Αναζήτηση
Εχει δημιουργήσει μερικά από τα πιο εμβληματικά εξώφυλλα περιοδικών της εποχής μας. Ο Ελληνοαμερικανός Τζον Μαυρουδής εικονογραφεί, συνδυάζοντας το σκίτσο με την τυπογραφία, τα εξώφυλλα του «Τime», του «New Yorker», του «Nation» και άλλων γνωστών εντύπων, αποτυπώνοντας τις τρικυμίες του καιρού μας με στοχαστική ματιά. Ο πολυβραβευμένος γραφίστας δημιούργησε πέρυσι και την επετειακή αφίσα για το 60ό Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης, με αγγελικές φιγούρες. «Μας υπενθυμίζουν», λέει, «ότι όσο κατανοούμε διαφορετικές απόψεις, τόσο βλέπουμε πως οι άλλοι δεν είναι διαφορετικοί από εμάς».
Ζείτε σε μια χώρα όπου μετά τον Μπαράκ Ομπάμα προεδρεύει ο Ντόναλντ Τραμπ. Αυτό μοιάζει με roller – coaster.
Είναι τρελό αν το σκεφτούμε. Είχαμε έναν αξιοσέβαστο, συμπαθητικό, έξυπνο, πρακτικό, επιτυχημένο πρόεδρο και στη συνέχεια το ίδιο εκλογικό σώμα αποφάσισε να εκλέξει το αντίθετο όλων αυτών. Κάθε μέρα είναι μια κρίση. Κάθε μέρα είναι ένα νέο τραύμα. Οι «καλύτερες» μέρες στην εξουσία αυτού του ηλίθιου είναι όταν παίζει γκολφ και όταν κάνει ηλίθιες αναρτήσεις στο Twitter. Τουλάχιστον τότε δεν κάνει τόση ζημιά.
Εχετε δημιουργήσει μερικά εμβληματικά εξώφυλλα για τα πιο διάσημα περιοδικά του πλανήτη. Κάνετε τα πάντα μόνος σας; Ποια είναι η δημιουργική σας διαδικασία;
Σε κάποια κάνω τα πάντα. Εξαρτάται. Εργάζομαι πάνω σε κάποιες ιδέες και τις στέλνω σε διαφορετικά έντυπα. Οι περισσότερες δεν γίνονται δεκτές, αλλά τις αποθηκεύω για να τις επαναχρησιμοποιήσω σε κάτι άλλο ή να τις κρατήσω μέχρι να έρθει η ώρα τους. Κάποιες δεν θα δουν ποτέ το φως της ημέρας, κάποιες θα τις αναρτήσω στα κοινωνικά μέσα. Συνήθως περνάω μεγάλο μέρος της ημέρας μου ακούγοντας τις ειδήσεις (όταν δεν ασχολούμαι με τη 10χρονη κόρη μου) και έτσι μου γεννιούνται ιδέες. Συχνά σκιτσάρω τις ιδέες αυτές στο iPad μου. Θα πρέπει να ολοκληρώσω μια ιδέα σε εικόνα πριν τη στείλω.
Συνδυάζετε λέξεις με σχέδια – μερικές φορές φαίνεται σαν να σχεδιάζετε με λέξεις. Πώς φτάσατε σε αυτό;
Πάντα με γοήτευαν τα τυπογραφικά στοιχεία – που είναι ειρωνικό, επειδή ήταν το μέρος της διαδικασίας στην κατασκευή αφίσας που, παλιά, μου άρεσε λιγότερο. Οταν δούλευα σε μια αφίσα για συναυλία, πάνω στην εικόνα που επέλεγα θα έπρεπε να βάλω το όνομα του συγκροτήματος, την ημερομηνία, τον τόπο κ.λπ., κάτι που με χάλαγε. Εκτοτε έχω εκτιμήσει πραγματικά τον σχεδιασμό με τυπογραφικά στοιχεία. Αρχισα να σκανάρω εφημερίδες και να επικαλύπτω τα στοιχεία, μέχρι να μπορέσω να σχηματίσω μια εικόνα. Αυτό με οδήγησε να διαμορφώσω πρόσωπα με λέξεις. Κάτι με το οποίο είχαν πειραματιστεί και στη δεκαετία του ’60 σε ψυχεδελικές αφίσες. Η πρώτη μου πραγματικά επιτυχημένη τέτοια δημιουργία ήταν ένα πορτρέτο του Ντόναλντ Τραμπ. Δεν μπορούσα να αντέξω την ιδέα να γίνει πρόεδρος και κουράστηκα να συζητώ με ανθρώπους που δεν έβλεπαν την απειλή – έτσι άρχισα να φτιάχνω μια λίστα λέξεων που νόμιζα ότι τον περιέγραφαν τέλεια. Κατά τη διάρκεια της προεκλογικής εκστρατείας του 2016, κάθε μέρα έλεγε κάτι φρικτό και η λίστα των λέξεών μου μεγάλωνε. Τελικά, άρχισα να κάνω ένα πορτρέτο του από όλες αυτές τις λέξεις. Το δούλευα μήνες. Τελικά το περιοδικό «Nation» το χρησιμοποίησε στο εκλογικό του τεύχος. Αυτό οδήγησε στην πρώτη μου επιτυχία με αυτό το είδος. Εκανα κι ένα άλλο πορτρέτο, αυτή τη φορά μια πολύ πιο κολακευτική έκδοση της Χίλαρι Κλίντον, το πρόσωπο της οποίας το έφτιαξα από ονόματα διάσημων Αμερικανίδων.
Στην ιστοσελίδα σας αναφέρετε ότι μπορεί να έχετε γεννηθεί στην Αθήνα ή στην Ιρλανδία ή στην Καλιφόρνια. Ποια είναι λοιπόν η ιστορία σας;
Εκανα λίγη πλάκα. Είμαι πολύ περήφανος για την κληρονομιά μου. Ο πατέρας μου ήταν περήφανος Ελληνας από την Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου. Η μητέρα μου είχε ιρλανδικές ρίζες. Αρα νιώθω πολύ κοντά σε αυτές τις δύο χώρες. Η Ελλάδα έχει ιδιαίτερη θέση στην καρδιά μου, καθώς είχα την ευκαιρία να ξαναπάω στη Θεσσαλονίκη και στην Αθήνα.
Γεννήθηκα στην Καλιφόρνια, αλλά θεωρώ τον εαυτό μου Ελληνα στην καρδιά. Η γυναίκα μου γεννήθηκε στο Βιετνάμ, μια άλλη χώρα που με εκπλήσσει, και αποφασίσαμε και οι δύο να ονομάσουμε την κόρη μας Αθηνά. Αυτός είναι ο ισχυρότερος τρόπος με τον οποίο θα μπορούσα να τιμήσω τη γη των προγόνων μου.
Η ελληνική κληρονομιά σας έχει παίξει κάποιο ρόλο στην τέχνη σας ή στη δημιουργική σας διαδικασία;
Απολύτως. Μεγάλωσα διαβάζοντας ελληνική μυθολογία. Συνήθιζα να πηγαίνω στη βιβλιοθήκη και να διαβάζω ένα βιβλίο που ονομάζεται «D’aulaires’ Book οf Greek Myths». Ξανά και ξανά. Οι ιστορίες, τα έργα τέχνης με διαμόρφωσαν. Η «Ιλιάδα» τροφοδότησε τη φαντασία μου. Αργότερα, στα 20 μου, με καθόρισε και η ανάγνωση των βιβλίων του Νίκου Καζαντζάκη. Ακόμα, το να επισκέπτομαι τους συγγενείς μου κάθε εβδομάδα και να ακούω τις συζητήσεις τους για την πολιτική έπαιξε μεγάλο ρόλο στα ενδιαφέροντά μου.
Ο πατέρας μου Κωνσταντίνος ήταν Ελληνας από την Αλεξάνδρεια και έφερε μαζί του στην Αμερική την αγάπη για καθετί ελληνικό. Ακούγαμε ελληνική μουσική στο σπίτι, τρώγαμε ελληνικά φαγητά. Δεν μπόρεσε, όμως, να επισκεφτεί τη χώρα του παρά το 1984, όταν ήρθαμε εκεί όλοι μαζί. Ηταν μαγικά. Επισκεφθήκαμε την Αθήνα, τους Δελφούς, την Κεφαλονιά, τον Πόρο και τον Βόλο, γνωρίσαμε συγγενείς. Η αγαπημένη μου στιγμή ήταν όταν στάθηκα στους Δελφούς και απλά ένιωθα τον αέρα – ένα πραγματικά ξεχωριστό μέρος.
Ο πατέρας μου πέθανε το 2018. Ηταν πραγματικά ο πιο ευγενικός άνθρωπος που έχω γνωρίσει ποτέ. Πάντα προσπαθούσε να διατηρήσει την αισιοδοξία του, ακόμα και όταν τα πράγματα πήγαιναν στραβά. Εκανε τόσο πολλά για μένα και θα είμαι πάντα ευγνώμων. Οταν ήρθα στην Ελλάδα πέρυσι, πήρα το διαβατήριό του μαζί μου. Βγήκα για φαγητό σε εστιατόριο της Θεσσαλονίκης, έβαλα το διαβατήριο στο τραπέζι και γιόρτασα σιωπηλά τη ζωή του. Θα ήταν τόσο περήφανος για την αφίσα του φεστιβάλ. Χαίρομαι που είδε τα εξώφυλλα στο «Time», αλλά θα του άρεσε πολύ και αυτή η αφίσα.
Μιλήστε μας για τη δημιουργία, πέρυσι, της αφίσας για την 60ή επέτειο του Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης.
Ηρθαν σε επαφή μαζί μου και άρχισα αμέσως να παίζω με ιδέες. Μελέτησα την ιστορία της πόλης και έφτιαξα κάποια σκίτσα. Πρόκειται για ένα μοντέρνο φεστιβάλ που προσπαθεί πάντα να κοιτάει μπροστά. Μου έστειλαν μια λίστα λέξεων που θα μπορούσαν να περιγράψουν το φεστιβάλ και άρχισα να τις ενσωματώνω στο σχέδιο. Εφτιαξα τις φιγούρες και πρόσθεσα φτερά. Ετσι φαντάστηκα τον θεατή που είναι ανοιχτός σε ό,τι βλέπει, επιτρέποντας στους καλλιτέχνες να εκφρασθούν. Τους άρεσε και πήγα στη Θεσσαλονίκη, που μου φάνηκε μαγικό μέρος. Κατόπιν πέρασα άλλες τέσσερις μέρες στην Αθήνα, αυτή την απίστευτη πόλη. Ερωτεύθηκα ξανά την Ελλάδα.
Εικονογραφείτε, είστε γραφίστας και ακτιβιστής. Κάποιος σας περιέγραψε ως artivist, μια υπέροχη λέξη που περιγράφει τον ακτιβισμό της τέχνης.
Νομίζω ότι συνοψίζει πολύ καλά αυτό που είμαι. Είμαι καλλιτέχνης, αλλά έχω την απόλυτη ανάγκη να μιλήσω για ζητήματα για τα οποία αισθάνομαι παθιασμένος. Οταν μπορώ να συνδυάσω αυτά τα δύο σε ένα έργο τέχνης, είναι το καλύτερο και των δύο κόσμων. Οι καλλιτέχνες ΠΡΕΠΕΙ να μιλήσουν. Το ίδιο πρέπει και οι δάσκαλοι, οι πυροσβέστες, οι νοσοκόμες και οι υδραυλικοί. Είμαι τυχερός γιατί έχω τρόπο να εκφραστώ.
Η τέχνη σας, ωστόσο, δεν είναι μόνο πολιτική.
Οχι. Εχω πολλά άλλα ενδιαφέροντα. Είμαι παθιασμένος με τον κινηματογράφο, τη μουσική και τον αθλητισμό. Εχω κάνει πολλές αφίσες για τη σειρά κινουμένων σχεδίων Fillmore και για το συγκρότημα Moonalice. Συνεργάστηκα επίσης με την τοπική ομάδα μπέιζμπολ του Σαν Φρανσίσκο όπου ζω, τους San Francisco Giants.
Θεωρείστε μία από τις πλέον εξέχουσες προσωπικότητες στον χώρο των περιοδικών με διεθνή εμβέλεια και τα εξώφυλλά σας γίνονται είδηση σε όλο τον κόσμο. Μπορείτε να ξεχωρίσετε κάποια;
Ενα από τα αγαπημένα μου είναι το εξώφυλλο του «Time» με την Κριστίν Μπλέιζι – Φορντ (σ.σ.: την καθηγήτρια Ψυχολογίας που κατέθεσε στο Κογκρέσο για τη σεξουαλική επίθεση που είχε δεχθεί από τον Μπρετ Κάβανο, την επιλογή του προέδρου Τραμπ για το Ανώτατο Δικαστήριο των ΗΠΑ. Το εξώφυλλο αυτό τιμήθηκε ως το καλύτερο του 2018 στις ΗΠΑ). Επίσης το εξώφυλλο του Τραμπ για το «Nation» καθώς και μερικές από τις μουσικές μου αφίσες για τους Vampire Weekend, Eels και Admiral Radley.
Εχετε αναφέρει ότι, κάποια στιγμή, σας κορόιδεψε ο Bono των U2. Είναι αληθινή ιστορία;
Φυσικά! Στο κολέγιο ήμουν μεγάλος θαυμαστής των U2. Τους είχα δει να ανοίγουν μια συναυλία για μια άλλη μπάντα στο Λος Αντζελες. Οταν τελείωσαν οι U2, βγήκαμε με τους φίλους μου να πιούμε κάτι και εκεί είδαμε τον μάνατζέρ τους Πολ Μαγκίνες. Τον χαιρετήσαμε και μας ρώτησε αν θέλουμε να συναντήσουμε το συγκρότημα. Ετσι βρεθήκαμε στα παρασκήνια και, ενώ μας έδιναν αυτόγραφο, είπα στον Bono ότι πλήρωσα 40 δολάρια για το εισιτήριο. Ξαφνικά ο Bono φώναξε στον Edge δείχνοντάς με: «Αυτός ο ηλίθιος πλήρωσε 40 δολάρια για να μας δει!». Τότε, ήταν πολλά λεφτά. Βέβαια, ζήτησε συγγνώμη αμέσως, αλλά όλοι γελάσαμε.
Λέτε επίσης ότι η 10χρονη κόρη σας Αθηνά είναι ο καλλιτεχνικός σας διευθυντής. Πώς κι έτσι;
Η κόρη μου, όπως και εγώ, έχει ισχυρή γνώμη. Είναι πολύ καλή και συχνά τη ρωτάω τι σκέφτεται για κάτι που δουλεύω. Την πειράζω γι’ αυτό. Πάντως σίγουρα κάποια μέρα θα είναι πολύ καλύτερη από εμένα.
Εχετε εργαστεί στο παρελθόν ως DJ στον νούμερο ένα σταθμό rock ‘n’ roll του Σαν Φρανσίσκο. Ποιο θα ήταν το ιδανικό soundtrack για τις εκλογές του Νοεμβρίου στις ΗΠΑ;
Θα ξεκινούσε από σκοτεινά τραγούδια, αλλά ελπίζω να γίνει καλύτερο στο τέλος. Θα σας πω τη σύντομη εκδοχή: Burn the Witch – Radiohead, Ο Εθνικός Yμνος – Radiohead, Killing in the Name of – Rage Against the Machine, Game of Pricks – Guided by Voices, Ι Am a Scientist – Guided by Voices, Travels in Nihilon – XTC, Karma Police – Radiohead, Someone Saved My Life Tonight – Elton John, Light – Michael Kiwanuka. Εχω κάνει μια σχετική playlist στο Spotify: https://open.spotify.com/playlist/6ZcO0Z1ipkH5D3t40Ce1og?si=-2CR299QQM2eTU5Z3l3TJg.
Παρά τη ζοφερή περίοδο που ζούμε, η δουλειά σας εκφράζει αισιοδοξία. Ποιες είναι οι ελπίδες σας για το μέλλον;
Θα σας εκμυστηρευθώ το ονειρικό μου σενάριο: ο Τζο Μπάιντεν συντρίβει τον Τραμπ σε μια ιστορική εκλογική αναμέτρηση. Οι Δημοκρατικοί κερδίζουν την πλειοψηφία στη Γερουσία. Η νέα Δημοκρατική κυβέρνηση ανακοινώνει την προσθήκη τεσσάρων νέων θέσεων στο Ανώτατο Δικαστήριο, μία εκ των οποίων καταλαμβάνει ο Μπαράκ Ομπάμα. Καταργούνται οι εκλέκτορες. Η υγειονομική περίθαλψη γίνεται δικαίωμα. Ο Ντόναλντ Τραμπ παραπέμπεται τελικά. Δημοσιοποιούνται τα φορολογικά του στοιχεία. Αποκαλύπτεται ο λόγος της «αγάπης» που έχει για τον Πούτιν. Αποκαλύπτονται και σκάνδαλα διαφθοράς του και καταλήγει (μαζί με συνεργάτες του) στη φυλακή. Το Ρεπουμπλικανικό Κόμμα καταλήγει στον κάδο απορριμμάτων της Ιστορίας. Ενα νέο, έντιμο κόμμα αναδύεται ως κόμμα της αντιπολίτευσης. Το εμβόλιο για τον κορωνοϊό ανακαλύπτεται και διατίθεται ευρέως. Η Αμερική επανέρχεται στον πολιτισμένο κόσμο και κινείται άμεσα για να αποκαταστήσει τις ζημιές των τελευταίων τεσσάρων ετών.
Η Ελλάδα έχει περάσει από πολύ δύσκολες καταστάσεις την τελευταία δεκαετία. Εάν κάποιο περιοδικό σάς ζητούσε να δημιουργήσετε ένα εξώφυλλο για την Ελλάδα, πώς θα το κάνατε;
Θα έπρεπε με κάποιο τρόπο να δείξω τις εκπληκτικές συνεισφορές που έκανε η Ελλάδα στην ανθρώπινη φυλή. Αλλά και τους πρόσφατους αγώνες και την ενδεχόμενη, περήφανη αναγέννηση μιας αποφασισμένης χώρας. Εχω μεγάλη πίστη στον ελληνικό λαό.
Θα σκεφτόσασταν να εγκατασταθείτε μονίμως στην Ελλάδα;
Ναι. Απολύτως ναι. Θα το ήθελα πολύ.
Πάνω σε τι εργάζεστε αυτόν τον καιρό;
Μόλις τελείωσα ένα αφιέρωμα στη δικαστή του Ανώτατου Δικαστηρίου Ρουθ Μπέιντερ Γκίνσμπεργκ που πέθανε. Εχω τελειώσει ένα εξώφυλλο κόμικς της Marvel («Captain America») και δουλεύω πάνω σε τέσσερα διαφορετικά πορτρέτα, τα οποία θέλω να φτιάξω, χωρίς να ξέρω πού θα χρησιμοποιηθούν αργότερα: του Μάρτιν Λούθερ Κινγκ νεότερου, του μπασκετμπολίστα Στιβ Κέρι των Golden State Warriors, του Αρσέν Βενγκέρ, πρώην προπονητή της Αρσεναλ, και του Μπομπ Ντίλαν. Επίσης, δεν σας το κρύβω, επεξεργάζομαι διάφορες ιδέες για τις εκλογές.
