Ο Ανδρέας Παπανδρέου, ως πρωθυπουργός της Ελλάδας, σε άρθρο του στο «ΒΗΜΑ» της 25.10.1987 έγραφε: «Η Ελλάδα έχει έναν υπερτροφικό δημόσιο τομέα. Αυτοί που εργάζονται στον δημόσιο τομέα είναι οι προνομιούχοι εργαζόμενοι στην Ελλάδα. Το όνειρο που καλλιεργήθηκε στον μέσο Ελληνα είναι να γίνει μισθωτός υπάλληλος του κράτους. Και αυτό διότι έχουν τους υψηλότερους μισθούς, συντάξεις, υγειονομική περίθαλψη και καλές διακοπές». Οχι μόνο, συμπληρώνω εγώ. Εχουν τη μονιμότητα, το ακαταδίωκτο, το ατιμώρητο, τα τυχερά και άλλα παρόμοια. Και συμπλήρωνε ο Παπανδρέου το 1987: «Τη διόγκωση του δημόσιου τομέα δεν τη δημιουργήσαμε εμείς οι σοσιαλιστές, τη δημιούργησαν οι συνταγματάρχες. Οταν ήλθαμε στην εξουσία το 90% όλων των υπηρεσιών, από τις αεροπορικές γραμμές έως τις τράπεζες και τον ηλεκτρισμό, ήταν κρατικές. Τώρα έχουμε περίπου το διπλάσιο προσωπικό που απαιτείται για να παράγουμε τις απαιτούμενες κρατικές υπηρεσίες».
Παρέθεσα το απόσπασμα από το άρθρο του Ανδρέα Παπανδρέου για να το χρησιμοποιήσω ως εισαγωγή σε όσα θέλω να γράψω για το ζήτημα που ανέκυψε με την ανακοίνωση των απίστευτων αποτελεσμάτων των πανελλαδικών εξετάσεων. Με την ευκαιρία θα ήθελα να προτείνω στη διεύθυνση των «ΝΕΩΝ» να αναδημοσιεύσουν ολόκληρο το άρθρο του Ανδρέα Παπανδρέου του 1987. Δεν είναι το άρθρο κάποιου θεωρητικού οικονομολόγου, αλλά του τότε εν ενεργεία πρωθυπουργού. Μολονότι έχουν περάσει 33 χρόνια πολλά από όσα έγραφε εξακολουθούν δυστυχώς να ισχύουν. Απόδειξη ότι ελάχιστα αλλάζουν στην Ελλάδα. Οτι η πρόοδος είναι σπιθαμιαία. Η αναδημοσίευσή του μπορεί να αποδειχθεί χρήσιμη και για το φρεσκάρισμα των ιδεών του αποξηραμένου ΚΙΝΑΛ.
Τα αποτελέσματα των Πανελλαδικών τον Αύγουστο του 2005 έγιναν δεκτά με τίτλους στις εφημερίδες παρόμοιους με τους τίτλους του 2020. Απαξίωση. Η τότε υπουργός Παιδείας Μαριέττα Γιαννάκου αποφάσισε και θέσπισε για πρώτη φορά το 10 ως κατώτατο βαθμό πρόσβασης στη τριτοβάθμια εκπαίδευση. Ισχυσε από τις Πανελλαδικές του 2006.
Εξαιτίας της εισαγωγής του 10 πολλοί υποψήφιοι δεν περνούσαν τη βάση με συνέπεια πολλά περιφερειακά τμήματα ΤΕΙ χαμηλής ζήτησης να έχουν πολλές κενές θέσεις.
Η επιλογή της Μαριέττας Γιαννάκου δεν άντεξε. Ανέλαβε αργότερα το ΠΑΣΟΚ και η υπουργός Παιδείας Αννα Διαμαντοπούλου, με στόχο την απορρόφηση των παιδιών του 3 και του 5 – πάντως κάτω του 10 -, κατήργησε τη βάση του 10 το 2010. Η απόφασή της έγινε δεκτή με ενθουσιασμό από τις κοινωνίες των επαρχιακών πόλεων με τμήματα ΤΕΙ που προσέβλεπαν στη φοιτητική μετανάστευση (ενοικίαση σπιτιών, εστίαση, διασκέδαση, κ.λπ.).
Την Αννα Διαμαντοπούλου διαδέχτηκε ο κ. Μαμπινιώτης και αυτόν ο κ. Αρβανιτόπουλος. Ο κ. Αρβανιτόπουλος τον Δεκέμβριο του 2012 δήλωσε ότι: «Τα ισχυρά τμήματα των Πανεπιστημίων και των ΤΕΙ προϋποθέτουν και ένα minimum των προϋποθέσεων εισαγωγής. Γι’ αυτό και προσανατολιζόμαστε να τεθεί η βάση του 10 ως ελάχιστη προϋπόθεση εισαγωγής των υποψηφίων στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση».
Προσανατολισμός και απόφαση
Ο προσανατολισμός παρέμεινε προσανατολισμός, δεν μεταφράστηκε σε απόφαση. Φθάσαμε στο σήμερα αφού πέρασαν από το υπουργείο Παιδείας οι κ. Φίλης και Γαβρόγλου με ακαθόριστο σε ό,τι αφορά τη βάση του 10 προσανατολισμό. Διατήρησαν πάντως το καθεστώς που κληρονόμησαν. Η σημερινή υπουργός, η κ. Κεραμέως, αντιθέτως, δήλωσε πέρυσι (5.8.2019) στα «ΝΕΑ» ότι η επαναφορά της βάσης του 10 είναι ειλημμένη απόφαση της κυβέρνησης Μητσοτάκη και του υπουργείου Παιδείας. Αυτό που μένει να φανεί είναι ο ακριβής χρόνος εφαρμογής της απόφασης. Είπε η κ. Κεραμέως: «Είναι παράλογο να εισάγονται φοιτητές με 3 και 4 στα ΑΕΙ. Θα δούμε πότε θα επαναφέρουμε τη βάση του 10, ως προαπαιτούμενο για εισαγωγή στα Πανεπιστήμια». Λίγες μέρες αργότερα, στις 27.8.2019, στον Σκάι, διευκρίνισε ότι: «Εχουμε πει ότι πρόθεση της κυβέρνησης είναι να θεσμοθετήσει μία ελάχιστη βάση εισαγωγής. Αυτό που έχουμε προτείνει και θα θέσουμε είναι να ορίσει η πολιτεία μία ελάχιστη βάση εισαγωγής και κάθε ίδρυμα να έχει τη δυνατότητα να ορίσει τη δική του βάση πάνω από αυτή τη βάση». Πέρασε ένας ολόκληρος χρόνος και… τίποτε! Ο παραλογισμός βασιλεύει. Ο ακριβής χρόνος παραμερισμού του δεν έφθασε ακόμη!
Πριν από λίγες μέρες, μετά το σοκ των αποτελεσμάτων των πανελλαδικών εξετάσεων, η υπουργός Παιδείας κ. Κεραμέως έκανε την εξής δήλωση: «Βρισκόμαστε σε εκτενή διάλογο με όλους τους εμπλεκόμενους φορείς. Και ανάμεσα στις λύσεις που συζητάμε είναι να ορίζει η κάθε Σχολή τη βάση εισαγωγής σε τουλάχιστον ένα μάθημα που θεωρεί εξαιρετικά βασικό: Π.χ. στο Μαθηματικό τα Μαθηματικά, στις Οικονομικές Σχολές η Οικονομία, στις Σχολές Πληροφορικής η Πληροφορική».
Αντί αποφάσεως για πρόβλημα που σέρνεται από το 2005, επιλέγεται ο εκτενής διάλογος με όλους τους εμπλεκόμενους φορείς! Αναρωτιέμαι, ζητείται και η γνώμη της κ. Γιαννάκου, συναδέλφου στη Βουλή με τη ΝΔ της κ. υπουργού; Χειρίστηκε με αποφασιστικότητα ακριβώς το ίδιο θέμα το 2005.
Ποιοι είναι όμως όλοι οι εμπλεκόμενοι φορείς στους οποίους αναφέρεται η κ. Κεραμέως; Οι ιδιοκτήτες ενοικιαζομένων όπου βρίσκονται τα διάσπαρτα ΤΕΙ; Οι καφετζήδες και εστιάτορες των ιδίων περιοχών; Δεν πρέπει να ανακοινωθεί από την υπουργό Παιδείας κατάλογος με όλους τους εμπλεκόμενους φορείς; Δεν πρέπει να ανακοινωθεί σαφές χρονοδιάγραμμα για την ολοκλήρωση του διαλόγου; Ετσι ώστε οι όποιες αποφάσεις να ισχύσουν για την επόμενη εξεταστική περίοδο. Οπως ακριβώς έπραξε η κ. Γιαννάκου όταν αυτή είχε την ευθύνη!
Ενα σχόλιο για τους εμπλεκομένους σε εκτενή διάλογο με την υπουργό Παιδείας κ. Κεραμέως. Δεν γνωρίζω ποιοι συμμετέχουν, προεξοφλώ όμως ότι απουσιάζει και δεν ακούγεται ένας εκπρόσωπος του έλληνα φορολογουμένου. Εφεξής θα αναφέρομαι σε αυτόν ως τον ΕΦ.
Προσπαθώ να φανταστώ τι θα έλεγε ο ΕΦ στην κ. Κεραμέως που διστάζει να επαναφέρει εδώ και τώρα τη βάση του 10 ως κατώτατο βαθμό πρόσβασης στη Τριτοβάθμια Εκπαίδευση. «Κυρία υπουργέ, δεν σας δίνω τα λεφτά για να τα σκορπάτε για την εκπαίδευση δεκαπλάσιων νομικών κ.ά. από όσους χρειάζεται η κοινωνία. Θα σας έδινα για να εκπαιδεύσετε σωστούς τεχνίτες που αντιθέτως χρειάζεται επειγόντως. Να ορίσει κάθε Σχολή, όπως ζητάτε, τη βάση εισαγωγής σε ένα βασικό μάθημα, πάνω από το 10, όμως αν κρίνει ότι έτσι διασφαλίζει το επίπεδο των σπουδών στη Σχολή. Τον αριθμό των εισακτέων να τον ορίζει κάθε Σχολή και όχι εσείς. Ζητώ να καταργήσετε δεκάδες περιττά πανεπιστημιακά Τμήματα και να επανιδρύσετε τα ΤΕΙ και τις επαγγελματικές σχολές».
Εχει απόλυτα δίκιο ο ΕΦ! Με την επαναφορά της βάσης του 10, πολλοί υποψήφιοι δεν θα μπουν στο Πανεπιστήμιο. Γι’ αυτό είναι σημαντικό να επανιδρυθούν τα ΤΕΙ και οι επαγγελματικές σχολές όχι ως θλιβερά αντίγραφα του παλαιού τους εαυτού, αλλά σύμφωνα με τα καλύτερα ευρωπαϊκά πρότυπα (κυρίως γερμανικά και ολλανδικά). Τώρα είναι η ευκαιρία να αξιοποιηθούν τα ευρωπαϊκά κονδύλια για τη δημιουργία πρωτοποριακών πρότυπων επαγγελματικών σχολών στον αγροκτηνοτροφικό τομέα (Ολλανδία) και για κάθε είδους μηχανικούς (Γερμανία).
Αρχισα με τον Ανδρέα Παπανδρέου που εξήγησε ότι το όνειρο του μέσου Ελληνα είναι να γίνει μισθωτός υπάλληλος του κράτους. Και αυτό διότι έχουν τους υψηλότερους μισθούς, συντάξεις, υγειονομική περίθαλψη και καλές διακοπές.
Σε αυτόν που μπήκε φέτος με βαθμό κάτω της βάσης πιθανολογώ ότι αργά ή γρήγορα το εκπαιδευτικό σύστημα θα του δώσει πτυχίο. Αυτόματα το πτυχίο αυτό θα του δώσει δικαιώματα. Στο Δημόσιο για υψηλότερο μισθό από εκείνον που δεν έχει πτυχίο. Προαγωγή. Ο ΕΦ μου λέει: «Να καταργηθεί αμέσως το τυπικό προσόν του πτυχίου για τη μισθολογική και βαθμολογική εξέλιξη των δημοσίων υπαλλήλων. Να ισχύει μόνο συστηματική αξιολόγηση. Δεν πληρώνω παραπάνω σε έναν τύπο μόνο και μόνο επειδή κραδαίνει ένα χαρτί που η αγορά δεν αναγνωρίζει!»
Απαιτείται εκρηκτική αποφασιστικότητα.
