Αναζήτηση
H Λιβύη παραμένει κινούμενη άμμος. Οι εκπλήξεις διαδέχονται η μία την άλλη. Εσωτερικές συμμαχίες αναδιατάσσονται, με την όλο και μεγαλύτερη επιρροή εξωτερικών παραγόντων. Ας πάρουμε, για παράδειγμα, τον Φατί Μπασάγκα, γνωστό ως «Φατί Αλή Πασά» όπως αναφέρεται στην ιστοσελίδα του, πολιτικό τουρκικής καταγωγής γεννημένο στη Μισράτα και πανίσχυρο υπουργό Εσωτερικών της Λιβύης. Είναι ο άνθρωπος που από τη μία τόνιζε το δικαίωμα των διαδηλωτών να εκφράζουν τη γνώμη τους και από την άλλη ήταν υπεύθυνος για μία από τις μεγαλύτερες σφαγές στη μετά Καντάφι εποχή. Τον Νοέμβριο του 2013, ένοπλες ομάδες από τη Μισράτα, τον έλεγχο των οποίων είχε εκείνος, επιτέθηκαν σε πολίτες στην Τρίπολη που διαδήλωναν για την παρουσία των ένοπλων ομάδων, σκοτώνοντας 47 άτομα και τραυματίζοντας εκατοντάδες. Ο Φατί Μπασάγκα, λοιπόν, είχε δύναμη και την επιδείκνυε. Απ’ ό,τι φαίνεται ήθελε κι άλλη.
Στα τέλη Αυγούστου, ο πρωθυπουργός ανακοίνωσε την απομάκρυνσή του, ενώ ο Μπασάγκα βρισκόταν για επίσημη επίσκεψη στην Τουρκία. Ξεκίνησε έρευνα εις βάρος του για την υπερβολική αντίδραση των αρχών ασφαλείας σε πρόσφατες διαδηλώσεις. Οι φήμες ήθελαν τον Μπασάγκα να διοργανώνει πραξικόπημα, το οποίο υποστήριζε η Αγκυρα.
Σύμφωνα με πηγές του πρακτορείου ΜΕΝΑ το πραξικόπημα υποστήριζαν οι πολιτοφυλακές της Μισράτα και ο επικεφαλής του Κρατικού Συμβουλίου Χαλέντ αλ-Μίσρι, σε συνεργασία με τη Μουσουλμανική Αδελφότητα. Ο Σάρατζ ανέβαλε την προγραμματισμένη για τις 27 Αυγούστου επίσκεψή του στην Τουρκία, την οποία τελικά πραγματοποίησε την Τετάρτη. Τρεις ημέρες νωρίτερα, αποκατέστησε τον Μπασάγκα στο αξίωμά του, πάλι, σύμφωνα με τις φήμες, με παρέμβαση της τουρκικής πλευράς. Προφανώς, μεσολάβησαν εντατικές διαπραγματεύσεις μεταξύ Τρίπολης και Αγκυρας.
Επιρροή
Ενώ η επιρροή της Τουρκίας στην αντιπαράθεση ισχύος που λαμβάνει χώρα ανάμεσα στους συμμάχους της στη Λιβύη είναι προφανής, γεννώνται ερωτήματα: Είναι δυνατόν η Αγκυρα να υπονομεύει μια κυβέρνηση με την οποία υπέγραψε σημαντικές συμφωνίες τον Νοέμβριο του 2019; Μια κυβέρνηση την οποία έχει δείξει να υποστηρίζει με όλα τα μέσα, παρά τη διεθνή κατακραυγή.
Στις 21 Αυγούστου, ο Σάρατζ και ο Αγκίλα Σάλεχ, επικεφαλής της Βουλής των Αντιπροσώπων – πολιτικής πτέρυγας των ανατολικών δυνάμεων που μάχονται κατά της Τρίπολης – υπέγραψαν εκκλήσεις για εκεχειρία. Μερικοί όροι αυτής της πρωτοβουλίας, που έγινε με γερμανική και αμερικανική μεσολάβηση, δεν ικανοποιούν την Αγκυρα, η οποία θέλει οι δυνάμεις του Χαφτάρ να παραδώσουν τον έλεγχο της Σύρτης, λιμανιού με μεγάλη στρατηγική σημασία, και της αλ-Τζούφρα στην κυβέρνηση της Τρίπολης.
Ο Σάρατζ και ο Σάλεχ, όμως, συμφώνησαν να αστυνομεύει την περιοχή μια κοινή δύναμη. Αποφάσισαν επίσης να ζητήσουν την αποχώρηση όλων των ξένων δυνάμεων και τον αφοπλισμό των πολιτοφυλακών, κάτι που ανησυχεί την Αγκυρα, η οποία έχει στείλει στη Λιβύη χιλιάδες μαχητές από τη Συρία και θέλει μόνιμες βάσεις στη Λιβύη.
Ο Σάρατζ και ο Σάλεχ συμφώνησαν επίσης τα έσοδα από το πετρέλαιο να κρατούνται στη Διεθνή Τράπεζα της Λιβύης, ενώ η Αγκυρα προτιμά την κεντρική τράπεζα, η οποία υπέγραψε στις 31 Αυγούστου συμφωνία συνεργασίας με την κεντρική τράπεζα της Τουρκίας. Παρά την πεποίθηση ότι ο Σάρατζ δεν θα δράσει ανεξάρτητα από την Αγκυρα ύστερα από όλη τη στρατιωτική υποστήριξη που έχει λάβει, η αναγγελία των όρων της εκεχειρίας εγείρει και άλλα ερωτήματα.
Συμφωνίες
Η Τουρκία έχει ήδη ενοχληθεί από αποκαλύψεις που έγιναν τον Ιούλιο ότι ο Σάρατζ υπέγραψε απρόθυμα τις συμφωνίες του 2019, γράφει ο Φεχίμ Ταστεκίν στην ιστοσελίδα al Monitor. Σύμφωνα με αξιωματούχους στην Τρίπολη, ο Σάρατζ αντιστάθηκε για έναν χρόνο στις πιέσεις της Αγκυρας, θεωρώντας ότι ως μεταβατικός πρωθυπουργός στερείται της εξουσίας να υπογράφει διεθνείς συμφωνίες και φοβούμενος τις ευρωπαϊκές αντιδράσεις. Υπέκυψε στις πιέσεις μόνο όταν ο Χαφτάρ απείλησε να καταλάβει την Τρίπολη και οι ισλαμιστές στην κυβέρνησή του τάχθηκαν υπέρ της Αγκυρας.
Ο,τι κι αν κρύβει ο πόλεμος στο εσωτερικό της λιβυκής κυβέρνησης, η Τουρκία προσπαθεί να ενισχύσει τη θέση της. Μόλις χθες ανακοινώθηκε ότι διεξάγονται συζητήσεις για τουρκικές έρευνες για πετρέλαιο και φυσικό αέριο στη Λιβύη, με την κυβέρνηση Ερντογάν να αναζητά επιχειρηματικές ευκαιρίες στη χώρα. Μια μεγάλη ενεργειακή συμφωνία είναι στα σκαριά κι αυτό, ίσως προς το παρόν, θα διατηρήσει την ηρεμία στην Τρίπολη.
