οικοδόμοι, ηθοποιοί κ.τ.λ.) έλαβαν συνολικά 45,9 εκατ. ευρώ.
Πίσω φαίνεται να έχει μείνει το πρόγραμμα ΣΥΝ-ΕΡΓΑΣΙΑ, καθώς οι επιχειρήσεις προς το παρόν δεν επιλέγουν τη λύση που έχει θεσπίσει το κράτος να θέσουν τους υπαλλήλους τους σε εκ περιτροπής εργασίας και για τις ημέρες που δεν εργάζονται οι υπάλληλοί τους να τους καταβάλλει το Δημόσιο το 60% της απώλειας του μισθού τους και να καλύπτει το σύνολο των εργοδοτικών και ασφαλιστικών εισφορών. Με βάση τα τελευταία διαθέσιμα στοιχεία στο πρόγραμμα ΣΥΝ-ΕΡΓΑΣΙΑ έχουν ενταχθεί μόλις 29.286 άτομα και έχουν λάβει συνολικά 4 εκατ. ευρώ.
Τέλος, για την κάλυψη ασφαλιστικών εισφορών εργαζομένων που έχουν τεθεί σε αναστολή συμβάσεως εργασίας το κράτος έχουν καταβάλει συνολικά 420,3 εκατ. ευρώ.
Μηνιαία αποζημίωση
Ενα από τα βασικά μέτρα που ήδη εφαρμόζεται και πρόκειται να επιμηκυνθεί ίσως και έως το τέλος του έτους είναι το καθεστώς αναστολής συμβάσεων εργασίας με μηνιαία αποζημίωση για τους εργαζομένους έως 534 ευρώ. Εκτιμάται ότι το μέτρο αυτό μπορεί να λειτουργήσει ως ανάχωμα στο νέο κύμα απολύσεων που έρχεται λόγω της οικονομικής κρίσης.
Παράλληλα, η κυβέρνηση σχεδιάζει να συνεχίσει να επιδοτεί μισθούς και εισφορές μέσω του προγράμματος ΣΥΝ-ΕΡΓΑΣΙΑ και πέραν της καταληκτικής ημερομηνίας (15 Οκτωβρίου) που έχει καθοριστεί για επιχειρήσεις που είχαν μείωση τζίρου τουλάχιστον 20% τους προηγούμενους μήνες.
Για τους ιδιοκτήτες ακινήτων που εκμισθώνουν τα ακίνητά τους σε επιχειρήσεις-επαγγελματίες που κατατάσσονται στους πληττόμενους κλάδους ή σε εργαζομένους που θα συνεχίσουν να βρίσκονται σε καθεστώς αναστολής εργασίας εξετάζεται να μπορούν να συμφωνήσουν οικειοθελώς με τον ενοικιαστή τους μια μείωση του ενοικίου έως 40% (όχι υποχρεωτικά όπως ισχύει σήμερα για συγκεκριμένους κλάδους της οικονομίας) και να συνεχίσουν να απολαμβάνουν την έκπτωση φόρου 30% επί του ποσού της απώλειας του ενοικίου. Αυτό το μέτρο μπορεί να ισχύσει έως το τέλος του 2020. Αλλωστε αυτή είναι και η πρόταση που έχει καταθέσει στο υπουργείο Οικονομικών η Πανελλήνια Ομοσπονδία Ιδιοκτητών Ακινήτων (ΠΟΜΙΔΑ) σε συνεργασία με τον Εμπορικό Σύλλογο της Αθήνας.
Μετάθεση πληρωμής
Στο ίδιο πλαίσιο εξετάζεται και νέα μετάθεση πληρωμής φορολογικών και ασφαλιστικών υποχρεώσεων πληττόμενων κλάδων της οικονομίας αλλά και εφαρμογή στοχευμένων φορο-ελαφρύνσεων. Στο τραπέζι του υπουργού Οικονομικών κ. Χρήστου Σταϊκούρα βρίσκεται πρόταση να παραταθεί έως το τέλος του έτους η εφαρμογή του χαμηλού συντελεστή ΦΠΑ 13% στη διαμονή σε ξενοδοχειακά καταλύματα με παροχή πρωινού ή και ημιδιατροφή, στις μεταφορές προσώπων και των αποσκευών τους με κάθε μέσο μεταφοράς, στα εισιτήρια των σινεμά, στα μη αλκοολούχα ποτά και στα ροφήματα. Αν δεν αλλάξει κάτι, τότε από τις 31 Οκτωβρίου που λήγει το ευνοϊκό μέτρο ο ΦΠΑ θα επιστρέψει στο 24%.
Βρούτσης: Εχουν ήδη καταβληθεί 1.569.589.168 ευρώ
Σύμφωνα με δήλωση του αρμόδιου υπουργού Εργασίας κ. Γιάννη Βρούτση, «το συνολικό ποσό που εχει καταβληθεί από την κυβέρνηση για τη στήριξη των εργαζομένων, των ελεύθερων επαγγελματιών και αυτοαπασχολουμένων καθώς και των επιχειρήσεων που έχουν πληγεί από την πανδημία ανέρχεται σε 1.569.589.168 ευρώ, το οποίο αφορά αποζημιώσεις ειδικού σκοπού αλλά και την κάλυψη ασφαλιστικών εισφορών».
Επιδοτήσεις από τον ΟΑΕΔ
Σημαντικά μέτρα εξετάζονται να ληφθούν για τους ανέργους και συγκεκριμένα να ισχύσει δίμηνη παράταση καταβολής του επιδόματος ανεργίας και για όσους έχει λήξει ή θα λήξει το επίδομα τακτικής ή μακροχρόνιας ανεργίας τους μήνες Ιούνιο, Ιούλιο και Αύγουστο. Παράλληλα, οι εποχικοί υπάλληλοι που δεν θα προσληφθούν μέσα στο καλοκαίρι αναμένεται να λάβουν επίδομα ανεργίας και για τον Σεπτέμβριο.
Τέλος, αναμένεται να μειωθεί το όριο των κατώτατων ενσήμων που πρέπει να έχουν συγκεντρώσει οι εποχικοί υπάλληλοι μέσα σε ένα 4μηνο προκειμένου να λάβουν το επόμενο διάστημα το εποχικό επίδομα από τον ΟΑΕΔ. Σήμερα ο ελάχιστος αριθμός ενσήμων έχει καθοριστεί σε 100 και με τις αλλαγές που προωθούνται θα μειωθεί στα 50 ένσημα ώστε να μη μείνουν εκτός χιλιάδες εποχικοί υπάλληλοι που δεν κατάφεραν να βρουν εργασία το περασμένο διάστημα.