«Πρώτα, απήγαγαν τη χώρα μας, τώρα απάγουν τους καλύτερους ανάμεσά μας. Στη θέση όμως εκείνων που αποσπώνται βίαια από τις τάξεις μας, θα έρθουν εκατοντάδες άλλοι»: με αυτόν τον τρόπο σχολίασε η βραβευμένη με Νομπέλ Λογοτεχνίας λευκορωσίδα δημοσιογράφος και συγγραφέας Σβετλάνα Αλεξίεβιτς τις νέες συλλήψεις επιφανών στελεχών της αντιπολίτευσης στη χώρα της, από ένα καθεστώς που προσπαθεί μεθοδικά όσο και μάταια να βάλει τέλος στις διαδηλώσεις κατά του Αλεξάντρ Λουκασένκο.

Μασκοφόροι ένοπλοι άρπαξαν χθες ένα από τα τελευταία ηγετικά στελέχη του Συντονιστικού Συμβουλίου της αντιπολίτευσης που παρέμεναν ελεύθερα, τον δικηγόρο Μαξίμ Ζνακ. H ίδια η Αλεξίεβιτς δέχεται συνεχείς παρενοχλήσεις στο σπίτι της. Ο Λουκασένκο ποντάρει πάντα στη στήριξη του Βλαντίμιρ Πούτιν. Οπως σημειώνει ωστόσο η Le Monde, στη σύγχρονη ιστορία, είναι σπάνιο ένας τύραννος να σώζει έναν άλλο τύραννο.

Επανειλημμένα τηλεφωνήματα από απόρρητους αριθμούς· συνεχή κουδουνίσματα στη πόρτα από αγνώστους: μπροστά σε αυτή την κατάσταση, η Σβετλάνα Αλεξίεβιτς, το τελευταίο ουσιαστικά μέλος του Συντονιστικού Συμβουλίου που παραμένει ελεύθερο και δεν έχει εγκαταλείψει τη Λευκορωσία, κάλεσε στο σπίτι της υποστηρικτές της. «Αυτό που συμβαίνει, είναι τρομοκρατία ενάντια στον λαό. Υπάρχει κίνδυνος να χάσουμε τη χώρα μας», προειδοποίησε.

«Δεν προετοιμάζαμε κάποιο πραξικόπημα. Θέλαμε να αποτρέψουμε ένα ρήγμα στη χώρα μας. Θέλαμε να ξεκινήσει ένας διάλογος στην κοινωνία», πρόσθεσε σε ξεχωριστή της ανακοίνωση, απορρίπτοντας τις καταγγελίες του Λουκασένκο, που παραμένει στην εξουσία από το 1994, και επιμένει πως κέρδισε τις εκλογές της 9ης Αυγούστου με ποσοστό 80,23% – και ας εκτιμούν ειδικοί πως στις εκλογές επικράτησε στην πραγματικότητα με μεγάλη διαφορά η (αυτοεξόριστη πλέον στη Λιθουανία) ηγέτις της αντιπολίτευσης Σβετλάνα Τιχανόφσκαγια.

«Ο Λουκασένκο λέει ότι δεν θα μιλήσει με τον δρόμο, αλλά ο δρόμος είναι εκατοντάδες χιλιάδες άνθρωποι που βγαίνουν να διαμαρτυρηθούν κάθε Κυριακή και κάθε μέρα. Αυτός δεν είναι ο δρόμος. Αυτός είναι ο λαός», πρόσθεσε η Αλεξίεβιτς, ενώ συνεργάτες του Μαξίμ Ζνακ εξηγούσαν πώς άρπαξαν άγνωστοι τον Μαξίμ Ζνακ μέσα από τα γραφεία του Συντονιστικού Συμβουλίου: μόνο τη λέξη «μάσκες» πρόλαβε να πληκτρολογήσει σε μήνυμα πριν του αρπάξουν το κινητό του. Δύο ημέρες νωρίτερα, τη Δευτέρα, άγνωστοι είχαν αρπάξει ένα άλλο ηγετικό στέλεχος του Συντονιστικού Συμβουλίου, τη Μαρία Κολεσνίκοβα, μαζί με δύο ακόμα μέλη του: η Κολεσνίκοβα έσκισε την Τρίτη το διαβατήριό της, ώστε να βάλει την ύστατη στιγμή τέλος στην προσπάθεια των Αρχών να την απελάσουν στην Ουκρανία. O δικηγόρος της δήλωσε χθες πως ερευνάται για «εσχάτη προδοσία».

Κυρώσεις

Παρά τις πιέσεις που δέχεται και την απειλή των κυρώσεων από την ΕΕ και τις ΗΠΑ, ο Λουκασένκο αρνείται κάθε διάλογο με την αντιπολίτευση. Η Λευκορωσία, η Ρωσία και η Ουκρανία είναι «σλαβικά κράτη που χρειάζονται έναν ισχυρό ηγέτη με καθορισμένες εξουσίες», φέρεται να δήλωσε. Ο 66χρονος δικτάτορας διατηρεί τη στήριξη του Βλαντίμιρ Πούτιν: η Λευκορωσία έχει μεγάλη στρατηγική σημασία για τη Ρωσία ως κράτος – ανάχωμα εναντίον του ΝΑΤΟ καθώς και ως χώρα διέλευσης για τις ρωσικές εξαγωγές πετρελαίου και φυσικού αερίου. Ο Λουκασένκο αναμένεται μάλιστα να επισκεφθεί τη Μόσχα για συνομιλίες τη Δευτέρα. Οπως σημειώνει ωστόσο στη Monde η Μαρί Μεντράς, καθηγήτρια στη Sciences Po του Παρισιού, ο Βλαντίμιρ Πούτιν δεν έχει συμφέρον να στηρίξει τον λευκορώσο ομόλογό του. Και θα είχε πολλά να χάσει από μια στρατιωτική επέμβαση. Για τέσσερις βασικούς λόγους. Την αποφασιστικότητα της λευκορωσικής κοινωνίας. Την ανικανότητα του Λουκασένκο. Την αποτυχία της προσπάθειας της Ρωσίας να καθυποτάξει την Ουκρανία το 2014. Και τη δυσαρέσκεια στο εσωτερικό της Ρωσίας, που έχει οξυνθεί μετά την απόπειρα δολοφονίας του Αλεξέι Ναβάλνι με έναν σπάνιο νευροτοξικό παράγοντα.

Τα περιθώρια ελιγμών του ρώσου προέδρου είναι περιορισμένα. Η κατάσταση επιδεινώνεται και στη Ρωσία. Η οικονομική κάμψη, η ανασφάλεια και η πανδημία ανησυχούν πολύ τους Ρώσους. Και η αμφισβήτηση μεγαλώνει. Ο Πούτιν λοιπόν -επιμένει η Μεντράς – δεν μπορεί σήμερα ούτε να σώσει τον δικτάτορα της Λευκορωσίας ούτε να επιβάλει έναν πειθήνιο πρόεδρο στη χώρα.

«Εκστρατεία παραπληροφόρησης»

Μία «εκστρατεία παραπληροφόρησης» που έχει στόχο να επιβληθούν νέες κυρώσεις σε βάρος της κατήγγειλε χθες η Μόσχα, μετά την αξίωση που διατύπωσαν τα μέλη της G7 να οδηγηθούν «επειγόντως» στη δικαιοσύνη οι δράστες της δηλητηρίασης του αντιπολιτευόμενου Αλεξέι Ναβάλνι, ο οποίος εξακολουθεί να νοσηλεύεται στη Γερμανία. Στο ρωσικό υπουργείο Εξωτερικών μετέβη χθες για διαβουλεύσεις ο ρώσος πρεσβευτής στο Βερολίνο.